Hamas’tan yeni lider açıklaması: Kimliği gizli kalacak

Hamas'tan yeni lider açıklaması: Kimliği gizli kalacak

BEĞENDİM

BBC’ye konuşan bir Hamas yetkilisi, güvenlik gerekçesiyle örgütün yeni liderinin kimliğinin büyük ihtimalle gizli tutulacağını söyledi. Hamas 2003’te örgütün kurucusu ve o dönemki lideri Şeyh Ahmed Yasin’in İsrail’in suikastı sonucu ölmesi sonrası, Dr. Abdülaziz el Rantisi’nin kimliğini gizli tutmuştu.

Hareket, liderini gelecek yıl Mart ayında belirleyecek ve o zamana dek beş üyeli bir komite tarafından yönetilecek.

Komite Halil el Hayya, Halid Meşal, Zaher Cabarin Şura Konseyi lideri Muhammed Derviş ve açıklanmayan beşinci bir isimden oluşuyor.

Yetkili, Halil el Hayya’nın siyasi ve dış ilişkilerin çoğunun sorumluluğunu devraldığını ve Gazze’yle ilgili konularda doğrudan denetimi olacağını vurguladı. Bu nedenle El Hayya, pratikte haraketin lideri rolünü üstlendi.

Rehineler meselesine değinen yetkili, hareketin rehinelerin güvenliğini sağlayacak kapasiteye ve de personele sahip olduğunu ileri sürse de ayrıntılı bilgi vermekten kaçındı.

Ayrıca geçen Haziran ayından bu yana asgari düzeyde müzakere yapıldığını da belirtti.

Yetkili, İran Dışişleri Bakanı’nın Cuma günü Ankara’da Halil el Hayya ile görüştüğünü ve Sinwar’ın ölümüyle ilgili başsağlığı dilediğini belirtti. İsrail’in İran’a yönelik saldırısının ABD’deki seçimlerden bir hafta veya daha kısa süre önce gerçekleşmesini beklediğini de söyledi.

Yahya Sinvar’ın Gazze’nin güneyindeki bir çatışmada öldürülmesinden sonra örgüt adına bir video mesaj yayınlayan Halil el Hayya, Sinvar’ın ölümünün Hamas’ı güçlendireceğini savunmuştu. Hayya, İsrail askerleri çekilene dek rehinelerin serbest bırakılmayacağını da söylemişti.

Bölgeyi takip eden BBC editörleri ve uzmanlar, Sinvar’ın öldürülmesinin Hamas için büyük bir darbe olduğunu, ancak tek başına savaşın sonunu getirmeye yetmeyeceğini kaydediyor.

ABD’nin başını çektiği bir grup ülke, Sinvar’ın öldürülmesi ile Gazze’de ateşkes olasılığının doğduğunu savunuyor. ABD’nin yanında Almanya ve İngiltere de bu görüşü paylaşıyor. Ancak Binyamin Netanyahu, Sinvar’ın öldürülmesi ile ilgili açıklamasında Hamas’a koşulsuz teslim olma çağrısı yapmıştı.

İsrail birlikleri, 7 Ekim saldırılarını organize etmesinden kısa süre sonra ortadan kaybolan Hamas liderini bir yıldan uzun süredir arıyordu.

61 yaşındaki Yahya Sinvar’ın zamanının büyük bölümünü Gazze Şeridi’nin altındaki tünellerde korumaları ve İsrail’den kaçırılan rehinelerin oluşturduğu “canlı kalkanla” geçirdiği iddia ediliyordu.

BBC’nin İstanbul’da bulunan Gazze büro şefi Rushdi Abualouf, Halid Meşal’in örgütün liderliğini almasının muhtemel olduğuna inandığını yazdı.

Rutin devriye

İsrail ordusu, konuyla ilgili açıklamasında 828. Bislamach Tugayı’ndan bir ekibin Refah’ın Tel el Sultan bölgesindeki rutin devriyesi sırasında çatışma başladığını kaydediyor.

Açıklamaya göre tespit edilen üç militandan biri İsrail askerleriyle çatışmaya girdikten sonra halen ayakta duran binalardan birine girdi.

İsrail askerleri sonrasına ait bir drone görüntüsü paylaştı. Kayıtta, yapının birinci katındaki salonda, ağır yaralı olduğu anlaşılan bir kişi içeri giren hava aracına elindeki sopayı atıyor.

İsrail ordusuna göre bu anlar sonrası yaralı kişinin bulunduğu kat tank ateşiyle bombalandı.

Bu noktada çatışmanın özel bir yanı yoktu ve askerler olay yerine 17 Ekim Perşembe sabahına kadar geri dönmedi.

Cesetler incelendiğinde birinin Hamas liderine çok benzediği fark edildi.

Ancak bubi tuzağı ihtimaline karşı cesede dokunulmadı ve bunun yerine parmağının bir kısmı alınıp, test yapılması için İsrail’e gönderildi.

