SOCAR’dan 7 milyar dolarlık dev petrokimya yatırımı

0

BEĞENDİM

0

Julide Y. GÜRDAMAR

SOCAR Türkiye, “Mas­ter Plan” adı verilen ça­lışma kapsamında yak­laşık 7 milyar dolar yatırım ile Petkim’in üretim kapasi­tesini artıracak.

Petrokim­ya alanında yatırımı öngö­ren “Master Plan” kapsamın­da ilk fizibilite çalışmasını tamamlayan şirket, ayrıntılı teknik analizin yapılması için Pre-FEED (Ön Uç Mühendis­lik Tasarımı Hazırlığı) ve da­ha sonra FEED (Ön Uç Mü­hendislik Tasarımı) aşaması­na geçecek. Proje kapsamında yeni petrokimya üretim üni­telerinin kurulumu ve mev­cut tesislerin modernizasyo­nuna yönelik önemli adımla­rın planlanıyor.

SOCAR Türkiye ve grup şir­ketlerinin 2024 yılı değerlen­dirmesinin yapıldığı, bir grup gazeteci ile yapılan söyleşide, şirketin uzun vadeli strate­jik yatırımlarından “Master Plan” projesine ilişkin detay­lar paylaşıldı.

17 yılda 18,5 milyar dolar yatırım

SOCAR Türkiye Üst Yö­neticisi (CEO) Elchin Iba­dov, 2008’de faaliyetlerine başlayan şirketin bugüne ka­dar 18,5 milyar dolarlık yatı­rım yaptığını söyledi. Ibadov, Türkiye’nin en büyük dış ya­tırımcısı olan şirketin doğ­rudan ve dolaylı olarak 10 bin kişiye istihdam sağlandığını dile getirdi. Geçen yıl STAR Rafineri ilk planlı bakım du­ruşunun tamamladığını, bu süreçte kapasite artırımına ilişkin çalışmaların yapıldı­ğı anımsatan Ibadov, “Dola­yısıyla rafinerinin kapasi­tesi yüzde 2,5 arttı.

Bu artış­la birlikte ham petrol işleme kapasitemiz yıllık 13 milyon tonu geçecek” ifadesini kul­landı. Ibadov, Azerbaycan do­ğal gazını Türkiye ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyan Trans Anadolu Doğal Gaz Bo­ru Hattı’na (TANAP) ilişkin de “Bugüne kadar 73 milyar metreküp doğal gazı taşıdık. Bunun 30’u Türkiye’de kaldı, Türkiye’nin ihtiyaçları için kullanıldı. Geriye kalanı ise ihraç edilerek yurt dışına ik­mal etmiş olduk” dedi.

Finansman 2’nci fazda belli olacak

Bu dönemde Petkim “Mas­ter Planı” projesi için FEED kararı aldıklarına dikkati çe­ken Ibadov, “Petkim’in gele­ceğini nasıl kurgularız’ çalış­maları üzerine bir karar aldık. Uzun yıllar bu karar üzerine çalışıyorduk” diye konuştu.

Ibadov, projenin finansma­nına dair soruya ilişkin bir so­ru üzerine de şunları kaydet­ti: “Şu an ilk aşamada bizim için önemli olan FEED’in çı­karacağı sonuç. Biz yaklaşık 7 milyar dolarlık bir yatırım olmasını öngörüyoruz ama FEED çalışması sonucu han­gi üniteler, o ünitelerin hangi ülkelerden alınacağı gibi bir­çok bileşenler var. Finansma­nı aslında biraz da onlar yön­lendirecek. Dolayısıyla işin fi­nansman kısmı bizim ikinci fazda ele alacağımız bir konu. Şu an onunla ilgili herhangi bir tasarrufumuz yok.”

“Bu proje için 3 yıl çalıştık”

Petkim’in yüzde 51 hisse­darı olan SOCAR Türkiye’nin Rafineri ve Petrokimya İş Bi­rimi Başkanı ve Petkim Genel Müdürü Kanan Mirzayev ise, şu ana kadar yaklaşık 2 mil­yar dolar yatırım yapıldığını belirterek, “Bunlar, Petkim’in hem Türkiye hem de global petrokimya pazarında bü­yümesine hizmet eden yatı­rımlar olmuştur” diye konuş­tu. Bu projelerden birinin de “Master Plan” olduğunu kay­deden Mirzayev, söz konusu proje için yaklaşık 3 yıl süren detaylı çalışma ve değerlen­dirmeler yapıldığını anlattı. Mirzayev, bu çalışmaların ar­dından projede artık Pre-FE­ED sürecine başlayacaklarını dile getirdi.

Yeni tesisler 2032’ye kadar üretime geçecek

Kanan Mirzayev, yatırım için detaylı mühendislik çalış­masına başlayacaklarını ve 18 ila 24 ay içinde nihai yatırım kararı verileceğini ifade ede­rek, “İnşaat faaliyetine 2027 yılında başlanırsa ve 4-5 yıl süreceği düşünülürse yeni te­sisler üretime 2031-2032 gibi geçecektir” dedi.

Mirzayev 50 milyon doların üzerinde har­cama gerektirecek detaylı mü­hendislik çalışmasının mayıs ayı gibi başlayabileceğini ifa­de etti. Mirzayev’in sunumuna göre Petkim yeni yatırım ile 1.2 milyon ton/yıl kapasiteye sa­hip etilen, 550 bin ton/yıl ka­pasiteye sahip polipropilen ve 827 bin ton/yıl kapasiteye sa­hip YYPE/LAYPE tesisi inşa etmeyi hedefliyor.

Verilen bil­giye göre etilen tesisi mevcut tesisin iki katı kapasiteye sa­hip olacak. Yatırım tutarının ancak son yatırım kararı veril­dikten sonra kesinleşeceğini ifade eden Mirzayev, yatırımın “piyasanın yükselişe geçtiği dönemde” devreye gireceğine dikkat çekti. SOCAR yetkili­leri şu anda yüzde 11 olan Pet­kim’in yurt içi pazar payının, yatırımdan sonra üç katına çı­kacağını tahmin ettiklerini söyledi.

Çevre dostu havacılık ürünleri

CEO Elchin Ibadov, SOCAR Türkiye’de sürdürülebilir kalkınma için bir yol haritasının onaylandığını vurgularken 10’dan fazla sürdürülebilir kalkınma projesinin geliştirildiğini açıkladı. Ibadov, “Ana hedef, çevre dostu havacılık yakıtı üretmek. Bu yakıt, ya yosundan ya da evlerde kullanılan yağlardan üretilebilir. Bu yönde araştırmalar da yürütülüyor” dedi.

Çalışmalar yeni kapasite artışı getirecek

SOCAR Türkiye’nin Rafineri ve Petrokimya İş Birimi Başkanı ve Petkim Genel Müdürü Kanan Mirzayev’in verdiği bilgiye göre, 2022 yılında başlattığı kapasite ve pazar değerlendirmesi sonucunda yurt içi pazarda etilen üretimi ve polimerizasyonun en yüksek büyüme potansiyeline sahip ürünler olarak ön plana çıktı. Kanan Mirzayev, “Yaptığımız Türkiye pazarı çalışmasına göre etilen fabrikamızın kapasitesini iki katına çıkarmanın, polietilen-polipropilen tesisimizin kapasitesini üç katına çıkarmamızın en uygunu olacağını gördük” ifadelerini kullandı.