Abdülmecid Efendi’den Kız Kulesi satışa çıktı

Türk resim sanatında portre ve peyzajlarıyla tanınan, eserleri nadiren müzayedelerde görülen Halife Abdülmecid Efendi’nin, meşhur Sis tablosuyla benzerlik gösteren Kız Kulesi’ni resmettiği yağlı boya resmi müzayedeye çıkıyor. Arthill Müzecilik’in bugün online olarak gerçekleştireceği 34. Müzelik Eserler Müzayedesi’nde Halife Abdülmecid Efendi’nin yanı sıra Türk resminin büyük ustalarından Şevket Dağ, Hoca Ali Rıza, Halid Naci ve İbrahim Çallı’nın başyapıtları ile Osmanlı padişahlarına özel emperyal eserler yeni sahipleriyle buluşacak.

Müzayededeki tuval eserler arasında Halife Abdülmecid Efendi’nin fırçasından Kız Kulesi manzarası öne çıkıyor. Tevfik Fikret’in “Sis” şiirinden ilham alarak resmettiği Sis tablosu manzara resimlerinde içinde hem sanatsal yönü hem de sembolik anlamıyla farklı bir konumda bulunmaktadır. Abdülmecid Efendi’nin peyzajlarında Boğaziçi, Sarayburnu, kış, deniz, orman gibi betimlemelere sıklıkla rastlanır. Bugün müzayedeye çıkacak olan Kız Kulesi tablosunda da benzer bir temayı işleyen Abdülmecid Efendi, Üsküdar kıyılarından Sarayburnu’na bir bakışla, yelkenliler ile ay ışığının yansımasını resmetmiştir. Koleksiyon değeri yüksek müzelik eserde, Abdülmecid Efendi’nin tuğra formundaki imzası ve 1324 (1907) tarihi bulunuyor. Söz konusu tablo Nisan 2018’de Portakal Sanat’ın düzenlediği “Özel Koleksiyonlardan Özel Eserler” başlıklı satışlı sergiye çıkarılmıştı.

Abdülmecid Efendi, Osmanlı hanedanının son veliahdı ve halifesi olarak saraydan sürgüne uzanan sıra dışı ve sanatla iç içe bir yaşam sürdü. Stanisław Chlebowski, Salvatore Valeri ve Fousto Zonaro’dan resim dersleri almış, eserleriyle yurt içinde ve yurt dışında pek çok sergiye katıldı. 1909’da kurulan Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’nin fahri başkanı ve ressamların hamisi oldu. Eserleri Ankara Resim ve Heykel Müzesi, İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, Dolmabahçe Sarayı, Topkapı Sarayı, Aşiyan Müzesi, Sakıp Sabancı Müzesi ve özel koleksiyonlarda yer almaktadır.

Türk resim sanatında Ayasofya ve Rüstem Paşa gibi cami resimleriyle özdeşleşen Şevket Dağ’ın Sultan I. Abdülhamid Türbesi’ni resmettiği Eski Türkçe imzalı ve 1908 senesine ait yağlı boya tablosu da müzayedeye çıkan eserler arasında. Resimlerinde iç mekân (enteriör) türünü ustalıkla işleyen sanatkâr, bu defa I. Abdülhamid’in Eminönü’ndeki türbesinin iç mekânını tuvaline yansıtıyor. Müzayedede asker ressamlar kuşağının en önemli temsilcilerinden Üsküdarlı Hoca Ali Rıza’nın doğa, deniz, kayalıklar ve kır kahvesi tasvirli dört manzara resminin yanı sıra Bahriyeli ressam Halid Naci’nin İstanbul konulu nefis bir yağlı boya çalışması bulunuyor.

Ayrıca ilk Türk kadın ressamlarımızdan Müfide Kadri’nin (ö.1912) ilkbahar konulu nadir tesadüf edilen imzalı bir peyzajı da müzayedede yer alıyor. Osmanlı Ressamlar Cemiyeti üyesi olan ve cemiyetin düzenlediği sergilere eserleriyle katılan Müfide Kadri, İstanbul Kız Lisesi başta olmak üzere çeşitli kız okullarında resim, nakış ve musiki öğretmenliği yapmıştır. Sanat yaşamının en verimli yıllarında verem hastalığına yakalanarak hayata veda eden ressam daha çok portre, peyzaj ve natürmort eserler vermiştir.

Müzelik Eserler Müzayedesi’nin odağındaki Osmanlı sultanları için özel olarak tasarlanmış fevkalade kondisyonlu ve orijinal muhafazasına sahip cep saatleri göz dolduruyor. Sultan V. Mehmed Reşad inisyali İsviçre yapımı ön kapağında iri elmaslarla bezenmiş murassa altın cep saati ve Sultan Abdülmecid tasvirli “Siegrist & Cie” imzalı mineli altın cep saati emsallerine müzelerde rastlanan yüksek kıymete sahip eserler olmasıyla dikkat çekiyor.

Sultan II. Abdülhamid’in Maliye Nazırı Ahmet Reşad Paşa’ya ait orijinal deri kılıfı ve kemeri ile muhafaza edilmiş Luger pistol tabanca, Enver Paşa tarafından Sultan Abdülmecid’in torunu şehzade Mehmed Serefeddin Efendi’ye takdim edilmiş altın kakma Enveriye Hançer, kemha kumaştan Osmanlı şehzade kaftanı, altın kakma çift piştov, Mecidiye nişanları, Edirnekarî konsol saat, mühr-i saadet mahfazası, sedef kakma hattat sandığı, yıldız damgalı porselenler, tuğralı gümüşler, tombaklar, İznik çinileri, Beykoz işi billurlar, Bakkal Arif Efendi, Yedikuleli Seyyid Abdullah ve Ömer Vasfi Efendi ketebeli hat levhaları ile Sultan I. Ahmed devrinden Edirne Sarayı hattatı Mehmed Selaniki Efendi’nin nesih hattıyla, tezhipli ve minyatürlü yazma Muhammediye müzayede kataloğundaki eserler arasında bulunuyor.