Türk bilim insanı ABD’de geliştirdi: Çevre dostu teknoloji savunma sanayiinde kullanılıyor

Adanalı bilim insanı Dr. Çağrı Ün, TÜBİTAK bursuyla gittiği ABD'de geliştirdiği yenilikçi bir teknolojiyle, rüzgar enerjisi sektöründe önemli bir adım attı. Ün'ün geliştirdiği yöntem sadece enerji sektörü için değil, aynı zamanda savunma sanayisi için de büyük önem taşıyor

Purdue Üniversitesi'nde yürüttüğü çalışmalarda, rüzgar türbinlerinde kullanılan mıknatısların geri dönüşümüne yönelik çevre dostu bir yöntem geliştirdi. Bu yöntem sadece rüzgar enerjisi sektörü için değil, aynı zamanda diğer atık mıknatısların geri dönüşümünde de kullanılabilir.

Ün ve ekibi, geliştirdikleri yöntemle neodimyum, disprozyum ve praseodim gibi kritik nadir toprak elementlerini, mıknatıslardan yüzde 95 saflıkta geri kazanıyor. Bu sayede hem doğal kaynakların korunmasına hem de döngüsel ekonomiye önemli katkılar sağlanıyor. Geleneksel yöntemlere göre daha az maliyetli ve çevre dostu olan bu teknoloji, yüksek basınç altında özel solüsyonlar kullanarak mıknatısları ayrıştırıyor.

ABD ENERJİ BAKANLIĞI'NDAN ÖDÜL

Bu önemli çalışmasıyla ABD Enerji Bakanlığı'ndan "Rüzgar Türbini Malzemeleri Geri Dönüşüm Ödülü" alan Dr. Çağrı Ün, yenilikçi yöntemin geleneksel yöntemlere göre daha az enerji, su ve kimyasal madde tükettiğini vurguluyor. Ayrıca, neredeyse sıfır atık üreten bu yöntem, nadir toprak elementleri ve batarya bileşenlerinin tedarik zincirine önemli bir çözüm sunuyor.


SAVUNMA SANAYİ İÇİN ÖNEMLİ

Geri dönüştürülen nadir toprak elementleri, sadece enerji sektörü için değil, aynı zamanda savunma sanayisi için de büyük önem taşıyor. Bu elementler, güçlü mıknatıslar, lazer teknolojileri, jet motorları, uydu ve füze sistemleri, radar ve sonar gibi elektronik cihazlar, gece görüş sistemleri, enerji depolama teknolojileri ve zırhlı araçlar için kullanılan malzemelerin üretiminde kullanılıyor.

Dr. Çağrı Ün'ün bu başarısı, Türkiye'nin bilim ve teknolojideki yükselişine önemli bir katkı sağlıyor. Nadir toprak elementleri, stratejik öneme sahip kaynaklar olduğu için bu alanda yapılan çalışmalar, ülkemizin savunma sanayiinde bağımsızlığını güçlendirecek.