Kamuda ihaleler adrese teslim

Kamuihalelerinin açık ihale olması gerekiyor ama pazarlık usulü ile doğal afet, salgın gibi olağanüstü durumlarda başvurulacak 21/B  usulü kullanılıyor. 2014 yılında kamu ihalelerinin yüzde 85.7’si açık ihale, yüzde 95’i pazarlık usulü ile gerçekleştirilirken, 2024 yılının ilk 6 ayında pazarlık usulü yüzde 39.21’e çıktı. Bu dönemde açık ihale ile yapılan tutar yüzde 59.5’e düştü. CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, dünyada en fazla kamu ihalesi alan ilk 10 firmadan 5’inin Türkiye’de olduğunu hatırlatarak, “Genişletilen istisna kapsamıyla, pazarlık yöntemi genel bir yöntem oldu. Bu ihaleler her zaman suistimale açıktır. İstisnaların genişletilmesi ile başlangıçta 6 bent olan maddeye alfabe yetmedi. Harfler bitince ‘AA-BB’ gibi bentler eklendi. Alfabemiz bile çaresiz kalmış, yetmemiş” dedi.

BİR TRİLYON LİRALIK İHALE

Kamuda herkese açık olan ihale yönteminin azaldığını belirten Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, şunları söyledi: “2024 yılının ilk 6 ayında 1 trilyon 98 milyar TL tutarında ihale yapılmış. Bunun 262 milyar TL’si yani yüzde 23.8’i ihale kanunundan istisna kapsamında. Doğrudan temin ile yapılan alımların tutarı da 65.6 milyar TL (yüzde 5.9) olmuş. Pazarlık usulü yapılan ihale tutarı 302 milyar lira iken açık ihale ile yapılanların tutarı 459.6 milyar TL.”

İş vergiye gelince ortada yoklar

Toplamda 1 trilyon 98 milyar liralık alımın 459.6 milyar lirasının açık ihale ile yapıldığını kaydeden Bakırlıoğlu, 2014 yılında açık ihale ile yapılanların toplam içindeki payının yüzde 73 olduğunu kaydetti. “Yıllar içinde bu pay yüzde 42’ye düştü. İhaleler denetim ve rekabetten uzak yöntemlerle herkesin yakından tanıdığı bir avuç holdinge veriliyor. KÖİ projelerinde de özelleştirme ihalelerinde de bunlar var” ifadelerini kullanan Bakırlıoğlu, “Ama iş vergiye gelince hiçbiri ortada yok” dedi.