Tarladaki hesap sofraya uymadı
Tarım ürünlerindeki fiyat artışlarında üretici fiyatları ve girdi fiyatlarındaki artış gıda enflasyonunda yükselişin sürmesini beraberinde getiriyor.
Son zamanlarda sıklıkla duyulan “asgari ücret artmıyor, akaryakıt değişmiyor, dolar sabit, fiyatlar neden artıyor?” şeklindeki söylemler fiyat artışlarında üretici tarafına bakmayı hesaba katmıyor.
Özellikle dar gelirlinin en büyük harcama kalemi olan gıda fiyatlarındaki artışta, tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) ve tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarımsal-GFE) verileri önemli etken oluyor.
2021'in son çeyreğinde başlayan kurlardaki ataklarla yükselen enflasyon alım gücünü bitirdi. Vatandaş her geçen temel gıdadan ve barınmadan uzaklaştı.
Artık temel gıdaya e barınmaya erişim lüks oldu. Maaşların git gide eriği Türkiye'de tarım üretim enflasyondaki yükseliş dar gelirlinin kamburu oldu.
Harcama kalemlerinde özellikle dar gelirli vatandaşın bütçesinde en çok yere sahip olan gıda kalemi enflasyonda da hissedilir kısmı daha da etkili hale eliyor.
Kurlardaki artışın tetiklediği tarım sektörü ve gıda fiyatlarındaki artışlarda 2022 ve 2023'te arasındaki ilişkinin bozulduğu görülüyor.
2024'ün sonuna doğru gelinirken tüm endekslerde seyrin halen yükseliş tarafında olması da mutfak bütçesini daha çok etkileyecek gibi görünüyor.