Suriye’de yeni hükümet belirlendi: Hepsi alanında uzman isimler

Esed rejiminin devrilmesinden sonra Suriye’de geçiş sürecini yönetecek hükümetin başbakanı Muhammed el-Beşir, kabinesindeki isimleri belirledi. Yeni hükümette, Dışişleri Bakanlığı’na Es’ad Hasan el-Şeybani, Savunma Bakanlığına Murhaf Ebu Kasra, İçişleri Bakanlığı’na Muhammed Abdurrahman, Eğitim Bakanlığı’na Nezir El-Kadri, Adalet Bakanlığı’na Şadi Muhammed Veysi ve Ekonomi Bakanlığı’na Basil Abdulaziz atandı. Buna paralel olarak, bölge ülkelerinden Şam’a yapılan diplomatik ziyaretler birbirini takip ediyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın ardından Katar Dışişleri Bakanı Muhammed El-Halifi ve Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen El-Safedi de Şam’a giderek Suriye’de Devlet Başkanlığı yetkilerini kullanan Ahmed Şara ile görüştü. El-Şara, yeni hükümetin önceliğinin diplomatik ilişkileri inşa ederek silahı tekeline alacak düzenli bir ordu kurulması ve altyapı çalışmalarına bir an önce başlanması olduğuna vurgu yaptı.

HTŞ’nin İdlib’de kurduğu Kurtuluş Hükümeti’nin Başbakanlığını yürüten Muhammed El-Beşir, Ahmed el-Şara tarafından Esed rejiminin yıkılmasından sonra Şam’da idareyi ele alan Geçici Hükümeti’ni Başbakan sıfatıyla kurmakla görevlendirildi. İdlib’de Vakıflar, Kalkınma ve Eğitim Bakanlıklarında çeşitli görevler üstlenen 1983 doğumlu El-Beşir, Halep Üniversitesi Elektronik-Elektrik Mühendisliği mezunu. El-Beşir, ayrıca Uluslararası Eğitim, Dil ve İstişare Akademisi’nden Proje Yönetimi alanında diploma aldı. Bu alanda İdlib’de çeşitli projeleri hayata geçirdi.

El-Beşir hükümetinde görev alan yeni bakanlar arasında üç isim öne çıkıyor. Bunlardan biri olan Savunma Bakanı Murhaf Ebu Kasra, Esed rejiminin devrildiği son operasyonlara öncülük yapan Heyet Tahriru’ş Şam’ın (HTŞ) Askeri Kanat Genel Komutanlığı görevini yürütüyordu. Ebu Kasra, rejimin devrilmesiyle sonuçlanan operasyonları sahada görev alarak yönetmişti. 2011 yılından beri rejime yönelik en kritik operasyonların neredeyse tamamında bulunan Ebu Kasra, “Ebu Hasan el-Hamavi” lakabıyla biliniyor.

Geçiş Hükümeti’nin Dışişleri Bakanlığı’na atanan isim Es’ad El-Şeybani oldu. Şam Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngilizce Bölümü’nden 2009 yılında mezun oldu. 2011 yılında başlayan halk ayaklanmasının ardından devrimin neredeyse tüm aşamalarına katıldı. İdlib’deki Kurtuluş Hükümeti’nin kurulmasında en önemli rolü oynayan birkaç isimden biri olan Şeybani, iyi derecedeki İngilizcesiyle hükümetin Birleşmiş Milletler (BM) insani yardım kurumlarıyla olan ilişkisini koordine etti. Şeybani, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Siyasi Bilimler Enstitüsü’nde 2022 yılında yüksek lisansını tamamlayarak, 2024 yılında doktora yeterliliğini aldı.

Suriye’de halkın dış ilişkiler ve askeri düzenlemelerin yanı sıra yeni hükümetten öncelikli beklentisi ekonomide hızlı adımlar atılması oldu. Yeni Hükümet tarafından Ekonomi Bakanlığı’na atanan Basil Abdulaziz Abdulhannan, İdlib’deki Kurtuluş Hükümeti’nin üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı dönemlerinde aynı görevi üstlenmişti.

El-Beşir hükümetinde Adalet Bakanlığı’na getirilen Şadi el-Veysi ise Halep’te yıllarca İmam ve Hatip Öğretmeni olarak yerel anlamda tanındı. Daha sonra hukuk alanına giren el-Veysi, İslam Hukuku alanında geleneksel eğitimini tamamladıktan sonra Halep Üniversitesi’nde İslam Hukuku alanında master yaptı. El-Veysi, İdlib’de HTŞ’nin kurduğu Kurtuluş Hükümeti’nde uzun süre Başsavcılık görevinin yanı sıra Ceza Mahkemesi ve İstinaf Mahkemesi başkanlığı görevlerini de yaptı.

