Sednaya için hakikat komisyonu kurulsun

Suriye’de 61 yıllık Baas rejiminin işkence ve ölüm merkezi olarak kullandığı Sednaya Hapishanesi için avukatlar harekete geçti. Yeryüzü Avukatları Derneği (Wolas) ekibi başkent Şam’ın 30 kilometre uzağındaki insan mezbahası olarak adlandırılan bu askeri hapishaneyi ziyaret etti. Dernek Başkanı Avukat Enes Kafadar, suçluların cezalandırılması için önceliğin, suçun işlendiği yer olduğunu vurgulayarak, yargılamaların Suriye’de yapılması gerektiğini söyledi. Sednaya için toplumun her kesiminin dahil olacağı, suçluların vicdanen de yargılanacağı bir hakikat komisyonu kurulması gerektiğini anlatan Avukat Kafadar’a göre, Suriye’nin pek çok bölgesindeki işkence merkezlerinde görevli suçluların yargılanması için de yeni mahkeme oluşturulmalı.

Wolas’ın hukukçu ekibi başkent Şam’a gerçekleştirdikleri ziyaret sırasında hukukçularla da görüşerek fikir alışverişinde bulundu. Dernek Başkanı Avukat Enes Kafadar, Beşar Esed rejiminin hapishanelerde insanlığa karşı suçlar işlediğini, bu konunun uluslararası pek çok mahkemede yargılanabileceğini ancak esas olanın, suçun yapıldığı yer olduğunu söyledi. Kafadar, yeni yönetimin öncelikli hedefinin rejim suçlularını yargılamak olduğunu, yargı sürecinin başlaması için insanlığa karşı işlenen suçların Suriye mevzuatında tanımlanması gerektiğini belirtti.

Sednaya’da yaptıkları değerlendirme sonucu yeni yönetime bazı tavsiyeler hazırladıklarını anlatan Kafadar, hakikat komisyonu kurulması ve suçluların önce burada vicdanen yargılanması gerektiğini vurgulayarak, “Toplumun bütün kesiminden insanların dahil olacağı, suçluların vicdanen cezalandırılması için bir tahkikat yapacak bir komisyondan bahsediyoruz. Burada insanlara ceza verilmeyecek ama en azından vicdanen de olsa hüküm giyecekler. Bir de mahkeme kurulması teklifimiz olacak, yeni bir mahkeme. Burada Hafız Esed zamanında ‘Meydan Mahkemeleri’ diye bir mahkeme kuruldu ve insanlar sanki savaş ortasında gibi yargılandılar. Mesela avukat tutulması yasak o mahkemelerde. İnsanlar böyle yargılanarak cezalandırılmış, idam edilmiş. Sanki bir savaşın içerisindeymiş de askeri bir yargılama yapılıyormuş gibi. Ve çok özel durum için kurulmuş bir mahkemeyi, normal bir mahkeme haline çevirerek yargısız infaz yaptılar. Bu nedenle, o insanların vicdanen gerçekten cezalarını çekebileceği, insanlığa karşı işlenen suçları yargılayacak özel bir mahkeme kurulmalı. Yine yeni bir mevzuat çıkarılması gerekiyor. Çünkü Esed rejimi döneminde işlenen bu suçlar, suç kapsamında değildi. Bunun değiştirilmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Suriye toplumunun adalet ihtiyacını anlatan Kafadar, “Orada toplumun adalet ihtiyacı var. Yani insanlar yakınlarını kaybettiler, akrabalarını kaybettiler, çocuklarını kaybettiler. Dolayısıyla yapılan şeylerin karşılıksız kalması yine bir iç karışıklığa ve güvensiz ortama sebebiyet verebilir. Bu yüzden yargılamaların başlaması çok mühim” değerlendirmesi yaptı.

“Biz hem delil toplama, soruşturma yürütme hem de suçun işlendiği yer olması bakımından yargılamanın Suriye içerisinde yapılması gerektiğini düşünüyoruz” diyen Avukat Enes Kafadar, “Yetersiz kalması ihtimaline binaen uluslararası yargılamaları harekete geçip ve evrensel yargı yetisi kapsamında başka ülkelerde yargılama yapılmasının doğru olduğunu düşünüyoruz. Bununla alakalı da bu konuları tartışacak bir panel düzenleyeceğiz 8 Ocak’ta. O panelde de uluslararası ve ulusal yargılamaların mümkünlüğü, muhtemel zorlukları konuşulacak. Panelden çıkacak sonuç raporunu da Suriye’deki hukukçularla paylaşacağız” şeklinde konuştu.