34,4695
36,1553
2.998,90
Yılın üçüncü çeyreğine ilişkin gayri safi yurt içi hâsıla (GSYH) istatistikleri 29 Kasım’da TÜİK tarafından açıklanacak. Veri öncesi kurumların büyüme beklentilerine farklılaşıyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) uzmanlarının yayınladığı Ekim 2024 tarihli analize göre; kesinleşen temmuz, ağustos ve kısmen açıklanan eylül ayı GSYH öncü göstergeleri ile yapılan hesaplamalar Türkiye ekonomisinin 2024 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla yüzde 1,3 oranında küçüldüğünü gösteriyor. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle yapılan hesaplamalarla da 2024 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 0,6 azalacağını öngörüldü.
Kamunun yatırım harcamalarında artış
BETAM uzmanlarının analizinde şu öngörüler yer aldı: “GSYH tahmininde kullandığımız diğer mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış değişkenlere baktığımızda hizmet sektörü talebinde yüzde 3,2’lik, 12 aylık yatırım beklentilerinde ise yüzde 4,2’lik düşüş gözlemlemekteyiz (Tablo 8). Geçen yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında elektrik tüketiminin yüzde 6,5 artacağını, perakende sektörü fiyat beklentisinin yüzde ise 8.8 azalacağını öngörüyoruz.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriye göre, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde yatırım malı ithalatında yüzde 4,3’lük bir düşüş, kamu yatırım harcamalarında ise yüzde 6,6’lık bir artış öngörüyoruz. Diğer yatırım öncü göstergelerinde beklenen değişimler ise yüzde 2,1 düşüş ile yüzde 1 artış arasındadır (Tablo 4). Yıllık bazda ise kamu yatırım harcamalarında yüksek bir artış (yüzde 55,4), ticari kredilerde ise yüzde 2,6’lık bir düşüş öngörüyoruz. Perakende stoklarında yüzde 5,5’lik, üretim beklentilerinde ise yüzde 12,9’luk ciddi bir düşüş hesaplıyoruz.”
TCMB anketinde yılsonu beklentisi yüzde 3,1
Foreks Haber’in 13 ekonomist ile düzenlediği anket sonucunda ise, 2024 yılı 3. çeyreği için en yüksek ve en düşük tahminler yüzde 3,1 ve yüzde 2 olarak belirlendi. Ekonomistlerin 2024 yılı üçüncü çeyrek dönemi için GSYH’ye ilişkin yıllık medyan ve ortalama tahmini yüzde 2,4 büyüme yönünde oluştu. Diğer yandan Merkez Bankası’nın düzenlediği piyasa katılımcıları beklenti anketinin kasım ayı sonuçlarına göre; katılımcıların GSYH 2024 yılı büyüme beklentisi bir önceki anket döneminde olduğu gibi bu anket döneminde de yüzde 3,1’de kaldı. GSYH için 2025 yılı büyüme beklentisi ise bir önceki anket döneminde yüzde 3,3 iken, bu anket döneminde yüzde 3,2 olarak gerçekleşti.