İran-Çin arasında ‘ada’ krizi: Büyükelçi Dışişleri Bakanlığına çağırdı

İran Dışişleri Bakanlığı sitesinden yapılan yazılı açıklamada, İran Dışişleri Bakanlığı Basra Körfesi Genel Müdürü Muhammed Alibek, Çin-BAE toplantısı sonrasında yayımlanan sonuç bildirisindeki ülkesine yönelik suçlamaları reddetti.

İran ile Çin'in yakın ilişkilerinden söz eden Alibek, ülkelerin egemenliğine ve bölgesel bütünlüğüne saygıyı uluslararası ilişkilerde tanınmış temel ilkelerden biri olarak gördüklerini ve "Basra Körfezi'ndeki üç adanın İran'a ait olduğunu" öne sürerek, konuya ilişkin tarafların iddiasını kabul etmediklerini kaydetti.

Alibek, İran ve Çin'in stratejik işbirliğini dikkate alarak, Çin hükümetinin bu konudaki tutumunu düzeltmesi beklediklerini ifade etti.

Hürmüz Boğazı'na yakınlığı ve bölgedeki petrol potansiyeli sebebiyle stratejik konumda yer alan Ebu Musa ile Büyük Tunb ve Küçük Tunb adalarıyla ilgili İran ve BAE hakimiyet iddiasında bulunuyor.

Adalar 1971'e kadar İngiliz işgali altındaydı. Kasım 1971'de İngiltere'nin adaların kontrolünü BAE'ye devrederek çekilmesinin hemen ardından İran adalarda kontrolü ele geçirdi. BAE, adalara askeri güçlerini konuşlandıran İran'ı "işgalci" olarak niteliyor.

Adalar üzerindeki haklarının tarihsel olarak çok eskilere dayandığı tezini ileri süren İran, adaların geçici olarak 1903'te İngilizlerin eline geçtiğini ve 1971'de iade edildiğini ve dolayısıyla "o tarihte henüz kurulmamış olan BAE'nin hakimiyet iddiasında bulunamayacağını" savunuyor.

BAE ise adalardaki hak iddiası doğrultusunda Arap ülkeleri ve uluslararası kuruluşlar nezdinde girişimlerde bulunuyor.