Meyvede tehlike sinyalleri var
Hasat sezonunda meydana gelen yoğun yağışlar ile sel olayları meyveyi vurdu. Kiraz ve erikte fiyatlar halde bile 40 TL’yi görürken, tarlada ise günlük 500 TL’ye çalışacak işçi bulunamıyor.
Bu yıl üretimde sınırlı artış beklenen sebze ve meyvede geç gelen yaz mevsimi ve Türkiye'nin dört bir yanında sel ile sonuçlanan kötü hava şartları, meyve üretimi ile fiyatları vurdu. Şu ana kadar büyük kayıplar yaşanmasa da özellikle toplanmış ve dalında meyvenin hava şartları nedeni ile zarar gördüğüne işaret eden Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, ihracatçının zaman zaman alımı kestiğini, meyvenin tahrip olmuş bir şekilde tezgaha geldiğini kaydetti.
İHRACATÇI PİYASADAN ÇEKİLİYOR
“Aşırı yağışlar ve sel hem açıktaki ürünleri hem de esas meyveleri etkiliyor. Bu erik cinsi, kiraz cinsi ürünler hep yara bere alıyor, çürümüş oluyor veya dayanıksız hale geliyor. Bunun ana nedeni yağmurlar. Şu anda çok felaket durum yok ama meyve açısından tehlike sinyalleri var” değerlendirmesini yapan Tavşan, hava şartlarıyla tarım ürünlerinde bir gecede tüm şartların değişebileceğine dikkat çekti. Sera ürünlerinin devreden kalktığını ve açık tarla bahçe ürünlerinde bu sorunların yaşandığını kaydeden Tavşan, meyvede yaşanan problem nedeni ile ihracatçının zaman zaman alımları kestiğini dile getirdi. Tavşan, ihracatçının kaliteli ürün seçtiğini ancak ürünün vasfı bozulduğunda piyasadan çekildiğini belirterek, hasarlı ürünlerin iç piyasaya döndüğünü aktardı. Bu durumda fiyat dalgalanmaları yaşandığını aktaran Tavşan, halde özellikle kiraz ve eriğin kilogram fiyatının 40 TL'yi gördüğünü belirtti. Şu anda zincir marketlerde ise kiraz ve eriğin kilogram fiyatı 60-80 TL civarında seyrediyor.
Hasatta 500 TL'ye işçi bulunmuyor
Tarımda bir diğer sorunun da özellikle hasat döneminde çalışacak işçi bulamamak olduğunu anlatan Yüksel Tavşan, burada genellikle yabancı uyruklu kişiler ile sığınmacıların öne çıktığını belirtti. Dolar kuru ile birlikte plastik kasadan yakıt ücretlerine bir dizi maliyet artışı beklendiğini söyleyen Tavşan, işçilik maliyetlerindeki artışı ise şöyle değerlendirdi: “İşçilik maliyetleri çok ağır. 500 TL'ye işçi çalıştıramıyoruz. Vasıfsız işçi bulunmaz oldu. Vasıfsız elemanda büyük problem var.”
Sebze sınırlı artacak meyve yerinde sayacak
Türkiye İstatistik Kurumu'nun hazırladığı bitkisel üretim tahminleri ise sebzede sınırlı artış beklendiğini, meyve üretiminde ise 2022'ye benzer bir seyir olacağını ortaya koydu.. Üretim miktarlarının, 2023 yılının ilk tahmininde bir önceki yıla göre tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde (yem bitkileri hariç) yüzde 4.8, sebzelerde yüzde 1.9, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde yüzde 0.3 oranında artacağı tahmin edildi. Buna göre 2023 yılı üretim miktarlarının yaklaşık olarak tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 73.6 milyon ton, sebzelerde 32.2 milyon ton, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde 26.9 milyon ton olarak gerçekleşeceği tahmin edildi.