34,6010
36,3916
2.920,55
Pandemiyle birlikte hızlanan kırmızı et tüketimindeki düşüş, bu yıl fiyatların geldiği son seviyeden sonra derinleşti. ETBİR Başkanı Ahmet Yücesan, kırmızı ete bir yılda yüzde 140 zam gelince otellerin beyaz ete yöneldiğini; piyasadaki tavuk dönerin ağırlığının da yüzde 60’a çıktığını söyledi.
Yüksek kırmızı et fiyatları sadece vatandaşı değil, hizmet sektörünü de vurdu.
Sözcü’den Gamze Bal’ın haberine göre, market ve kasapta satılan etlerin toplam tüketimin yüzde 40’ını oluşturduğu bilgisini veren Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (ETBİR) Başkanı Ahmet Yücesan, “Fiyatların geldiği seviyeden dolayı sadece vatandaşın tüketimi yılın ilk 6 ayında yüzde 20 düştü. Toplam tüketimin yüzde 30’unu oluşturan endüstriyel kısımda da düşüşler yaşanıyor” dedi.
“Turizm sektöründe özellikle her şey dahil konseptindeki oteller, kırmızı et çok pahalı olduğu için beyaz ete yöneldi” diyen Yücesan, “Bu taraftaki tüketimde de yüzde 5-10’luk bir azalma var” diye konuştu.
Bu durumun döner satan işletmelerde de görüldüğünü söyleyen Yücesan, “Piyasadaki tavuk dönerin ağırlığı bu yıl yüzde 60’a kadar çıktı. İlk çıktığı dönemde yüzde 10’du” ifadelerine yer verdi.
Bir yılda yüzde 140 zam geldi, yeni zam eylülde
Yücesan’ın aktardığına göre, sektörün üretim girdilerinin yüzde 70’ini ithal kalemler oluşturduğu için bir yıl içinde maliyetler yüzde 120 oranında arttı. Maliyetlerdeki bu artış da vatandaşa yüzde 120-140 aralığında zam olarak yansıdı.
Perakende satılan kırmızı etlerin bir kısmı ithal edilen etlerden oluştuğu için fiyatlarda ciddi fark var. PERDER üyelerinde 270-280 lira civarında satılan kıyma ve kuşbaşı fiyatları, diğer işletmelerde 340-400 TL aralığında satılıyor. Tek ortak noktaları, geçen yıla göre yüzde 140 oranında zamlanmış olmaları.
Peki bayramdan sonra fiyatlarda yeni bir hareketlilik olur mu?
Kurban Bayramı’ndan sonra kırmızı ete yeni bir zam gelmeyeceğini kaydeden Yücesan, eylül ve ekim aylarına işaret ediyor.
“Bizim asıl korkumuz eylül ve ekim ayları” diyen Yücesan, “Okulların açılması, endüstrinin canlanmasıyla birlikte o aylarda fiyatlarda yeni bir artış yaşanabilir” diye konuştu.
Tüketim pandemiden bu yana yüzde 50 daraldı
Tüketimdeki daralmanın pandemiden bu yana sürekli derinleştiğini belirten Yücesan, “Kırmızı et tarafındaki tüketimi 2019’dan bu yana toparlanamadı. O yıldan bu yana tüketimdeki toplam düşüş yüzde 50’yi buldu” dedi.
Bunu sahadaki ETBİR üyelerinden aldıkları verilere dayandırarak söylediğini belirten Yücesan, “İşletmelere sorduğumuzda 100 tonluk satıştan 80 tona düşen de var; 1000 tondan 600 tona düşen de…” diye konuştu.
“Kişi başı tüketim 20 kilo olmalı”
Sahadaki durum böyleyken resmi verilere göre kırmızı et üretiminin arttığına da dikkat çeken Yücesan, “TÜİK’e göre 2022’de ülkedeki kırmızı et üretimi yüzde 12,3 arttı. Bu verilere bakılırsa kişi başı yıllık kırmızı et tüketimi 18-20 kilo olması lazım ama bu verileri sahada göremiyoruz” ifadelerine yer verdi.