Nijer’i işgal için tarih verdiler

Nijer’de yaşanan darbe sonrası Batı’dan aldığı destekle “Vazgeçin yoksa saldırırız” tehdidinde bulunan ve cuntaya bir hafta mühlet tanıyan Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) üyesi devletlerin, bir hafta sonra işgale soyunacağı iddia edildi. Amerikan Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, cuntayı devirme amacıyla başlatılacak bir işgal planının hayata geçirilebilmesi için ECOWAS’ın daha fazla süreye ihtiyacı olduğunu yazdı. ECOWAS’ın 30 Temmuz’da askeri cuntaya Nijer’in devrik lideri Muhammed Bazum’un serbest kalması ve yeniden görevine dönmesi için verdiği 7 günlük süre önceki gün dolmuştu. Diğer yandan cunta yönetimi, olası bir saldırıya karşı ülkenin hava sahasını kapattı. Cunta destekçisi on binlerce kişi gövde gösterisi yaparken, Burkina Faso ve Mali, Nijer’e dayanışma amacıyla heyet göndereceğini açıkladı.

İşgal tehdidine rağmen ECOWAS, beklenenin aksine sürenin dolmasıyla askeri bir operasyon başlatmadı. WSJ ise, ECOWAS’ın askeri operasyon için daha fazla zamana ihtiyacı olduğunu yazdı. Haberde, ECOWAS ülkelerinden birinde görev yapan üst düzey bir askeri yetkilinin, “Şu an için böyle bir askeri harekata katılmadan önce birliklerimizin gücünü artırmamız gerekiyor. Herhangi bir askeri harekatın başarısı iyi bir hazırlığa bağlıdır” ifadesine yer verildi. Askeri yetkiliye göre, ECOWAS’ın askeri müdahaleye hazırlanmak için en az 1 haftaya ihtiyacı var ancak bu süreçte de ECOWAS, ekonomik yaptırımlar kanalıyla Nijer’e baskıya devam edecek.

İşgal tehditlerine karşı harekete geçen cunta, ikinci bir emre kadar Nijer hava sahasını kapattıklarını belirterek, yabancı bir ülkenin Nijer’e saldırı hazırlığında olduğunu duyurdu. Cunta sözcüsü Albay Amadou Abdramane, okuduğu bildiride, ECOWAS’ın askeri müdahale hazırlığı kapsamında 2 Orta Afrika ülkesinde asker konuşlandırdığını, müdahil olan her ülkenin işbirlikçi olarak değerlendirileceğini dile getirdi. Askeri müdahale tehdidinde bulunan ülkelerde Nijerya da Nijer ile tüm sınırlarını kapattığını duyurdu.

Burkina Faso ve Mali, Nijer’deki cuntayla dayanışma göstermek için Niamey’e heyet göndereceğini açıkladı Mali ordusundan yapılan açıklamada, “kardeş Nijer halkıyla dayanışma göstermek için” Burkina Faso ile ortak heyetin Niamey’e gönderileceği kaydedildi. Heyette Mali Devlet Bakanı, Bölgesel İdare Bakanı ve Hükümet Sözcüsü’nün de yer aldığı belirtildi. Darbe yönetimlerinin iktidarda olduğu iki ülke, ECOWAS’ın müdahale tehditlerine karşılık, cuntaya destek vereceğini bildirmişti.

Diğer yandan Niamey’de darbe destekçileri, Vatanı Koruma Ulusal Konseyi’nin çağrısıyla, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu’nun (ECOWAS) cuntaya verdiği sürenin dolmasına saatler kala General Seyni Kountche Stadyumu’nda toplandı. Yaklaşık 30 bin kişi kapasiteli stadyum tamamen dolarken CNSP üyeleri de gövde gösterisi yaptı, dakikalarca alkışlandı. Batı karşıtı gösterilerde Türk bayraklarının açılması dikkat çekti. Bunun dışında Rus bayrakları ve paralı asker grubu Wagner’i öven dövizlerde görüldü.

Senegal’de “Fransa karşıtı bir söylemle takipçilerinin karşısına çıkan, ayaklanma çağrısı yapmak” suçlamasıyla tutuklanan ve 7 gündür açlık grevi yapan muhalif lider Ousmane Sonko hastaneye kaldırıldı. Sonko’nun feshedilen partisi PASTEF’ten yapılan yazılı açıklamada, 30 Temmuz’dan bu yana açlık grevi yapan Sonko’nun rahatsızlanarak acil servise kaldırıldığı kaydedildi. Muhalif liderin durumuna ilişkin başka bilgi paylaşılmadı. Ülkede Sonko’ya verilen mahkumiyet kararı sonrası halk sokaklara dökülmüştü. Devam eden protestolarda en az 16 kişi yaşamını yitirdi.

Afrika’da istenmeyen ülke statüsünde görülen Fransa, Nijer’den sonra Burkina Faso’ya yardımları kesti. Fransa Dışişleri Bakanlığı, Burkina Faso’ya yönelik tüm kalkınma yardımları ve bütçe desteğini askıya alındığını açıkladı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Burkina Faso’ya yapılan tüm kalkınma yardımları ve bütçe desteğinin bir sonraki emre kadar askıya alındığı kaydedildi. Dışişleri Bakanlığına göre, geçen sene Burkina Faso için 13 milyon avro bütçe yardımı planlandı ve bu ülkeye yapılan Fransız kalkınma yardımlarının toplamı 482 milyon avroya ulaştı. Burkina Faso son olarak Mali ile Nijer’deki askeri cuntaya desteğini açıklamıştı.