TEPAV Merkez Direktörü Yılmaz: Orta vadeli programda sapma arttı
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Merkez Direktörü Prof. Dr. Hakkı Hakan Yılmaz, orta vadeli programda (OVP) son 6 yılda sapmaların arttığını belirterek “Gerçekleşmelere göre büyümenin sürekli yüksek, enflasyonun ise sürekli düşük tahmin edilmesi tahminlerde bir yanlılık olduğunu bize göstermektedir” dedi.
Orta vadeli programda enflasyon ve büyüme hedeflerinde yakın, orta ve uzak vadede yaşanan sapmaları değerlendiren Yılmaz, tahmin hatalarının ortalama olarak yüksek seviyelere çıktığını belirtti. Yılmaz, “OVP’ler programın üçüncü yılının tahmininde oldukça başarısız bir performans ortaya koymaktadır. Bu sonuç ise programların gerçekçi ve tutarlı bir şekilde tasarlanmadığı göstergesi olmaktadır” dedi. Yılmaz, şu noktalara değindi:
- Orta tahminde sapma oranlarının düşmesiyle birlikte 2018-2024 arasında enflasyonda yüzde 408, kurda yüzde 63.2, büyümede yüzde 6.9 oranında sapma meydana geldi.
- Yakın vadede yaşanan sapmaların ortalaması ise yüzde 19. Brent petrolde yüzde 15, kurda yüzde 28.4. Reel büyüme oranındaki sapma negatif yüzde 10.3 olarak açığa çıktı.
- Tahmin edilen yılın başlamasına dört ay kala, içinde bulunulan yılın ilk 8-9 aylık enflasyon sonuçlarının alındığı bir durumda yakın tahminde enflasyonda ortalama sapma oranının yüzde 200’lerde olması açıklanması zor bir durumdur.
‘TÜRKİYE’YE YAKIŞMIYOR’
- Türkiye’nin özellikle son 7-8 yıldır tahminleri ve gerçekleşmeleri arasındaki sapmalar artmaya başladı. Burada tehlikeli olan aslında bilerek aynı hatayı yapıyor olmamız. Bu Türkiye gibi kurumsallaşması ve geleneği olan bir ülkeye yakışmayan bir durum. Vatandaşa iyi anlatılmış, ekonomideki aktörlerle iyi tartışılmış mali riskleri içeren bir ekonomik modelimiz yok.
- Enflasyonu sürekli düşük, büyüme hedefini yüksek belirlediğimizde ya kendimizi ya da birilerini kandırıyoruz. Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) gibi işleyen bir kurumsal yapının yeniden kurularak güçlendirilmesi, OVP’lerin hazırlanma ve uygulanmasında bir revizyon yapılması gerekiyor.