34,3784
36,8419
2.968,04
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın helikopter kazasında hayatını kaybetmesi dünyanın gündemine bomba gibi düştü. Ajanslar, Reisi’nin ölümü ve gelişmeleri son dakika olarak servis ederken şimdi tüm gözler Tahran’da…
İran Anayasası’nın 131’inci maddesi, cumhurbaşkanının ölümü halinde ülke liderinin (Ali Hamaney) atamasıyla, birinci cumhurbaşkanı yardımcısının cumhurbaşkanının yetki ve sorumluluklarını devralmasını öngörüyor.
Muhammed Muhbir’in Reisi’nin ölümü sonrası ülkenin geçici cumhurbaşkanı olması bekleniyor. Cumhurbaşkanı birinci yardımcısı, meclis başkanı ve yargı erki başkanı oluşan bir kurul, en fazla 50 gün içinde yeni cumhurbaşkanı için bir seçim düzenlemek zorunda.
Muhammed Muhbir kimdir?
1 Eylül 1955 doğumlu Muhbir de Reisi gibi tüm devlet meselelerinde son sözü söyleyen Dini Lider Ali Hamaney’e yakın biri olarak biliniyor. Muhbir, Reisi’nin cumhurbaşkanı seçildiği 2021 yılında cumhurbaşkanı birinci yardımcısı oldu.
Muhbir daha önce dini lidere bağlı bir yatırım fonu olan Setad’ın başkanlığını yürütüyordu.
Avrupa Birliği 2010 yılında Muhbir’i “nükleer veya balistik füze faaliyetlerine” karıştığı iddiasıyla yaptırım uyguladığı kişi ve kuruluşlar listesine dahil etti. İki yıl sonra ise listeden çıkardı.
ABD Hazine Bakanlığı, Ocak 2021’de yaptığı açıklamada, Muhbir’in başkanı olduğu Setad’ın “siyasi muhalifler, dini azınlıklar ve sürgündekiler dahil rejim karşıtlarına ait mülk ve topraklara el koyduğunu” belirterek, Merkezin ve yöneticilerinin yaptırım listesine alındığını duyurdu.
“İmam’ın Talimatlarını Uygulama Merkezi” anlamına gelen Setad, 1989 yılında Ayetullah Ruhullah Humeyni’nin talimatıyla kuruldu.
İlk etapta amacı, İslam devrimi sırasında terk edilen mülklerin satılıp elde edilen gelirin kayır kurumlarına aktarılması ve İslami vakıfların denetlenmesi idi.
Ancak Setad zamanla devasa bir ekonomik güce dönüştü ve ülkenin en büyük holdinglerinden biri haline geldi.