Otodaki gerginlik Türkiye’ye yarar

Avrupa Birliği’nin (AB) Çinli otomotiv markalarına karşı yüzde 45 ek gümrük vergisi kararı Türkiye’ye yarayacak. BYD’nin Manisa’ya 1 milyar dolarlık otomotiv fabrikası kurma kararının ardından yer arayışında olan Chery ve MG gibi Çinlileri de harekete geçirecek kararın yatırıma dönüşmesi bekleniyor.

AB’nin kararında Çin devletinin sübvansiyonu etkili oldu. AB Komisyonu, Çin’de üretilen elektrikli otomobillere yönelik sübvansiyon karşıtı soruşturmanın tamamlandığını ve bu ülkeden AB’ye elektrikli otomobil ithalatına 5 yıl için kesin karşıt vergiler getirildiğini açıkladı. Resmi Gazete’de yayınlanan kararla hemen devreye alınan ek gümrük vergisiyle Tesla’nın Çin’de üretilen modellerine yüzde 7,8, BYD’ye yüzde 17, Geely’e yüzde 18,8, soruşturmada işbirliği yapan üreticilere yüzde 20,7, SAIC ve işbirliği yapmayan diğer şirketlere ise yüzde 35,3 oranında ek vergi konulduğu belirtilen açıklamada, 4 Temmuz’dan bu yana uygulanan geçici vergilerin ise tahsil edilmeyeceği ifade edildi. Karar öncesinde AB, Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 10 vergi uyguluyordu. Bu vergi oranının üzerine eklenmesiyle beraber Çin’e karşı uygulanan otomotiv vergisi toplamda yüzde 45,3’ü buluyor.

Çin, ithal elektrikli araçlara ek gümrük tarifeleri getiren AB hakkında Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) şikayette bulundu. Açıklamada, Çin’in anlaşmazlıkların diyalog yoluyla çözümünden yana olduğu ve AB ile yeni aşama müzakereler yürütüldüğü belirtilerek, “Umarız Avrupa tarafı Çin ile yapıcı tarzda iş birliği yapar ve iki tarafın da kabul edeceği, ticari sürtüşmelere yol açmayacak bir çözüme ulaşılabilir” ifadesine yer verildi. Pekin yönetimi, Avrupa’dan ithal otomobillere ek gümrük tarifeleri uygulayabileceği sinyalini veriyor. Ticaret Bakanlığı, büyük motor hacmine sahip benzinli ithal araçlara yönelik gümrük tarifelerini artırmayı planladığı duyurmuştu. Böyle bir adımın, Çin’deki geniş motorlu taşıtların büyük bölümünü ihraç eden AB ülkelerinin şirketlerini olumsuz etkileyeceği öngörülüyor.

Çin’e karşı yaptırım uygulayan AB’nin bu hareketi Türkiye’yi avantajlı konuma yükseltti. Avrupa’yla Gümrük Birliği anlaşması olan Türkiye’ye yakın zamanda Çinli BYD yatırım yapacağını açıklamıştı. 1 milyar dolarlık Manisa fabrikası kararının ardından arayış içinde olan Chery ve MG gibi Çinli otomotiv firmalarının da kararlarını erkene çekileceği konuşuluyor. Otomotiv sektörü ise BYD’nin ise Manisa fabrikasını daha erken tamamlayacağı yönünde görüş bildirdi. Çin’in 15 milyonluk AB pazarını kaybetmek istememesi ve vergi duvarını aşmak için Türkiye’yi bir üretim üssü gibi kullanması Avrupa ülkelerine göre daha ağır basıyor. 500 bin nitelikli otomotiv işçisinin yanı sıra devlet teşvikleri ve işçilik maliyetlerinin uygun olması Çinli üreticilerin Türkiye’ye yatırım kararında etkili olacak.

Çinli otomotiv üreticilerinin Türkiye tercihi Togg’a zarar vermemesinin yanında elektrikli araç tecrübesi ve hammadde akışı açısından önemli konular arasında yer alıyor. AB’nin yıllık 1000 gigawattlık batarya ihtiyacını karşılamak isteyen Çinli üreticiler Türkiye’yi en uygun ülke olarak görüyor. Togg’un da Siro’daki ABD merkezli Çinli ortağı Farasis’in 50 gigawatt yatırımı bunun en önemli göstergeleri arasında sayılıyor. Ar-Ge merkezi de kuracak olan Çinli firmaların teknoloji transferiyle elektrikli otomobilde Türkiye’nin önü açılacak.