Özelleştirme fiyaskoları 1: 6.5 milyar dolar dolandırıldık

0

BEĞENDİM

0

Kamunun elinde ne var ne yoksa yok pahasına satan iktidar geride onlarca özelleştirme fiyaskosu bıraktı. Özelleştirme fiyaskoları denilince ilk akla Türk Telekom (TT) geliyor. TT 2005 yılında 6.5 milyar dolara Lübnanlı Hariri ailesi ve Suudi ortağının sahibi olduğu Ojer Telekom’a (OTAŞ) satıldı. OTAŞ 1.4 milyarlık ilk taksit dışında cebinden kuruş ödemeden TT’nin önce sahibi oldu. Sonra 6.5 milyar doları şirket kazancından alıp ülkeden gitti. Bizim derenin taşıyla bizim paha biçilmez kuşumuzu vuran OTAŞ, ülkeden gittiğinde geride bankalara milyarlarca dolar borca girmiş bir TT bıraktı. İşte TT özelleştirme fiyaskosunun hikayesi…

DEVİR TT’NİN KASASINDAN

Stratejik kamu şirketi olan TT’nin ilk özelleştirme girişimi 2000 ve 2001’de yüzde 20 ve yüzde 35 hisseleri için yapılsa da satış olmadı. AKP iktidara gelince ‘babalar gibi satış’ kolaylaştı. Patronlar söz sahibi olmak isteyince TT’nin yüzde 55 hissesi için ihale düzenlendi. 2005’te yapılan bu ihaleyi 6.55 milyar dolarlık taksitli teklifiyle OTAŞ kazandı. O tarihte TT’nin kasasında 2 milyar dolar nakit para olduğu ve o parayla devir yapıldığı belirtildi. 2006 yılında 1.4 milyar doları ödeyen OTAŞ, 2007’de Türk bankalarından 4.75 milyar dolar borç alıp elini cebine atmadan taksitlerin tümünü kapattı. Ancak TT hisselerini rehin verip aldığı krediyi ödemeyince ülkenin adeta TT üzerinden dolandırıldığı anlaşıldı. 2018 yılına kadar hissedar olarak şirket patronluğunu koruyan OTAŞ, TT’nin 12 yıllık kârından payına düşen 6.5 milyar doları cebine koyup ülkeden gitti. OTAŞ’tan krediyi geri alamayan bankalar ise halen hisselerini devralıp işlettiği TT üzerinden devasa kayıplarını karşılamaya çalışıyor.

Türk Telekom’u dolandıran Ojer Grubu’nun başkanı Saad Hariri, 18 Aralık 2016-21 Ocak 2020 tarihleri arasında Lübnan Başbakanıydı. Ülkesini dolandırdığı ortaya çıkan Hariri, halkın protestoları sonucu istifa etmişti.

12 yılda 6.5 milyar dolar kazandı

OTAŞ, önceden planladığı ve 12 yıl boyunca sürdürdüğü bir yöntemle halkın 6.5 milyar dolarını alıp gitti. Öncelikle ihale bedelini kredi aldığı Türk bankalarının üzerine yıkıp TT’nin yüzde 55 hissesinin resmi sahibi oldu. Böylece asıl hedefi olan yıllık kâr payını ele geçirme ve TT’yi dilediği gibi yönetme amacına ulaştı. 2006-2018 arasındaki 12 yılda TT net 18.6 milyar kâr etti. Bu sayede brüt 21.4 milyar TL temettü oluştu. Bu temettünün 10.6 milyar lirası (6.54 milyar dolar) yüzde 55 hissesine karşılık OTAŞ’a aktarıldı.

Bakır kablo soygunuyla 680 milyon TL 

TT özelleştirmesinde en çok gündeme gelen yolsuzluk iddialarından biri de ülkenin dört bir yanını yer altından saran 35 milyon kilometrelik bakır kablonun satışıyla ilgiliydi. OTAŞ yönetimindeki TT aldığı bir kararla yer altındaki bakır kabloları satıp yerine fiber kablo döşemeye başladı. Bakırın değerlendiği bir dönemde yapılan bu operasyon sayesinde OTAŞ yeni bir kazanç yolu bulmuş oldu. Bu yolla kamunun milyarlarca dolar daha dolandırıldığı iddia edildi. Resmi açıklamalarda ise bakır kablo satışından elde edilen net kazancın o günkü paralarla 680 milyon lira olduğu kaydedildi.