Türkiye’de bir ilk: Tüp tayı dünyaya gelecek

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Veterinerlik Fakültesi’nden görevlendirme ile Balıkesir Üniversitesi’ne gelen Mehmet Can Gündüz başkanlığındaki bir ekip tarafından

gerçekleştirilen çalışmada Friesian ırkı atlardan elde edilen embriyolar farklı ırklardaki kısraklara transfer edildi. Yapılan çalışma ile yüksek verimli kısraklardan alınan embriyolar sağlıklı kısraklara nakledilerek bir çiftleşme sezonunda birden fazla yavru alınabilecek ve alınan embriyolar doldurularak uzun süre saklanabilecek. BAÜN Hayvan Hastanesi’nde yapılan embriyo transferi sonrasında sağlıklı bir kısrağa nakledilen ilk tüp tay ultrasonla görüntülendi.

Düzenlenen programda Balıkesir Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Fatih Satıl Türkiye’de bir ilk olma özelliği taşıyan proje hakkında kısa bir bilgilendirmede bulundu. Satıl, Prof. Dr. Mehmet Can Gündüz başkanlığındaki ekibe teşekkür ederek bu tür uygulamaların hayvan ırkını koruma ve çoğaltma anlamında başta tür hayvanlarda da geliştirilebileceğini dile getirdi.

Prof. Dr. Fatih Satıl, “Türkiye’de ilk defa yapılacak olan çalışmanın duyurusunu yapmak üzere toplandık. Balıkesir Türkiye’yi doyuran bir şehir olarak biliniyor. Hem tarım hem de hayvancılık sektörlerinde Türkiye’de öncü olan bir şehir. Bununla beraber üniversitemizin de güçlü bir veterinerlik kadrosu var ve bu kadromuzu daha da güçlendirmek istiyoruz. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Veterinerlik Fakültesinden transfer ettiğimiz ve araştırmalarına burada devam edecek olan Prof. Dr. Mehmet Can Gündüz hocamızı kadromuza kattık. Hocamızla birlikte önemli bir çalışmaya imza atacağımızı düşünüyoruz. Balıkesir Üniversitesi olarak şehrimize tarım ve hayvancılık konusunda bizim de üzerimize düşen vazifeler var. Hayvancılık konusunda özellikle destek vermek istiyoruz. Önümüzdeki günlerde 600 damızlık koç projesiyle şehrimize hizmet edeceğiz. Üniversitelerin bilimsel çalışmalarının yanında şehre ve ülkeye vereceği bazı destekler de var. İşte biz bu ayaklardan bir tanesinde önemli bir bilimsel çalışmaya ev sahipliği yapmak istiyoruz. Hayvancılık Araştırma ve Uygulama Merkezimiz ve Bilim ve Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezimizin iş birliğinde buradaki laboratuvarlarımızda tüp taylar yetiştirmeye çalışıyoruz. Bu noktada kısraklardan alacağımız embriyoyu daha sağlıklı ve verimi yüksek kısraklara transfer ederek Türkiye’de bir ilki başarmak istiyoruz” diye konuştu.

Projenin yürütücüsü Prof. Dr. Mehmet Can Gündüz ise Türkiye’de ilk defa uygulanan tüp taylar projesinin çocukluk hayali olduğunu ifade etti. Prof. Dr. Gündüz, “Embriyo transferi bir kısrağın rahminden embriyonun alınması ve bir başka kısrağın rahmine transfer edilmesi olarak tanımlanabilir. Embriyo transferi temel olarak donör ve alıcı kısrakların seçimi ve senkronizasyonu, embriyoların toplanması ve değerlendirilmesi, alıcı kısraklara nakledilmesini içeren farklı aşamalardan oluşmaktadır. Yapılan çalışma ile yüksek verimli kısraklardan alınan embriyolar sağlıklı kısraklara nakledilerek bir çiftleşme sezonunda birden fazla yavru alınabilmektedir ve alınan embriyolar doldurularak uzun yıllar saklanabilmektedir. Gebeliği sorunlu geçen ya da gebeliğini devam ettiremeyen –kısraklarda embriyoları alınıp sağlıklı kısraklara transfer edilerek bu kısrakların da fertiliteleri devam ettirilebilmektedir. Ayrıca bu aşamada, kısraklarda vücut dışı döllenme ve yumurta içine sperm enjeksiyonu çalışmaları için basamak niteliği taşımaktadır” dedi.