En yetkili isim açıkladı: Alfabeye yeni harfler eklenecek mi?

0

BEĞENDİM

0

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz hafta Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’e düzenlediği ziyarette ‘Ortak Türk Alfabesi’ projesine ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu. 

Erdoğan’ın geçtiğimiz aylarda Ortak Alfabe Komisyonu tarafından kabul edilen 34 harfli Türk alfabesine geçiş için zamanın uygun olduğunu ve Türkiye’nin Azerbaycan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ile birlikte bu adımı atmaya hazır olduğunu belirtmesi, kamuoyunda alfabeye 5 yeni harf ekleneceği yönünde tartışmalara neden oldu. 

Halihazırda kullanılan 29 harfli Türk alfabesinde bulunmayan Q, X, W, Ň, Ä harflerini içeren 34 harfli yeni alfabenin Türkiye’de uygulanıp uygulanmayacağı merak konusu olurken, konuya ilişkin net açıklama Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu’nda yer alan Prof. Dr. Mustafa Öner’den geldi. 

‘BİZİM ALFABEMİZDE HİÇBİR DEĞİŞİKLİK OLMAYACAK’

Alfabe tartışmalarına ilişkin Hürriyet’e açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Mustafa Öner, “Azerbaycan ve Türkmenistan 1992, Özbekistan ise 1993 yılında Kiril’den Latin alfabesine geçti. Ancak buna rağmen dilimizde farklar oluştu. Türk Devletleri Teşkilatı (TDT), 2022 yılında bilimsel bir komisyon kurdu ve her ülkenin dil kurumu başkanı yanında bir uzmanla burada yerini aldı. Türkiye’den seçilen kişi benim. Bu komisyonun amacı ortak bir alfabe oluşturmak. Yani diğer ülkeler yine kendi dillerini yazmaya devam edecek ve bizim alfabemizde asla bir değişiklik olmayacak. Bizim alfabemize dahil olmayacak bu 5 harf, diğer ülkelerin kendi ses ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için eklendi” ifadelerini kullandı.

YENİ HARFLER DİĞER ÜLKELER İÇİN HAZIRLANDI

Türk alfabesinde yer almayan 5 harfin ortak alfabeye eklenmesine ilişkin konuşan Öner, “Bunun yapılması da ‘alfabe birliği’ni oluşturmak içindi. Türk dünyasındaki ülkeler, bu 34 harfli alfabeden yararlanarak aynı sesleri ve aynı harfleri kullanabilecek. Örneğin alfabemizdeki ‘ı’ harfi normalde Latin alfabesinde yoktu, Atatürk’ün yaptığı alfabeyle 1928 yılından beri dilimizde var. Orta Asya’daki bir Türk cumhuriyetinde ise ‘ı’ harfi yerine ‘y’ harfi kullanılıyor. Bunu ortaklaştırmak gerekiyordu. Özbekistan 1993 yılından beri ‘ş’ sesini çıkarmak için aynı İngilizce’deki gibi ‘sh’ ya da ‘ç’ için ‘ch’ yazıyor. Bu da ortak değil. Bu nedenle ortak alfabede kendi ‘ş’ ve ‘ç’ harflerimize yer verdik.  Diğer yandan yakın zamanda bununla ilgili Özbekistan’dan güzel bir haber gelmesini, yani İngilizce gibi kullandıkları Latin dilini düzeltmelerini bekliyoruz” dedi.