Şaşırtıcı araştırma: Obez olmak demanstan koruyabilir mi?
Demans oranları düşerken obezite oranlarının neden arttığını merak eden uzmanlar, yaptıkları araştırmayla dikkat çekici veriler elde etti.
Uzmanlar, orta yaştaki obezitenin, yaşlandıkça demans gelişmesinde önde gelen bir risk faktörü olduğunu uzun zamandır biliyorlardı.
Ancak ilginç bir şekilde, 65 yaşınızın üzerindeyken fazla kilolu olmanın, beyninizi etkileyen hastalıklara karşı koruyucu bir etkiye sahip olduğu tespit edildi.
Birbiriyle çelişen bu iki gerçek, araştırmacıların "obezite paradoksu" olarak adlandırdığı durumu temsil ediyor, bu durum, obez olmanın kişinin sağlığına her zaman zararlı olduğu yönündeki geleneksel görüşe meydan okuyor.
JAMA Nöroloji dergisinde yayınlanan bir çalışma, beş buçuk yıllık bir süre içinde 480'ine demans tanısı konan 2.798 kişiyi inceledi.
Bulgular, orta yaştaki obezitenin yüzde 40 oranında artan demans riskiyle ilişkili olduğunu ortaya çıkardı. Ancak araştırmacılar, 60 ila 65 yaşlarında bunun daha düşük bir riskle ilişkili olduğunu buldu.
Paradoksun altında yatan nedenin sebebi henüz bilinmiyor. Uzmanlar, obez kişilerin doktorlarla daha fazla temas halinde olduğunu ve bunun da riski azalttığını belirtiyor.
YAĞ HÜCRELERİNDE ÜRETİLEN BİR PROTEİNLE İLİŞKİLENDİRİLİYOR
Orta yaştaki obezite, özellikle beyne giden kan akışının azalmasıyla oluşan vasküler demans için önemli bir risk faktörü olarak kabul ediliyor.
Obezite, vücuttaki kan damarlarına zarar verebilecek yüksek tansiyon için bir risktir. Ayrıca atardamarlardaki plak oluşumunu da artırabilir, bu da kan akışının yavaşlamasına neden olur.
Bir teori, yağ hücreleri tarafından üretilen adiponektin adı verilen bir proteinin beyindeki iltihabı azaltabildiğini öne sürüyor.
Kronik inflamasyon, demans ve Parkinson hastalığı da dahil olmak üzere bir dizi nörodejeneratif bozuklukla yakından bağlantılıdır.
Bununla birlikte, yağ hücreleri aynı zamanda sitokin adı verilen proteinlerin yanı sıra vücuda aşırı bağışıklık tepkisini tetikleyebilecek sinyaller gönderen hormonlar da üretir. Savaşçı hücreler, sanki vücut bir virüs tarafından saldırıya uğramış gibi salınarak beynin iltihaplanmasına ve Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıkların riskinin artmasına neden olur.
Bazıları, obezite paradoksu kavramının, doktorları ileri yaştaki hastalara yönelik obezite risklerini tartışmaktan caydırabileceği konusunda uyarıyor.
Bilim insanları ayrıca obezite oranlarının istikrarlı bir şekilde arttığını, bunama oranlarının ise düştüğünü vurguladı.