Cumhuriyet Savcısı anlattı! Medya çocukları yeteri kadar koruyor mu?

Yasada çocuk, daha erken yaşta ergin olsa bile, 18 yaşını doldurmamış kişiyi ifade ederek sözlerine başlayan Cumhuriyet Savcısı Asım Ekren, medya ile ilgili mevzuatta çocuklar nasıl korunduğu ve çocukların korunmasına dair yasal hükümlere aykırı hareket edilmesi halinde ebeveynlerin ne yapabileceği hakkında bilgilendirmelerde bulundu.

Asım Ekren, “Medya ile ilgili kanunlara göre çocuklar yasada mevcut mevzuatın medya türüne göre ele almak gerektiğini söyledi. Başka bir deyişle yayın yapan gazete, dergi radyo-televizyon veya internet, sosyal medya mı? Bunların ayrı yasaları olduğu için düzenlemeler de kısmen farklıdır.” dedi.

Basın ile ilgili kanunda çocuklara hem yayın sahibi olabilme hakkı hem de çocukların korunmasınpa dair hüküm içerdiği hatırlatan Cumhuriyet Savcısı, “Süreli yayın sahibi olabilenler ve bu amaçla beyanname verenler arasında kanunî temsilcisi aracılığıyla olmak şartıyla 18 yaşından küçük kişiler de sayılmıştır. Yani gerektiğinde çocuğun bir gazete sahibi olabileceğini ifade ediyor. Bunun yanında süreli yayınlarda 18 yaşından küçük olan suç faili veya mağdurlarının kimliklerini açıklayacak veya tanınmalarına yol açacak şekilde yayın yapmak suç sayılmıştır.” ifadelerini kullandı.

Örneklendirmeyle konuyu özetleyen Ekren, cinsel istismar eylemine karışan ya da bu eylemin mağduru olan bir çocuğun tanınacak şekilde fotoğrafını vermek, adını-soyadını açıkça yazmak gibi eylemler suç olup adli para cezasıyla cezalandırıldığını söyledi.

İnternet ile ilgili kanuna değinen Asım Ekren “Ticari amaçla toplu kullanım sağlayıcılar, yani kişilere belli bir yerde ve belli bir süre internet ortamı kullanım olanağı sağlayanlar, ailenin ve çocukların korunması ile konusu suç oluşturan içeriklere erişimi önleyici tedbirleri almak amacıyla içerik filtreleme sistemini ve güvenli internet hizmetini kullanmakla yükümlüdür.” maddesinden bahsederek “Örnek vermek gerekirse çocukları kötü alışkanlık-alkol-uyuşturucuya özendirebilen bir yayın bu kapsamda değerlendirilebilir. Buna aykırılık halinde yani yükümlülüğün yerine getirilmemesi açısından ihlalin ağırlığına göre uyarma, idari para cezası verme veya üç güne kadar ticari faaliyetlerini durdurma müeyyidelerinden biri mahalli mülki amir tarafından verilir.” ifadelerini kullandı.

Kararın uygulanmaması durumunda yetkili makamlarca verilen kararı yasadaki şartlara uygun olarak ve süresinde yerine getirmeyen sorumlu kişinin, fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suçu oluşturmadığı takdirde, yani sırf karara uyulmaması nedeniyle adli para cezası ile cezalandırılacağının altını çizen Cumhuriyet Savcısı, (7) “Eğer bu yayın ayrıca bir başka suçu oluşturuyorsa örneğin insan (çocuk) ticareti, istismarı, göçmen kaçakçılığı, çocuğu dilencilikte, fuhuşta kullanma suçlarının işlendiği izlenimi varsa ayrıca yasal işlem yapılır.” dedi.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK’ün) yasal görev ve yetkileri arasında; Yayın hizmetlerinde ailenin ve çocukların korunması ilkesini gözeterek ailenin bütünlüğü ve sürekliliği ile çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişimlerini destekleyecek nitelikteki aile ve çocuk dostu yapım ve dizileri, Üst Kurulca, … Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile birlikte belirlenecek usul ve esaslara göre teşvik etmek.(8)Radyo ve televizyon yayını yapanlar çocuk, genç ve aile ile ilgili olarak belirlenen ilkelere uygun hareket etmek olduğunu ifade eden Ekren aksi halde yaptırım ile karşı karşıya kalınacağını söyledi.

Ebeveynlere, çocuklarını korumaya yönelik kanunlara ve haklarına dair tavsiyelerde bulunan Ekren, ebeveynlerin dikkatli, özenli ve bilinçli olmalarının çok önemli olduğunu, genelde yasalara ve özelde de çocukların korunmasına aykırı yayınları mutlaka ilgili makamlara bildirmek gerektiğini belirterek ancak bu sayede çocuklar için daha güvenli yarınların oluşturulmasında değerli katkı sağlanabileceğini ifade etti.