Beynini küçültebilen hayvanın sırrı çözüldü

0

BEĞENDİM

0

Avrupa çintesi (Sorex araneus), hayatta kalmak için geliştirdiği olağanüstü bir stratejiyle bilim insanlarının ilgisini çekiyor. Bu küçük memeli, kış aylarında organlarını ve beynini küçülterek enerji tasarrufu sağlıyor. “Dehnel Fenomeni” olarak adlandırılan bu adaptasyon, çintenin vücut ağırlığını yaklaşık yüzde 18 oranında azaltmasına ve beyninin yüzde 25’ini küçültmesine olanak tanıyor. Ancak bahar geldiğinde, bu kayıp dokuları yeniden büyütüyor.

GENETİK SIRRI ÇÖZÜLDÜ

ABD, Almanya ve Danimarka’dan bir grup bilim insanı, bu olağanüstü fenomenin arkasındaki genetik mekanizmaları çözmek için çintenin hipotalamusundaki gen ifadelerini inceledi. 
Çalışmalar, çintenin beyin küçülmesini düzenleyen beş önemli gen belirledi. Bu genler, sinir hücrelerindeki sinaps zarlarını düzenleyen, proteinleri geri dönüştüren ve hücre ölümünü kontrol eden genetik süreçleri içeriyor.

Araştırmacılar, çintenin genetik düzenlemelerle beynini küçültme ve ardından yeniden büyütme yeteneğini detaylı bir şekilde analiz etti. 

Özellikle BCL2L1 adlı genin, hücre yıkımını kontrol ederek bu süreci yönettiği tespit edildi. Bu genin manipüle edilmesi, beyin hücrelerinin sağlıklı bir şekilde küçülmesini ve yeniden büyümesini sağlamak için önemli bir hedef olabilir.

İNSAN SAĞLIĞI İÇİN UMUT VERİCİ İPUÇLARI

Araştırmada ortaya çıkan genlerden bazıları, obezite ve Alzheimer gibi insan hastalıklarıyla ilişkilendirildi. Bu bulgu, memelilerde metabolik süreçler ile nörodejeneratif hastalıklar arasındaki ilişkiye dair yeni bilgiler sunuyor. 

Özellikle çintenin beynini kasıtlı olarak küçültme yeteneğinin, insanlarda bilişsel gerileme ve Alzheimer gibi durumların tedavisi için umut verici ipuçları sağlayabileceği belirtiliyor.

KIŞ AYLARINDA ENERJİ TASARRUFU

Dehnel Fenomeni, çintenin kışın azalan kaynaklarla hayatta kalmasını sağlıyor. Hipotalamus, bu süreçte kritik bir rol oynuyor. 

Beyin hücrelerindeki kalsiyum sinyalleri ve hücre ölüm mekanizmaları gibi düzenlemeler, çintenin organlarını küçültmesini ve enerji tasarrufu yapmasını mümkün kılıyor.