POŞETE ARTIRIM GELDİ Mİ 2023? | Plastik poşet fiyatı arttı mı, ne kadar oldu?

POŞETE ARTIRIM GELDİ Mİ 2023? | Çevreyi plastikten korumak ismine başlatılan poşetlerden para alınması uygulaması, 1 Ocak 2019'dan beri ülkemizde devam ediyor. Uygulandığı günden bu yana 25 kuruştan satılan poşetlerde, satıcılar da 'Geri Kazanım İştirak Hissesi Tutarı' ismi altında poşet adedi kadar devlete ödeme yapıyor. 2 Ağustos 2023 tarihli Resmi Gazete'de poşetlerin geri kazanım iştirak hissesine artırım geldiğinin görülmesi üzerine 'Plastik poşet fiyatı arttı mı, ne kadar oldu?' sorusu, en çok araştırılan mevzular ortasında yerini aldı. İşte ayrıntılar...

PLASTİK POŞET FİYATI ARTTI MI, NE KADAR OLDU?

2 Ağustos tarihli ve 32267 sayılı Resmi Gazete'de yer alan Cumhurbaşkanı Kararı ile düzenlenen Geri Kazanım İştirak Hissesi Meblağı güncellemesine nazaran, plastik alışveriş torbalarında bu fiyat adet başı 38,5 kuruşa yükseltildi. Lakin bu fiyat farkı müşterinin cebine şimdi yansımayacak. Plastik poşetler 25 kuruştan satılmaya devam edecek. Poşetlere artırım yapılacağına ait resmi bilgi şimdi bulunmadığından plastik alışveriş poşetleri 0,25 TL'den satılacaktır.

PLASTİK POŞETİN SIHHATE ZARARLARI

Plastik poşetlerin insan sıhhatine ziyanları çeşitli faktörlere dayanır ve bu ziyanlar ekseriyetle plastik poşetlerin üretimi, kullanımı ve atılması süreçlerinden kaynaklanır. İşte plastik poşetlerin insan sıhhatine birtakım tesirleri:

Kimyasal maddeler

Plastik poşetler, üretim evresinde yahut içinde bulundukları ortamdan kaynaklanan kimyasal hususları içerebilir. Birtakım plastik poşetler, civa, kadmiyum, kurşun ve başka ziyanlı ağır metaller üzere toksik kimyasallar içerebilir. Bu hususlar temas yoluyla insanlara geçebilir ve sıhhat meselelerine neden olabilir.

Plastik parçacıkları

Plastik poşetler vakitle parçalanabilir ve küçük plastik parçacıkları oluşturabilir. Bu parçacıklar etrafta ve su kaynaklarında yayılabilir. Plastik parçacıkları besin zinciri aracılığıyla beşerler tarafından tüketilebilir ve böylelikle insan bedenine geçebilir.

Besin kontaminasyonu

Plastik poşetler yiyeceklerin taşınması ve saklanması için kullanıldığında, plastik poşetlerin yüzeyi, besinlerin üzerine ziyanlı kimyasallar ve plastik parçacıkları bulaştırabilir. Bu, besinlerin kalitesini ve güvenliğini tehlikeye atabilir.

Endokrin bozucu maddeler

Bazı plastik poşetlerde kullanılan kimyasallar, endokrin sistemini olumsuz etkileyen endokrin bozucu unsurlar içerebilir. Bu unsurlar hormon istikrarını bozabilir ve çeşitli sıhhat meselelerine neden olabilir.

Çevre kirliliği

Plastik poşetlerin tabiatta uzun mühlet kalma eğilimi, etraf kirliliğine yol açar. Denizlerde ve topraklarda birikerek ekosistemleri tesirler ve insan sıhhatini dolaylı olarak da etkileyebilir.

PLASTİK POŞETİN PARALI OLMASININ ETKİLERİ

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından plastik poşetlerin fiyatlandırılmasına ait 1 Ocak 2019'da başlayan uygulama ile bugüne kadar plastik poşet kullanımı, yüzde 75 oranında azalırken, 354 bin ton plastik atığın oluşması önlenmiş oldu. Yapılan değerlendirmeye nazaran, 1900'lerde insan hayatına giren plastiğin gelişmesine bağlı olarak 1977'de alışveriş noktalarında, herkesin rahatlıkla bulabileceği, ortalama kullanım ömrü 15 dakika olan fakat tabiatta çözünmesi bin yılı bulan plastik poşetler verilmeye başlandı.

Her mağazada alışveriş sonrası verilen bu plastik poşetler, petrol bazlı polietilen hususundan üretiliyor. Polietilen unsurlar ise atık haline geldiğinde ekosistemdeki canlılar ve tabiata ziyanlı hale dönüşüyor. Dış ortam şartları ve neme karşı direnç, esneklik ve üstün kimyasal dayanıklılık özelliklerinden ötürü tercih edilen plastik poşetlerin yalnızca yüzde 1'i geri dönüştürülebiliyor. İnsan hayatına 20'nci yüzyılın başlarında giren plastiklerin, dünya genelinde 1950'li yıllarda 1,5 milyon ton civarında olan üretim bedeli, bugün yıllık bazda 335 milyon tonu aştı.

Bugüne kadar üretildiği düşünülen 8 milyar ton plastik materyalin en az yarısının, atık halinde tabiata bırakıldığı, yüklü olarak denizlerde ve okyanuslarda biriktiği dikkati çekerken, bunları canlıların tüketmesiyle de ziyanı besin zincirinin son halkası beşere kadar rahatlıkla ulaşabiliyor. 2019 öncesi Türkiye'de, plastik poşet üretimi ölçüsünün yıllık 35 milyar adet civarında olduğu ve bir kişinin yılda ortalama 440 plastik poşet kullandığı belirtilirken, 1 Ocak 2019'da başlatılan ücretlendirilmeyle Türkiye'de plastik poşet kullanımı yüzde 75 düzeyinde azaldı ve bu sayede 354 bin ton plastik atığın oluşması engellendi.