Grönland, ikinci yeşil felaketi yaşamanın eşiğinde

0

BEĞENDİM

0

Başak Nur GÖKÇAM

Gezegendeki sıcak­lık, Grönland’ı eriti­yor. Küresel ısınma, Grönland’daki buzulların erime hızını son 20 yılda 5 kat artırdı. Bölgedeki tüm buzların erimesinin de­niz seviyesini en az 6 met­re yükseltebileceği tahmin ediliyor. Yapılan araştırma­ya göre, Grönland’ın buz ta­bakasının yakın geçmişte eridiğini doğruladı.

Araştırmanın geçmi­şi 1993 yılına dayanıyor. O yılda bir bilim insanı ekibi, Grönland’ın tam merkezin­den çıkarılan iki mil derin­liğindeki biz buz çekirde­ğinin tabanından birkaç santimlik tortuyu yeniden incelemişti. 30 yıl boyun­ca Colorado’daki bir depo­lama tesisinde tutulan buz çekirdeğinde söğüt ağacı, böcek parçaları, mantar ve bozulmamış bir haşhaş to­humu içeren toprak olduğu keşfedildi.

İki mil buzun al­tındaki tohumlar, dallar ve böcek parçaları, buz taba­kasının merkezinin de ya­kın geçmişte eridiğini doğ­rulamış oldu. Yani iki mil de­rinliğindeki buzun sadece kenarları değil, merkezi de yakın jeolojik geçmişte eri­mişti. Elde edilen sonuç Grönland’daki eri­menin yakın jeo­lojik geçmişte de yaşandığı­nın ilk doğrudan kanıtı oldu. Bulgular, dev buz tabaka­sının bilim insanlarının son birkaç yıla kadar fark etti­ğinden daha kırılgan oldu­ğunu gösterdi.

Bu şu demek oluyor; daha sıcak bir gele­cekte deniz seviyesinde fe­laket riski artacak. Ulusal Bilimler Akademisi Bildiri­leri’nde yayımlanan araştır­ma ile Grönland’daki buzul­ların eridiği ve adanın son 1 milyon yıl içinde yaşanan sıcak bir dönemde yeşerdi­ğini doğrulanırken, Grön­land’ın yeşil bir hâl alan hikâ­yesinin ise daha korkutucu olacağı belirtiliyor.

“Daha kötüye gidiyoruz”

Vermont Üniversitesi araş­tırmacısı ve UVM lisansüstü öğrencisi Halley Mastro ve 9 araştırmacıyla birlikte ye­ni çalışmaya Paul Bierman öncülük etti. Bierman, “Bu fosiller çok güzel ama evet daha da kötüye gidiyoruz. Bu, insan kaynaklı iklim de­ğişikliğinin Grönland buz tabakasının erimesi üzerin­deki etkisine dair bir ipucu. Adanın merkezini kaplayan buz eridiyse, geri kalanının çoğunun da erimesi gere­kirdi. Ve muhtemelen top­rağın oluşması ve bir eko­sistemin kök salması için binlerce yıl yeterli zaman” ifadelerinde bulundu.

Yeni araştırmayı incele­yen Penn State’teki iklim bilimcilerinden Richard Al­ley de “Bu yeni çalışma, de­niz seviyesindeki artışların büyük bir kısmının, ısınma nedenlerinin özellikle aşırı olmadığı bir zamanda mey­dana geldiğini doğruluyor ve genişletiyor” dedi.

“Bir sahil evi satın almayın”

Grönland’daki buzulun ta­mamen erimesinin birkaç bin yıl boyunca yaklaşık 23 fit deniz seviyesi artışı­na yol açacağını söyleyen araştırmacı Paul Bierman, “Boston, New York, Mia­mi, Mumbai’ye bakın veya dünyanın dört bir yanında­ki kıyı şehirlerinizi seçin ve deniz seviyesinin yirmi artı fitini ekleyin. Hesaplama­lara göre hepsi su altında kalacak. Bu nedenle bir sa­hil evi satın almayın” uyarı­sında bulundu.

Son 416 bin yılda da erime yaşanmış

Camp Century’den çıkarılan buz çekirdeğinin dibinde dallar, tohumlar ve böcek parçaları­nın keşfi, oradaki buzun son 416 bin yılda eri­diğini ortaya koydu. Bu şu demek oluyordu; buz kalesinin duvarları daha önce müm­kün olabileceği düşünülenden çok da­ha yakın bir zamanda yıkılmıştı.

Yüz yılın sonunda deniz birkaç fit yükselebilir

Günümüzde deniz seviye­sinin her on yılda bir inçten fazla yükseldiğini belirten Bierman, “Yükselme hız­lanıyor. Bugünün çocukla­rı torun sahibi olduğunda, bu yüzyılın sonuna kadar birkaç fit daha yüksek ol­ması muhtemel. Grönland buzunun neredeyse tama­men erimesi birkaç bin yıl boyunca yaklaşık 23 fit de­niz seviyesi artışına yol aça­cak” dedi.