34,2938
37,3269
3.034,47
Necmi ÇELİK
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Genel Müdürü Murat Baştor, alternatif taşıma koridorlarına yönelik talebin arttığını ve Türkiye üzerinden transit taşımaların çoğaldığını belirterek, “Şimdiye kadar Türkiye topraklarından hiç geçmeyen bazı yeni ülke plakalı TIR’ları yollarımızda görüyoruz. Transit ticarette Türkiye önemli bir güzergâh oldu.
Yollarda transit yük taşıyan farklı ülke plakalı araçların sayısının daha da artacağını bekliyoruz” dedi. Baştor, özellikle Romanya, Litvanya, Özbekistan, Ukrayna gibi ülke taşıtlarının Türkiye üzerinden transit taşımalarının arttığını ifade ederek, Almanya, İtalya, İspanya gibi normalde bu yoldan transit taşıma yapmayan ülke taşıtlarının da transit taşımalara başladığını kaydetti.
Lojistik Hizmet Sağlayıcılar Derneği (LojiDer) tarafından düzenlenen Lojistik Kongresi’nde DÜNYA’nın sorularını yanıtlayan Baştor, Türkiye’nin temel politikasının ülkenin dış ticaret hedefleri doğrultusunda, karayolu taşımacılığının kolaylaştırılması, eşit rekabet şartlarında geçiş belgesiz/kotasız bir uluslararası eşya taşımacılığı düzeninin sağlanması olduğunu vurguladı. Baştor, “Türkiye bugün Avrupa, Asya ve Afrika’yı kapsayan geniş bir coğrafyada, 70’ten fazla ülkeye uluslararası taşıma gerçekleştiriyor. 60 ülke ile ikili karayolu taşımacılığı anlaşması imzalandı. 28 ülke ile serbestleştirme (ikili/transit) sağlanmış durumda” diye konuştu.
Transit ticaretin doğu batı ekseninde iyice serbestleştiğini ve ticarette tek bir rotaya bağlı kalmanın riskli olduğunu söyleyen ve Orta Koridor’un önemine değinen Baştor, “Kırgızistan ile transit ve ikili taşımaları serbestleştirdik. Özbekistan’dan transit geçiş kasım ayı itibarıyla ücretsiz olacak. Çin ile kapılar daha da açılacak. Orta Koridor üzerinden Orta Asya’ya ihraç yükü taşıyan taşıtlarımızın dönüşte Çin’den yük almaları, böylece ihracat maliyetlerinin düşürülmesi ve hizmet ihracatı yapılarak ülkemize döviz girdisi kazandırılmasını hedefliyoruz” dedi.
Türkiye, elektronik düzene geçişe öncülük ediyor
Baştor, elektronik geçiş belgesine geçiş projesine Türkiye’nin öncülük ettiğini belirterek, şunları söyledi: “Orta Koridoru dijitalleşme ile daha da güçlendiriyoruz. Özbekistan ile denemeler tamamlandı ve test sürecinde canlı ortamda kullanıma başlandı. 6 Temmuz 2024 tarihinde Şuşa’da imzalanan Mutabakat Zaptı ile TDT bünyesindeki bütün ülkeler elektronik belgeye geçme kararı almış durumda. Özbekistan’dan sonra Azerbaycan ve Türkmenistan ile entegrasyon tamamlandı. Diğer ülkeler ile çalışmalar devam ediyor. Kasım ayı içerisinde, Özbekistan elektronik belgeleri firmaların genel kullanımına açılacak.”
Gürcistan ve Azerbaycan geçişleri konusuna da özel vurgu yapan Baştor, “Gürcistan ile tek-tip belgelerde kota kısıtlamasını kaldırdık ve talep üzerine istenilen sayıda belge verileceğini hüküm altına aldık. 3. ülke belge sayımızı 5 binden 15 bin 500’e yükselttik. Azerbaycan ile aramızda ikili geçiş belgesi kotasını 35 bin, 3. ülke belge sayısı 2 bin 500 idi ve transit belge teatisi de yoktu. Şimdi ikili geçiş belgesi kotası 65 bin adete çıktı.
Transit geçiş belgesi kotası ise 35 bin+ 50 bin adet ilave oldu ve 3. ülke geçiş belgelerinde de 15 bine ulaştık. Ayrıca geçiş ücretlerinde büyük indirim sağladık. Rusya ile de ikili geçiş belgesi kotası 9 bin, transit geçiş belgesi kotası 6 bin idi. İkili geçiş belgesi kotası 20 bin ve transit geçiş belgesi kotası 35 bine çıktı. Tek-tip geçiş belgesinde ise (ikili/3. ülke): 6 bin+7 bin ilave geldi” dedi.
Geçiş belgeleri ücreti kaldırıldı
Geçiş belgeleri ve ücretleri konusunda son gelişmeleri de aktaran Murat Baştor, şu bilgileri verdi:“Kırgızistan ile 1 Mayıs 2024 itibariyle ikili ve transit taşımaları serbestleştirdik. Kazakistan ile ikili geçiş belgesi kotası 8 bin, transit geçiş belgesi kotası 2 bin idi. Şimdi ikili geçiş belgesi kotasını 10 bine, transit geçiş belgesi kotasını da 15 bine yükselttik. Özbekistan geçiş ücretleri ikili taşımalarda 400 dolar ve transit taşımalarda 800 dolar idi, bu rakamları makul düzeylere çektik. Toplam kota 37 bin idi, geçiş belgelerinden ücretleri kaldırdık, toplam kotayı 60 bine yükselttik.”