Nakdi olan ‘faizde fırsat’ telaşına düştü

0

BEĞENDİM

0

Hamide HANGÜL

Ekonomi yönetimi enflasyonla mücadeleyi sürdürürken, ekonomi çevrelerinin de dezenflasyon süreciyle yıl sonuna doğru enflasyonla birlikte faizlerde de düşüş beklentisi artıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), açıkladığı eylül ayında yıllık yüzde 49,38 olan enflasyonun, Türkiye’nin 3 yıllık ekonomi yol haritasını ortaya koyan Orta Vadeli Programda (OVP) 2024 yılı sonunda 41,5, gelecek yıl için yüzde 17,5 olması öngörülüyor. Söz konusu oranlar bir önceki OVP’ye göre sırasıyla yüzde 33 ve yüzde 15,2 tahminlerinden yukarı yönlü güncellense de dezenflasyon süreciyle, son 1-2 yıl öncesine göre düşüşe işaret ediyor.

TÜİK verilerine göre, Eylül 2022’de tüketici fiyat enflasyonu (TÜFE), yüzde 83,45, Eylül 2023’de yüzde 61,53 olurken, bu yıl eylül ayında da yüzde 49,38 olarak gerçekleşti. Söz konusu istatistikler, enflasyonda kademeli bir düşüş yaşandığına işaret ediyor. Diğer taraftan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), politika faizini eylül ayındaki 6’ncı toplantıda yüzde 50’de sabit tutu. Böylelikle Mart 2024’den bu yana faiz artırımını pas geçti. Ekonomi çevrelerine göre, söz konusu veriler, yıl sonuna doğru indirim ihtimalleri ve beklentisini artırıyor.

Elinde nakdi olan harekete geçti

Piyasalarda faiz indirim beklentisinin artması, elinde nakit parası olanları da harekete geçirdi. Hem faizlerde düşüş beklentisi, hem de bankaların yaklaşan yıl sonuyla birlikte mevduat rekabetinin artması, faiz oranlarını 2-3 puan da olsa yukarı taşıdı. Çünkü verilen kredilerde, en büyük finansman kaynağı halen mevduatlar.

Bu durum bankalar arası rekabeti artırırken, artan rekabet ortamı da tüketicilere yarıyor. Elinde nakit parası olan da cazip oranlardan yararlanmak istiyor. Bir yanda ‘hoş geldin’ faiziyle bankaların mevduata verdiği yükselen oranları, diğer tarafta enflasyonla yıl sonunda faiz oranlarında düşüş tahminleri karşısında tüketiciler de faizi kaçırmama telaşına düştü. En yüksek oranı yakalamak isteyen ve elindeki nakdi olan mudiler de banka banka parasını gezdirmeye başladı.

Açılan yeni hesaplar artıyor

Bankacılık çevrelerinden edinilen bilgilere göre, daha önce 40-45 bandında olan faiz oranları, son dönemde hoş geldin faiziyle 50-55 bandına çıktı. Elinde nakit parası olanlar da bir ay parasını bir bankada tutuyor, yüksek faizini alıyor, sonra aldığı o faizle birlikte parasını gidip yüksek faiz veren başka bir bankaya yatırıyor.

Mesela banka, 1 milyon liraya 50 bin ‘hoş geldin’ faizi veriyorsa, bir ay orada kalıyor, sonra parasını alıp, başka bir yüksek faize gidiyor. Bankacılar, “Şu anda çok fazla talep var. Daha önceden günde 3-4 yeni müşteri hesabı açılıyorsa, şimdi günde yaklaşık 10 yeni müşteri geliyor. Bankalara göre faiz oranları değişiyor ancak ortalamada baktığınızda 40-45’lerdeysen, şimdi 53-55’lerde diyebiliriz” diyor. Bankacılık kaynaklarına göre, mevduat faizlerinde yüzde 50-55’lere çıkan oranların uzun vadelerde sürdürülmesi çok mümkün değil. Çünkü oranlar çok yüksek. Diğer taraftan mevduata yüzde 7,5 vergi de söz konusu.