Suriye’de Esed rejimi dönemindeki eğitim sistemi, Baas Partisi’nin ideolojik baskıları ve rejim liderlerine ait sembolik kavramların öğrencilere dayatılmasına ağırlık veriyordu. Buna karşılık dini okullar, Arapça ve İslami ilimler eğitimini geleneksel olarak sürdürüyordu. Yeni Hükümet’te Eğitim Bakanı olarak atanan atanan Nezir Muhammed el-Kadri, geleneksel okullardan mezun olduktan sonra 18 yıl boyunca Şam’da Arapça ve dini ilimler öğretmenliği yapmıştı. El-Kadri, 2011’de başlayan halk ayaklanmasına katılan etkili şahsiyetlerden biri olurken İdlib’deki Kurtuluş Hükümeti’nde de eğitim işlerinden sorumlu bakan yardımcılığı görevine kadar yükselmişti.

Yeni Hükümet’te İçişleri Bakanı olarak atanan Muhammed Abdurrahman, Humus’taki Harp Akademisi’nden mezun olduktan sonra Suriye Ordusu’na rütbeli subay olarak katıldı. Suriye devriminin başlamasından sonra 2012 yılında rejimden ayrılan Abdurrahman, devrim saflarına katılarak askeri faaliyetlerde bulundu. İdlib’i 2014 yılında ele geçiren Fetih Ordusu’nda ve İdlib’deki yerel yönetimlerde çeşitli görevler üstlendi.

Yeni Hükümet’in Enformasyon Bakanı Muhammed Yakub el-Ömer, Kurtuluş Hükümeti’ndeki görevini Geçiş Hükümeti’nde de sürdüren isimlerden biri oldu. Siyasi Bilimler Fakültesi mezunu olan el-Ömer, halihazırda gazetecilik alanında yüksek lisansını sürdürüyor.

Şam’ın tanınan ailelerinden el-Dibs ailesine mensup olan Aişe el-Dibs (Seyyidoğlu) ise Suriye’deki Geçiş Hükümeti’nde Kadın İşleri Ofisi Sorumluluğu’na getirildi. Suriye devriminin başlangıcında halk protestolarında etkin olan el-Dibs, rejimin baskıları yüzünden Şam’dan önce Lübnan’a ardından Türkiye’ye sığındı. Türk vatandaşlığı da olan El-Dibs, Türkiye’de sosyal entegrasyon ve kadın hakları alanında çalışmalar yaptı. 2017’de İdlib’e dönme kararı alan el-Dibs, HTŞ’ye katılarak kadın hakları alanındaki çalışmalarını burada da sürdürdü.

Geçiş Hükümeti’nde Sağlık Bakanlığı görevini üstlenen Mahir Şara, 1973 Şam doğumlu uzman bir doktor. Kadın cerrahisi ve çeşitli cerrahi dallarında uzmanlığı olan Şara, 2008 ile 2013 yılları arasında Rusya’daki Voronej Enstitüsü’nde doktorasını tamamlayarak uzman oldu. 2014 yılında Suudi Arabistan’da çalışan Şara, 2018 yılında Rusya’ya döndükten sonra 2022 yılında İdlib’e geçerek Kurtuluş Hükümeti Sağlık Bakanı Danışmanı oldu.

Geçiş Hükümeti’nde Yükseköğrenim Bakanı olan Abdulmunim Abdulhafız, Fransa’nın başkenti Paris’in kuzeyindeki Rouen kentinde bulunan Rouen Üniversitesi’nde 1991 yılına kadar Kök Hücre alanında akademik çalışmalar yaptı. Suriye devriminin ardından İdlib’e dönen Abdulhafız, buradaki İbilla Üniversitesi’nde Rektör Yardımcılığı yaptı. Abdulhfız, 2024 yılında Kurtuluş Hükümeti’nin Yükseköğrenim Bakanlığı’na getirildi.

Kurtuluş Hükümeti’nde yürüttüğü Vakıflar Bakanlığı görevini Geçiş Hükümeti’nde de sürdüren Husam Hüseyin, 1977 İdlib doğumlu. Şam Üniversitesi’nde İslam Şeriatı bölümünden mezun olan Hüseyin, İdlib’de Camiler Kurulu Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü görevlerinde de bulundu.

Geçiş Hükümeti’nin Suriye genelinde tecrübesi olan nadir üyelerinden biri olan Fadi el-Kasım, Altyapı Bakanı olarak görevine başladı. Suriye genelinde Esed rejimi döneminde de altyapı çalışmaları yapan el-Kasım, Halep Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İmar ve Altyapı Planlama Bölümü mezunu.

İdlib’in güneyinde bulunan ve Esed rejimine isyan bayrağını çeken bölgelerin başında gelen Maarret el-Numan beldesinin 2013-2015 yılında Yerel Meclis Başkanı görevini yürüten Muhammed Abdurrahman Müslim, devrim sonrası Suriye Geçiş Hükümeti’nin Yerel Yönetimler Bakanlığı’na getirildi.

Halep Üniversitesi Ziraat Fakültesi mezunu olan Suriye’nin yeni hükümetinin Ziraat Bakanı Muhammed Taha el-Müslim, yüksek lisansını Mısır’ın başkenti Kahire’de Tarım Projeleri alanında gerçekleştirdi. Doktorasını İdlib’de yapan El-Ahmed, Kurtuluş Hükümeti’nde de Tarım ve Sulama Bakanı, Ekonomi ve Kaynaklar Bakanı gibi görevler aldı.