Yılın ikinci yarısında daha iyi performans bekleniyor

Hüseyin VATANSEVER

İçine konulan ürünü koruyan ambalaj, taşıma ve depolama­yı kolaylaştırması ile birlikte en temiz ve güvenilir şekilde son kullanıcıya ulaşmasını sağlıyor. Bununla birlikte ambalaj, ürün hakkında bilgi veren bir ortam ola­rak da görülebilir. Ürünlerin satı­şa sunulması, pazarlanabilmesi ve tanıtılabilmesinde ambalaj de­ğerli bir malzeme olarak görüle­bilir.

Ambalaj sadece ürünün ni­hai tüketiciye ulaşmasında görev üstlenmiyor. Aynı zamanda satış ortamlarına kolaylıkla taşımakta kullanılan ikincil bir ambalaj ile birlikte nakliye sırasında oluşabi­lecek hasarı önlemek için üçüncül bahsetmek mümkün. Bu durumda ambalaj farklı materyallerin işlen­diği geniş bir sektör halini alıyor.

Küresel boyutta bakıldığında ambalaj sektörünün 2023 yılında 1,03 trilyon dolar pazar büyüklü­ğüne ulaştığı ve 2024 yılında söz konusu hacmin 1,05 trilyon dola­ra ulaşacağı tahmin ediliyor. diğer yandan 2034 yılında sektörün kü­resel pazar büyüklüğünün 2034 yılında 1,44 trilyon dolara ulaşa­cağı ön görülüyor. Asya Pasifik bölgesi 2023 yılında yüzde 26 ile en yüksek pazar payına ulaşarak küresel pazara liderlik etti.

Mater­yale göre bakıldığında sert plastik segmenti 2023 yılında kayda de­ğer bir pazar payı oluşturdu. Ürün bazında bakıldığındaysa geçen yıl şişe segmenti ilk sırayı aldı. Son kullanıcı kısmında ise yiyecek içecek sınıfı 2023 yılında küresel pazardan baskın şekilde pay aldı. Ambalaj sektöründe kullanılan materyal açısından bakıldığında ise kağıt segmentinin gelecek 10 yıllık dönemde küresel pazara ha­kim olması bekleniyor.

İhracata odaklanan sektör 180 ülkeye ulaşıyor

Başta Asya olmak üzere Kuzey Amerika ve Batı Avrupa bölgele­rinde artan ambalaj tüketimi ve sürdürülebilir ambalaj çözümle­rine yönelik talep, 2024 yılında küresel pazarın büyümesini des­tekliyor. Söz konusu büyüme daha çok kâğıt, karton, oluklu mukavva ve sert (rijit) plastik ambalaj sek­törlerinde yaşanıyor.

Türkiye’de ise yaklaşık 490 milyar dolar tuta­rındaki bir ekonomik hareket am­balaj üretimi ile gerçekleşiyor. İh­racata odaklı Türkiye’nin ambalaj sektörü ise üretiminin en az ya­rısını ihraç edebilmek hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor. Bu kap­samda sektör, 180’i aşan ülkeye ihracat gerçekleştiriyor.

Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) tarafından açıklanan ve­rilere göre 2023 yılında sektörün ihracatı 6,85 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ayrıca ambalaj sek­törü 2,25 milyar dolar dış tica­ret fazlası verdi.

Bunun yanı sıra 2024 yılının ilk 6 ayı ile ilgili ve­riler de netleşti. Buna göre bu yı­lın ilk yarısında sektörün ihracatı 3,32 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. İhracat miktarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7 ar­tıran sektör, 1,15 milyar dolar dış ticaret fazlası verdi. Sektörün en çok ihracat gerçekleştirdiği ilk üç ülke sırasıyla Birleşik Krallık, Al­manya ve ABD oldu.

2024 yılının ilk yarısı ile ilgili detaylara bakıldığında ihracatın 1,5 milyon ton olarak gerçekleşti­ği ve 2023’ün aynı dönemine gö­re yüzde 7 artış kaydettiği görülü­yor. Diğer yandan 2023 yılının ilk 6 ayında yarısında 3,4 milyon dolar olan ihracat, 2024’ün aynı döne­minde 3,3 milyar dolara geriledi ve değer olarak yüzde 7 azaldı.

Yakın coğrafyadaki savaşlar değer bazında düşüş olarak yansıyor

Türkiye her ne kadar katma değeri yüksek, kaliteli ürünleriyle küresel pazarda tanınıyor olsa da 2024 yılının ilk 6 ayında miktar bazında artış, değer bazında ise hafif de olsa ambalaj sektöründe bir düşüş yaşadı. Değer bazında yaşanan düşüşün en önemli sebebi olarak ülkemize yakın coğrafyalarda yaşanan savaş ve çatışma ortamı gösteriliyor.

Diğer yandan küresel boyuttaki ekonomik durgunluk ve belirsizlik ortamı sektörü olumsuz etkiliyor. Türkiye’nin ambalaj sektörü ise çareyi henüz ihtiyacının yüzde 15’ini karşıladığı Avrupa pazarında görüyor. Kalite beklentisinin yüksek olduğu Avrupa pazarı aynı zamanda ambalajda hızlı ürün tedariki talep ediyor. Ayrıca sektör için ABD’de büyük fırsatlar barındıran cazip bir pazar olarak görülüyor.