Erdoğan-Scholz zirvesinin perde arkası: Türk kaçaklar ve Eurofighter pazarlığı

Almanya Başbakanı Scholz ile Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke arasında yeni dönemi başlatan 6 konuda anlaştı. 1) Akkuyu nükleer santralinin parçaları geliyor 2) Eurofighter savaş uçaklarının satışına yeşil ışık geldi 3) Türk kaçaklar geri alınıyor. 4) Almanya, PKK ile mücadelesini sürdürecek. 5) Ukrayna konusunda ortak hareket edilecek. 6) Hükümetler arası Ortak İstişareler 8 yıl sonra başlıyor.

BEĞENDİM

Almanya Başbakanı Olaf Scholz’un Türkiye’yi ziyareti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’la, Dolmabahçe Sarayı’nda yaptığı görüşmenin ayrıntıları netleşiyor. İki liderin, kamuoyu önündeki açıklamalarına daha çok İsrail’in bölgedeki saldırganlığı ile ilgili tartışmalar damga vursa da, ikili görüşmelerde çok farklı gündemler vardı.

Alman hükümet kaynaklarından sızan ve Alman medyasında da yer alan bilgilere göre, 4 önemli nokta görüşmelerde öne çıktı.

1) SIEMENS’İN TESLİMATLARI: Akkuyu nükleer santralinin inşaatında, bazı tirbün parçalarını gönderecek olan Alman Siemens firmasının bu önemli parçalarının gümrüklerde takılması konusu masaya geldi. Erdoğan, Almanya’nın süreci geciktirdiğini ve bunun birkaç aya mal olduğunu belirtti. Gerekirse Siemens’e yaptırım uygulanacağı vurgulandı. Scholz, bu sıkıntının tekrarlanmayacağını belirtti.

2) EUROFIGHTER VE TÜRK KAÇAKLAR: Almanya’da bu yıl sınır dışı edilmeleri kesinleşmiş olan 15 bin 789 Türk var. Bunların Türkiye’ye iadesi gerekiyor. Toplu ya da bir kaç kişilik gruplar halinde gönderme yolları aranıyor. Scholz, bunu dile getirdi ve bu yılın ilk altı ayında 411 kişinin sınır dışı edilebildiği, sayının az olduğu vurgulandı. Türkiye ise, Almanya’nın Eurofighter- Typoon tipi savaş uçaklarının satışı konusundaki engeli kaldırmasını istedi. Eurofighter satışı ile ilgili olarak konsorsiyuman başındaki İngiltere, Türkiye ile temaslarını sıklaştırdı.

3) İKİLİ İLİŞKİLERDE YUMUŞAMA: Almanya’nın Ankara’yla ilişkileri, son yıllarda Erdoğan ve yönetimine karşı yükselen eleştirilere rağmen yumuşama eğilimine girdi. Erdoğan, savunma teçhizatı alımını ile ilgili Almanya ile yaşanan sorunların geride kaldığına değindi. Scholz ise, “Türkiye bir NATO üyesidir. Artık çeşitli sistemlerin teslimatları ile ilgili sonuçlar alıyoruz” dedi.

4) PKK’YA KARŞI MÜCADELE SÖZÜ: Başbakan Scholz Türkiye‘ye gitmeden önce Almanya’da PKK’ya yakın çeşitli kuruluşlar, Türkiye’ye karşı sert tavır ve savaş uçaklarının satışının engellenmesini istemişti. Scholz, bunları dikkate almadı ve Almanya’da PKK ile mücadeleye devam sözü verdi. Türkiye ile ilişkilerde yeni başlangıçın kapıları aralandı. İki ülkenin İsrail politikasının ise tamamen zıt olduğu zaten belliydi. Bu değişmedi.

5) GÜNEY KANADININ GÜVENCESİ: Almanya Başbakanı’nın Türkiye’ye bakışının değişmesinde, NATO’nun güney kanadının güvenceye alınması yatıyor. Hem Almanya, hem de Türkiye, Ukrayna’ya çok yakın ve savaşın daha uzun sürmesi her iki ülkenin de zararına. Scholz, Türkiye’nin Rusya ile ilişki kurabilmesi ve Ukrayna’ya azalan yardımlarda Türkiye’nin desteğine ihtiyaç duyulması nedeniyle, Erdoğan ve Türkiye’ye karşı tavırlarını hayli yumuşatmış oldu.

6) İSTİŞARELİRİN BAŞLAMASI: Almanya ile Türkiye hükümetleri arasında, ilişkilerin daha da geliştirilmesi için, Ortak İstişare Toplantıları yapılıyordu. Sonuncusu 2016’da gerçekleştirilen bu toplantıların yeniden başlaması kararlaştırıldı. Scholz, „İki ülke arasındaki ilişler gelişiyor ve bununla gelişmeye de devam edecek“ dedi. Erdoğan ise Scholz’a, „Sevgili dostum“ diye hitap etti ve Almanya’nın AB’deki kilit konumundan söz etti. Sorunlu noktalar yerine anlaşılabilecek konular ön plana çıktı.