İlerleyen saatlerde bölgede güvenlik önlemleri alınırken, Sinvar’ın cesedi alındı ve İsrail’e sevk edildi.

İsrail’de siyasiler sıklıkla Sinvar’ın, rehineleri canlı kalkan olarak kullandığını iddia ediyordu.

Yahya Sinvar öldürüldüğü sırada yanında rehine bulunmuyordu.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, “Sinvar yenilmiş, aranıyorken ve firariyken öldü. Bir komutan gibi değil, sadece kendini düşünen biri olarak öldü. Bu tüm düşmanlarımıza açık bir mesajdır” ifadelerini kullandı.

‘Sinvar’ın ölümü Hamas’a büyük darbe, ama savaşın sonu değil’

BBC Dış Haberler Editörü Jeremy Bowen’a göre Yahya Sinvar’ın öldürülmesi Hamas’ı sarsmış olsa da İsrail-Gazze savaşının sonunu getirmeyecek.

Gazze’nin Han Yunus kentinde BBC adına yerel bağımsız gazetecilere röportaj veren Filistinliler de savaşın süreceğini söyledi.

Doktor Ramadan Faris, “Bu savaş Sinvar, Haniye, [Hamas ideri Halit] Meşal veya başka bir lider ya da yetkiliye bağlı değil” dedi ve ekledi:

“Bu, hepimizin bildiği ve anladığı gibi Filistin halkını yok etme savaşı. Mesele Sinvar ya da başkasından çok daha büyük.”

Adnan Ashour ise kiminin Sinvar’ın ölümüne üzüldüğünü, kimininse bunu umursamadığını söyledi.

Ashour, “yalnızca bizim peşimizde değiller. Tüm Orta Doğu’yu istiyorlar. Lübnan, Suriye ve Yemen’e karşı savaşıyorlar… Biz ve Yahudiler arasındaki savaş 1919’dan beri yüz yılı aşkın süredir devam ediyor” diye konuştu.

Ashour, Sinvar’ın ölümüne dairse “Hamas yalnızca Sinvar değil… bir halkın davası” ifadelerini kullandı.

Jeremy Bowen, 1990’lardan bu yana birçok Hamas liderinin İsrail tarafından öldürüldüğünü, ancak her zaman yerine bir yenisinin getirildiğini söyledi.

Bowen, “İsrail Sinvar’ın ölümünü kutlarken Hamas hala rehineleri tutuyor ve savaşmayı sürdürüyor” dedi.

Filistinliler Sinvar’ın öldürülüşü için ne diyor?

Gazze’nin güneyinde, evinden uzakta bir çadırda yaşayan Mohammed Wadi, Sinvar’ın ölümü ile “yüreğinin yandığını” anlatıyor:

“İki gün önce bir çadırın yandığını gördüğümüzde yüreğimiz sızladı. Bugün Haniye ve Aruri’nin ölümlerinin ardından, Yahya Sinvar’ın öldürülmesiyle bir kez daha yüreğimiz yanıyor. Gerçekten çok kötü bir haber.”

BBC için çalışan serbest gazetecilerden birine konuşan bir başka Gazzeli, Hamas’ın son liderinin öldürülmesinin, büyük değişim yaratmayacağı görüşünü paylaşıyor:

“Sinvar, Gazze Şeridi’nde bir yıllık çatışmaların ardından öldürüldü. Hakkında farklı görüşler olmasına rağmen, bir istihbarat operasyonu yerine, tam silahlı halde ve İsrail güçleriyle çatışma halindeyken öldürülmüş olması önemli”

Omar Abdel Latif isimli bir Filistinli de BBC’nin radyo programında bölgedeki herkesin savaştan bıktığını anlatıyor ve “İnsanların sonunda biraz dinlenebilmesi için normale dönmeyi özlüyoruz. Sürekli savaştan ve bitmeyen yorgunluktan bıktık.” diyor.

İşgal altındaki Batı Şeria’daki Ramallah şehrinde yaşayan 54 yaşındaki Murad Omar da haber ajansı Reuters’a şunları söyledi:

“Sinvar’ın öldürülmesi durumu daha da karmaşık hale getirecek. Gazze’de savaş daha da uzayabilir. Amerikalılar ve İsrailliler, bugünün Gazze için yeni bir gün olduğunu söylüyorlar, ama doğru değil, bunlar siyasi sloganlar. Savaş devam edecek ve bitmeyecek gibi görünüyor.”

Birkaç kilometre ötede, Hebron’da yaşayan Alaa Hashlamoon ise şöyle diyor:

“Kim ölürse ölsün, onun yerine geçecek birinin her zaman olacaktır. Sinvar inatçı bir adamdı, onun gibi ve hatta ondan daha inatçı birinin lider olmasını umuyoruz. Aramızdan iyi bir adam ayrıldı, Allah’ın izniyle daha iyi birini bulacağız.”