Gizemli yapılar ortaya çıktı! 2 bin 700 yıllık başkent yeniden keşfedildi

Kuzey Irak’ta yapılan yeni bir manyetik tarama, antik Asur başkenti Khorsabad’ın yer altına gömülü devasa bir villa, kraliyet bahçeleri ve diğer yapılar gibi gizemli kalıntılarını ortaya çıkardı. 2 bin 700 yıllık bu antik kentte keşfedilen yapılar, Khorsabad’ın yalnızca bir saray kompleksi olarak sınırlı kalmadığını ve daha gelişmiş bir yerleşim olduğunu gösteriyor.

BEĞENDİM

Araştırmacılar, geleneksel kazı çalışmaları olmaksızın, manyetometre adı verilen bir cihaz kullanarak bu kalıntılara ulaştı. Almanya’daki Ludwig-Maximilians Üniversitesi’nden jeofizikçi Jörg Fassbinder liderliğindeki uluslararası ekip, bu antik başkentin su kapısı, olası saray bahçeleri ve tam 127 odalı dev bir villa da dahil olmak üzere beş büyük yapıyı tespit etti. Bu keşif, sekizinci yüzyılda yalnızca saraydan oluştuğu düşünülen Khorsabad’ın çok daha gelişmiş olduğunu kanıtladı.

Khorsabad, Neo-Asur İmparatoru Sargon II tarafından M.Ö. 713 yılında “Dur-Şarrukin” (Sargon’un Kalesi) adıyla inşa edilmeye başlandı. Ancak Sargon’un M.Ö. 705’te ölümüyle başkent tamamlanamadan terk edildi. Yerine, oğlu Sanherib tarafından başkent Ninova’ya taşındı. Bu olaydan sonra Khorsabad yaklaşık 2.000 yıl boyunca unutuldu.

Antik kent, 19. yüzyılda Fransız ve Amerikalı arkeologlar tarafından yeniden keşfedildi. O dönemde, ünlü “Lamassu” (insan başlı, kanatlı boğa heykelleri) gibi eserler ortaya çıkarıldı ve bu heykeller günümüzde Louvre Müzesi’nde sergileniyor. Ancak bu kazılar, saray kompleksi dışındaki alanlara ulaşamamıştı.

2015 yılında, Khorsabad, IŞİD tarafından yağmalandı. Bölgenin kontrolü geri alındığında, arkeologlar çalışmalarına 2017 yılında yeniden başlayabildi. 2022’de gerçekleştirilen manyetik tarama çalışmaları, 0.3 kilometrekarelik bir alanı kapsadı ve antik kentin yalnızca %10’unu ortaya çıkardı. Tarama sırasında ekip, cihazlarını dikkat çekmemek için elle taşıdı.

Elde edilen bulgular, Khorsabad’ın sıradan vatandaşlar için konutlar ve geniş kentsel yapılar içerdiğini ortaya koydu. Bu keşif, Neo-Asur şehirlerinin yalnızca kraliyet yapıları ve saraylarla sınırlı olmadığını, daha geniş bir toplumsal yapıyı barındırdığını gözler önüne serdi.

İtalyan arkeolog Daniele Morandi Bonacossi, çalışmayı değerlendirerek, “Asur başkentlerine dair elimizdeki veriler genellikle yalnızca kral ve anıtsal yapılarla sınırlı. Bu araştırma, sıradan halkın yaşamını anlamamıza yardımcı olmayı amaçlıyor,” dedi.

Ekip lideri Fassbinder ise, “Her gün yeni bir şey keşfettik. Bu tarama çalışmaları, kazı yapmadan antik kentlerin detaylı bir haritasını oluşturmak için çok önemli bir yöntem,” ifadelerini kullandı. Yeni araştırmanın sonuçları, Khorsabad’ın sanıldığından çok daha gelişmiş bir başkent olduğunu ortaya koydu. Ancak, bu yapılar kazılarla tamamen gün yüzüne çıkarılana kadar bölgenin sırlarının tam olarak anlaşılması zaman alabilir.