Ölümcül bir virüs mutasyona uğradı: Bilim insanları alarma geçti

Teksas Biyomedikal Araştırma Enstitüsü'nden (Texas Biomed) uzmanlar, Teksaslı bir kişide kuş gribi (H5N1) virüsünün bir suşunda, virüsün yayılma etkinliğini artıran ve daha ciddi bir hastalığa yakalanma riskini yükselten dokuz mutasyon keşfetti. Mevcut antiviral tedaviler, hastalığa karşı hala etkili olsa da, SciTechDaily'nin haberine göre bilim insanları, virüsün insan sağlığı için daha da tehlikeli hale gelmesine yol açabilecek diğer potansiyel mutasyonlar konusunda uyarıyor.

BEĞENDİM

Texas Biomed araştırmacıları, bulgularını Emerging Microbes & Infections dergisinde yayımlanan bir çalışmada raporluyor. H5N1 virüsüyle enfekte Teksaslı bir kişiden alınan örneklerin analizi, kişiye virüsün mutasyona uğramış bir versiyonunun bulaştığını ortaya koydu.

Fareler üzerinde yapılan deneyler sonucunda ise araştırmacılar, bu mutasyonların virüsün yayılma hızını artırabileceğini ve hastalığın daha ciddi sonuçlar doğurmasına yol açabileceğini belirledi. Bu bulgular, virüsün evrimsel değişimlerini izleyerek, gelecekteki olası risklere karşı erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi gerektiğini gösteriyor.

Başlangıçta yabani kuşlarda ortaya çıkan ve tavuk sürülerinde ölümcül etkiler yaratan H5N1 virüsü, 2024 baharında Amerika Birleşik Devletleri’nde hızla yayıldı. Özellikle hastalık, başta süt inekleri olmak üzere memelileri enfekte etmeye başladı. İnsanlar arasında yayılmıyor olsa da, başta tarım işçileri olmak üzere onlarca insan vakası kaydedildi. Üstelik, iki hafta önce ABD’de, H5N1’in neden olduğu ilk ölümcül insan vakası tespit edildi. Bu durum, virüsün evrimsel değişimi ve potansiyel riskleri konusunda bilim insanlarını endişelendiren yeni bir gelişme olarak dikkat çekiyor.

Riskler konusunda endişeleri artırıyor

Kasım 2024’te, Kanadalı bir gencin vakası özellikle dikkat çekti çünkü kritik durumdaki gencin vücudunda mutasyona uğramış bir H5N1 virüs türü tespit edildi. Araştırmacılara göre, bu tür bir mutasyonun yayılması durumunda, H5N1 virüsü Kovid-19’a benzer bir salgını tetikleyebilir. Texas Biomed profesörü Luis Martinez-Sobrido, virüsün sürekli mutasyona uğradığına dikkat çekerek, bu evrimsel değişimlerin gelecekte daha büyük sağlık tehditlerine yol açabileceğini uyarıda bulundu. Bu gelişmeler, H5N1’in potansiyel riskleri konusunda endişeleri artıran önemli bir bulgu olarak öne çıkıyor.

Araştırmacılar, Teksaslı bir kişide tespit edilen virüs türünde, sığırları enfekte eden versiyonunda bulunmayan dokuz mutasyon keşfetti. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, bu insan suşunun daha hızlı çoğaldığı, daha ciddi hastalıklara yol açtığı ve beyin dokusunda daha büyük miktarlarda bulunduğu gözlemlendi. Bu bulgular, virüsün evrimsel değişimlerinin sağlık üzerinde potansiyel olarak daha yıkıcı etkiler yaratabileceğini gösteriyor.

Neyse ki, mutasyonlar FDA onaylı antivirallerin virüse karşı etkinliğini etkilemedi. Ancak araştırmacılar, insanların H5N1 virüsüne karşı önceden bir bağışıklığının bulunmaması ve mevsimsel grip aşılarının yalnızca sınırlı koruma sağlaması nedeniyle, potansiyel bir salgın durumunda antivirallerin kritik bir rol oynayabileceğini vurguluyor. Texas Biomed uzmanları, ilerleyen araştırmalarında, insanları enfekte eden H5N1 virüs suşlarındaki hangi mutasyonların daha ciddi hastalıklar ve artan virülansa yol açtığını daha ayrıntılı bir şekilde incelemeyi planlıyor.