İran’da Füze Saldırısı Bölünmelere Yol Açtı

0

BEĞENDİM

0

BBC Farsça

Salı gecesi, İran semaları İsrail’e doğru atılan füzelerin ışıklarıyla parlarken, İranlılar hemen tepki göstermeye başladı. Dakikalar içinde ülke genelindeki sosyal medya yukarıdan geçen roketlerin titrek görüntüleriyle doluydu. Gurur, korku ve belirsizlik karışımı bir duygu vardı.

Füze saldırıları zaten ekonomik zorluklar, siyasi kargaşa ve sosyal bölünmeyle uğraşan ülkede yeni bir gerilim kaynağı oldu.

İran devlet televizyonu, sokaklarda bayraklar sallayıp “İsrail’e ölüm” sloganları atanların görüntüleriyle, kutlama havasındaydı. Ancak sosyal medyadaki hava biraz farklıydı.

Bazı insanlar, ulusal gurur, korkular ve daha büyük bir savaşın muhtemel başlangıcı konusundaki gerginlikle dolu, ateşli tartışma sahneleri paylaştı. Bazı İranlılar “Bu kez farklı hissettirdi” dedi. İran toplumundaki bölünmeyi açıkça gözler önüne seren bir geceydi.

Sevinç ve bıkkınlık

Rejimin destekçileri için füze saldırısı, gurur veren bir meydan okuma anıydı. Sosyal medyada yayılan bir videodaki kadın “Bravo Hamaney! Bravo Devrim Muhafızları!” diye bağırıyordu. Ona göre İsrail’e füze saldıısı bir güç gösterisiydi ve İran’ı bölgesel gücünü geri alması yönünde bir adımdı.

Ancak bu ulusal duygular, bir öfke dalgasıyla da karşılaştı.

Sosyal medyada paylaşılan bir videodaki orta yaşlı bi adam “Lütfen halk ve Devrim Muhafızları arasında ayrım yapın. Yoğun bir baskı altındayız” diyordu.

Bazı iranlılar, saldırının kendi çektikleri sıkıntıları daha da büyütecek gereksiz bir provokasyon olduğu görüşünde. Bu misilleme saldırısının, yıllar süren ekonomik ambargonun günlük yaşamlarındaki enflasyon ve çöken bir para birimi gibi zorlukları büyüteceğinden kaygılılar.

Bir başkent Tahran sakini “Ülkemizi korumaktan başka seçeneğimiz yok ama sonuçlarına katlanan yine biz olacağız” dedi kaygıyla.

Saldırıdan sonraki saatlerde, İsrail’in ülke ekonomisinin önemli bir parçası olan petrol altyapısını hedef alabileceği dedikoduları çıktı. Yakıt sıkıntısı yaşanabileceğinden korkanların, benzinliklerde sıra oluşturduğunu gösteren videolar ortaya çıktı.

Azalan diplomasi umutları

Füze saldırısı, diplomatik ilerleme için biraz umut olduğu bir dönemde gerçekleşti. Mesud Pezekşiyan’ın cumhurbaşkanı seçilmesi, ılımlı çevrelerde iyimserlik yaratmıştı. Bazıları Pezekşiyan’ı bölgedeki gerilimi giderecek potansiyel bir köprrü olarak görüyordu.

Ancak füze saldırıları diplomatik çözüm umutlarını kararttı. Bir BBC Farsça izleyicisi “Bu saldırı diplomasiden uzağa ve çatışmaya doğru atılmış bir adım” yorumunu yaptı.

Genç bir eylemci de “Bizim üzerimizdeki baskıyı yoğunlaştırmak için bir bahane olarak kullanılmasından kaygılıyız” dedi ve “Kadın, Yaşam, Özgürlük” protestolarının İran’daki sosyal dokuyu büyük ölçüde değiştirdiğini savundu.

Birçok kişi, yeni bir çatışmanın reform çağrılarını gölgelemekle kalmayıp, hükümete iç muhalefeti daha da baskılama gücü vermesinden kaygılı.

‘This time it feels different’

Diğer çatışmaların tersine, bu kez İsrail’den potansiyel olarak güçlü bir misilleme geleceği korkuları var. Birçok kişi, topyekun bir savaş çıkarsa, İsrail’in gelişmiş askeri kabiliyetlerinin daha önce görülmemiş bir yıkım getireceğinden kaygılı.

Sosyal medyadaki bi yorumcu “Kimse savaş istemiyor, yetkililer bile” dedi. Zaten ekonomik yaptırımlar ve iç muhalefele başa çıkmaya çalışan bir ülkede, savaş ihtimalinden korkuluyor.

‘Rejim değişimi’ mi, ‘ulusal savunma’ mı?

Gerilim büyürken, bazı insanlar rejim değişikliği çağrısında bile bulundu.

Bir BBC Farsça izleyicisi “İran’ı kurtarmanın yolu savaş değil, mevcut rejimi devirmek” dedi ve Batı’ya İranlıların hükümete karşı mücadelelerinde destek çağrısı istedi.

Ancak birçok kişi, dış müdahale olmadan ve bu müdahalenin yaratacağı potansiyel kaostan kaçınmak için, ülkenin geleceğine ülkede karar verilmesinden yana.

İran’ın füze saldırısı, ülkedeki bölünmeleri derinleştirdi. Bir yanda hükümetin adınlarını ulusal gururla destekleyenler, diğer yanda da savaş, ekonomik çöküş ve içerideki reform hareketlerinin bastırılmasından korkanlar.