Yeniden inşa çalışmaları hız kazandı: Suriye küllerinden doğuyor

Suriye’de geçiş hükümeti özgür bir ülkenin temelleri atılıyor. Eğitimden sağlığa, ekonomiden güvenliğe kadar pek çok alanda halk özgürlüğü hissederken, yıllardır içinde bulunulan kötü şartlar da değişiyor. Baskıcı rejim döneminde pek çok alanda söz sahibi dahi olmayan, yarısından fazlası sefalet içinde yaşamaya mahkum edilmiş Suriye halkı adeta küllerinden doğuyor. Yeni yönetim uluslararası arenada adeta sıfırdan inşa edilecek üke için diplomatik ataklarını sıklaştırırken, elektrik, su, ulaşım, gıda ve altyapı sorunlarının çözülmesi için çalışmalar hızla sürüyor.

Yaklaşık 14 yıldır rejimden kurtulmak için muhalif saflarda mücadele eden Suriyeliler, özgür bir ülke ve temsiliyeti yüksek devlet yapısı oluşturmak için çalışmalarını hızla sürdürüyor. Ülkenin inşası için artık devrim aklı değil, devlet aklı devrede. Bu kapsamda temelleri sağlam bir yapı için adımlar atılıyor. Yeni yönetim ilk olarak terör gruplarını temizleme çalışmalarına başladı. Eski rejimin bakiyesi olan bu gruplar, yapılan operasyonlarla etkisiz hale getiriliyor. Şam yönetimi, uluslararası baskı ve yaptırımların kaldırılması için diplomasi trafiğini sürdürüyor. Başta Arap dünyası olmak üzere batı ülkeleriyle ilişkilerin güçlendirilmesi için yoğun temaslar gerçekleştiriliyor.

Dışarıda diplomasi çalışmaları sürerken içeride de kamu kurumlarında çalışmaların aksamaması için eski personellerle çalışmaya devam etme kararı aldı. Sadece asker, polis ve istihbarat çalışanları görevden el çektirildi. Eski rejim çalışanlarından bazıları kaçarken, bazılarıysa silah bırakıp aftan yararlanarak geçici kimlik sahibi oldu.

Beşşar Esed döneminde ülkede ciddi bir sefalet yaşanıyordu. 10 yıllık bir öğretmenin maaşı ortalama 25-35 dolar arasında değişirken, hemen hemen her meslek grubu çalışanı ek bir işte görev alıyordu. Üstelik devlet çalışanlarının işlerinden istifa etmesi ve yurtdışına çıkması da yasaktı. Rejim, kamu kurumu çalışanlarını adeta modern köle olarak kullanıp, çok az maaşlarla görevlerine devam etmesini sağlıyordu. Bu çarpık yapı ülkede rüşvet çarkının da güçlenmesine neden olmuştu. Halkın ezildiği, emeklerinin sömürüldüğü eski sistem de değişti. Çalışanlar ve emeklilerin maaşlarına yüzde 400 oranında zam yapıldı. Zamlı maaşlar dün ilk kez banka hesaplarına yatırıldı. Halk akın akın bankaların yolunu tuttu.

Başta Şam olmak üzere pek çok bölgenin özgürlüğüne kavuşmasıyla ekonomi de rahat bir nefes aldı. İdlib, Halep, Hama, Humus, Şam, Lazkiye ve Tartus arasındaki ticari faaliyetler hız kazandı. Meyve ve sebze, yakıt gibi ürünlerin fiyatlarında yüzde 20 oranında düşüş yaşandı. Yeni yönetim, elektrik, su, ulaşım gibi konular üzerinde de çalışma yürütüyor. Halkın 2 saat olan elektrik kullanımını 4 saate çıkardı. Günlük 5-6 saatlik su kesintileri süresini ise 2-3 saate indirdi. Zaman içerisinde bu kesintilerin tamamen bitmesi bekleniyor.

Diktatör rejimin baskıladığı, çalışanların emeğini sömürdüğü ekonomide de devrim niteliğinde atılımlar var. Serbest ekonomi anlayışı benimseyen yeni yönetim, gıda, yakıt gibi temel ihtiyaçlar üzerindeki sınırlamayı da kaldırdı. Eskiden hane başı bir paket olan ekmek alma hakkı da iptal edildi. Temel besin ihtiyaçları üzerindeki kısıtlamalar kaldırıldı.

Ülkenin bölünmüş yapısının büyük oranda bitmesi nedeniyle 13 yıldan uzun süredir başka şehirlere gidemeyen halk için de turistik gezi turları oluşturuldu. Başkent Şam’dan kafileler akın akın İdlib’e geliyor. İdlib’ten de halk Şam’ı ziyaret etmek için yola çıkıyor. Bu turların ilerleyen dönemlerde daha da artması, başta Türkiye olmak üzere komşu ülkelerden de turistlerin Suriye’ye gelmesi bekleniyor. Ekonominin canlanması için turistik ziyaretleri de önemli bulan yeni yönetim, bu kapsamda çalışmalarını genişletiyor. Yine yurtdışında yaşayan milyonlarca Suriyelinin geri dönebilmesi için de özel çalışmalar sürüyor. Enkaz devralan yönetim, vatandaşlarının geri gelebilmesi için çağrıda bulunmuştu. Mayıs ve Haziran ayı itibarıyla Suriye’ye geri dönüşlerin çok fazla olacağı tahmin ediliyor. Göç akınının altından kalkabilmek için bir dizi önlem alındığı da yerel kaynakların aktardığı bilgiler arasında yer alıyor.

Suriye’de yeni hükümet kurma çalışmaları sürerken üniversiteler kapılarını yeniden açtı. Öğrenciler, okula dönmenin heyecanını yaşıyor. Yaklaşık bir ay aranın ardından üniversitelerde eğitim ve öğretim faaliyetleri yeniden başlarken, çok sayıda öğrenci final sınavlarına katılmak için üniversitelere akın etti. Üniversitelerde ders veren öğretim üyeleri ise gelecek adına umutlu olduklarını söyledi. Öğretmenler, üniversitelerin açılmasını ülkede rejim değişikliğinin ardından belirsizliğin ortadan kalkmaya başlaması olarak yorumluyor.