Fahiş fiyat nasıl engellenebilir?

Salgın ve sonraki enflasyonist dönemle beraber ilerleyen süreçte önümüze çıkan en büyük sorun fahiş fiyatlama davranışıdır.

Fahiş kelimesi TDK ‘ya göre; ölçüyü aşan, aşırı, çok fazla olan, ahlaka ve törelere uygun olmayan anlamı taşımaktadır.

Türkiye gibi liberal piyasa sistemini benimseyen ülkelerde teorik olarak fiyat serbestisi vardır.

Buna göre eğer yeterli üretim yoksa yükselen fiyat seviyesinin karlı olması nedeniyle yeni yatırımlar cezbedilir ve üretim otomatik artar ve fiyat dengelenir. Kısa vadeli tepki değildir.

İkinci senaryoda ise tekel düzenine devlet müdahale ederek üretimin ve dağıtımın rekabete uygun hale getirilmesine çaba koyar.

Şunu öncelikle ifade edelim. Narh sistemi değil hedeflediğimiz. Serbest piyasadan vazgeçiş de değil. Ancak ihtiyaç duyulduğunda kontrol edebilecek altyapı da oluşturulmuş olsun ki kötü niyete mahal vermeyelim.

Diğer taraftan elbette öncelik, makro ekonomik istikrar ve kurumlar arası uyum ile finansal stabilitenin sağlanmasıdır.

Bunlar yoksa ve fiyat serbestisi kontrol alınmak istenirse kıtlık olur. Bu şerhlerimizi düştükten sonra aşağıdaki iki konuyu gündeme alabiliriz.

Teknolojik ilerlemelerin hızla kat edilmesiyle milyarlarca verinin büyük veri analizleri ile kontrol edilmesi mümkün hale gelmiştir.

Bu numara firmalar tarafından Merkezi Fiyat Kontrol Sistemine her kalem ürün için tanıtılır.

Firmalar faturalamada bu numaraları da kullanır. Böylelikle kesilen her faturada ürün takip edilir.

Bu sistemi her ürüne yapmamız gerekmez; temel gıda, hijyen malzemeleri, vs. gibi halkın kullandığı temel mal, mamullerde ve hizmet sektöründe gerektiği kadarıyla kullanabiliriz.

Ayrıca yüksek fiyattan başlayan ve zarflama diyebileceğimiz yöntemle ne kadar da tutarsa şeklinde yapılan fiyatlama davranışının önüne de geçilebilir.