Ozan Bingöl yazdı: Saatte 822 milyon lira vergi ödedik ama yine de yetiremedik!

OZAN BİNGÖL

Merkezi Yönetim Bütçesinin 2024 yılı 11 aylık gerçekleşme rakamları açıklandı. Temel büyüklükleri sizlerle paylaşalım.

Bütçe Kasım ayında iyi bir gelir performansı sergiledi ve bir ayda 939,5 milyar bütçe geliri elde edildi. Bunun 819,4 milyar lirası vergilerden oluşuyor. Yani vatandaşlar olarak ödevlerimizi fazlasıyla yerine getiriyoruz.

İlk 11 ayda 9 trilyon 70 milyar lira bütçe gideri yapılırken, bütçe gelirleri 7 trilyon 793 milyar lira oldu. Bu gelirlerin 6 trilyon 597 milyar lirası ise vergi gelirlerinden oluşuyor. Bütçe açığı ise 1 trilyon 276 milyar lira olarak gerçekleşti.

Bu verilere göre yıl sonu bütçe tahmini olan 2,6 trilyon liralık bütçe açığının çok altında bir rakam söz konusu olacaktır. Bu mali disipline yaklaşma açısından genel anlamda iyi bir veridir. Ancak bu sonuca ulaşırken kesintilerin yatırımlardan ve vatandaşa giden hizmetten yapıldığını akılda tutmak gerekir.

BÜTÇEDEN 11 AYDA FAİZE 1 TRİLYON 195 MİLYAR GİTTİ

Merkezi Yönetim Bütçesinde faiz ödemeleri yine rekorlar kırmaya devam ediyor. İlk 11 ayda bütçeden faize ödenen tutar 1 trilyon 195 milyar liraya ulaştı. Böylece yıl sonu için öngörülen 1 trilyon 250 milyarlık tahminin de üzerine çıkacağımız anlaşılıyor. Oysa geçen yılın Ocak-Kasım dönemindeki faiz gideri toplamı 632,2 milyar liraydı. Bunun anlamı faiz harcamaları bir önceki yıla göre ilk 11 ayda yüzde 89 oranında artmıştır. 

SAATTE 822 MİLYON LİRA VERGİ ÖDEDİK AMA YİNE DE YETİREMEDİK (!)

Yılın ilk on bir ayında; 
⦁    Dakikada 13,7 milyon TL 
⦁    Saatte 822 milyon TL 
⦁    Günde 19,7 milyar TL 
⦁    Ayda 599,7 milyar TL 
⦁    Toplamda on bir ayda 6 trilyon 597 milyar lira 
VERGİ ödedik ama yine de yetmedi, yetiremedik. İlk on bir aylık açık 1 trilyon 276 milyar lira oldu! 

BÜTÇEDE YATIRIMA YER YOK

Bütçe gerçekleşme verilerine göre ilk 11 ayda yapılan giderler içinde aslan payını cari transferler aldı. Cari transferler kalemi toplam harcamaların yüzde 37,9’u oluşturdu. Cari transferler içinde görev zararları, KÖİ ödemeleri ve diğer kalemleri ile nereye ödendiğini bilmediğimiz unsurlar yer alıyor. 

Yukarıdaki grafikte görüldüğü üzere her 100 liralık bütçe giderinin 13,2 lirası, yani yüzde 13,2’si faiz ödemesi olarak yapılmıştır. Buna karşılık yatırım harcamalarını ifade sermaye giderleri sadece yüzde 8 olarak kalmış. Yani yatırıma giden tutar faize giderin üçte ikisi seviyesine inmiştir.

Bütçe açıkları azaltılmak istendiğinde ilk akla gelen yatırım harcamalarını kısmak olduğu için buna şaşırmamak gerekir.