Şahin-Türeci çifti başardı: Kanser aşısında umut veren sonuçlar

Almanya’daki iki Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin ile Özlem Türeci, kansere karşı buldukları aşıyı tanıttı. CARVac adlı aşının ilk faz denemelerinden başarılı sonuçlar alan BioNTech'in yöneticisi Türk çift, mRNA tabanlı aşının, kanserli tümörlerin büyümesini durdurduğunu ve hatta küçülttüğünü belirtti.

Corona'ya karşı geliştirdikleri mRNA tabanlı aşıyı bu kez kansere karşı geliştiren Uğur Şahin ile Özlem Türeci, belirli bir proteinin hücreye girmesiyle, vücudun kanserli hücreyi onarmaya başladığını kanıtladı.

İLK İKİ DOZLA BÜYÜK BAŞARI

44 hasta üzerinde deneyler yapıldı ve ilk iki dozdan sonra deneklerin yüzde 59'unde tümörler en az yüzde 30 oranında küçüldü. Hastaların yüzde 95'inde ise tümörlerin büyümesi durdu.

Dört doz verilen hastalarda bu oran yüzde 45'lere indi. Bunlarda tümör yüzde 30 küçüldü ama hastaların yüzde 74'ünde ise büyüme durdu. İki ve dört doz uygulamasında farklı sonuçlar çıkmasının nedeninin, sonuçların değerlendirilmesinde uygulanan yöntemler olduğu açıklandı.

7 YILDA 10 BİN KİŞİ TEDAVİ EDİLECEK

Kanser aşısı denenen bazı hastalarda yan etkiler görüldü. İltihaplanma, ateş ve düşük tansiyon gibi kolay tedavi edilebilecek hastalıklar belirlendi. Hastaların ikisinde bu semptomlar uzun sürdü, birinde ise ağır yan etkiler dikkat çekti.

BioNTech, yeni aşıyla ilgili ikinci faz denemelere 2024'ün ilk aylarında başlamayı düşünüyor. Aşıyla ilgili onay alınırsa, 2030'a kadar 10 bin kanser hastasının tedavi edilmesi amaçlanıyor.

TEMELİNDE NE VAR?

Aşının temelinde CAR T hücresi (Kimerik antijen reseptörü) terapisi yer alıyor. Amaç, vücudun savunma sisteminin, tümör hücrelerini hedef almasını sağlamak. Laboratuvarda üretilen CAR hücresi, kanser hücrelerine kenetlenmeyi başarıyor. Hücrenin üretimi, hastadan alınan beyaz kan hücreleri ile filtrelenmeyle başlıyor. Ardından T hücreleri ayrıştırılıyor ve CAR reseptörü ile donatılıyor. Hastaya da infuzyon yoluyla uygulanıyor.

TÜMÖRLÜ HÜCRELERİ YANILTIYOR

Şimdiye kadar bu yöntem lösemiye karşı kullanılmıştı ve sert- dayanıklı kanser hücrelerine işlemiyordu. İşte bu aşamada, BioNTech'in CART T hücresiyle, mRNA aşısı devreye giriyor. mRNA proteini, kanser hücrelerine taşınıyor ve burada protein üretiyor. Ortaya çıkan antijen, kanser hücrelerine ulaşıyor ve burada CAR-T hücrelerince tanınıyor, onunla mücadeleye başlıyor.