Gözler Merkez Bankası’nın faiz kararında: İşte son tahminler

Ekonomistler bugünkü Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizinin artırılmasını bekliyor.

TCMB Başkanlığı görevine Hafize Gaye Erkan’ın, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ise Mehmet Şimşek’in atanmasının ardından piyasalarda geleneksel ekonomi politikalarına dönüş beklentisi artarken PPK metninde verilecek mesajlar da yakından izlenecek. Karar saat 14.00’da açıklanacak.

TCMB geçen yıl enflasyondaki yükselişe rağmen gerçekleştirdiği 500 baz puanlık faiz indirimlerini kasım ayında tamamlamış, aralık ve ocak aylarında politika faizini yüzde 9'da tutmuştu. Şubat ayındaki depremlerin ardından toparlanmayı desteklemek için 50 baz puan daha indirime giderek yüzde 8,5 seviyesine çekmişti.

YÖNLENDİRMELER İZLENECEK

Bugün öngörülen faiz artışı gerçekleşirse 2021 yılının Mart ayından beri politika faizi ile yapılan ilk sıkılaştırma adımı olacak. Ekonomistler faizlerdeki artışın tek seferde mi yapılacağını zamana mı yayılacağını anlamak için PPK metnindeki değişimlere de odaklanacak.

Hükümetin son yıllarda izlediği ekonomik büyümeye öncelik veren, bu esnada enflasyonun 24 yılın zirvesine çıkmasına göz yuman ve tüketicilerin alım gücünün düşmesine yol açan düşük faiz politikasından alışılageldik politikalara geçişte bugünkü kararı ve olası ileri dönük yönlendirmeleri ‘ilk dönemeç’ olarak görüyor.

TAHMİNLERDE BÜYÜK FARK

Öte yandan seçimin ardından ekonomi yönetiminde yapılacak değişiklikle birlikte Merkez Bankası’nın uzun bir süre sonra ilk kez faiz artıracağına ilişkin beklentiler artarken birlikte ekonomistlerin faiz oranı tahminlerinde büyük fark oluştu.

Şimşek ya da Erkan bugüne kadar beklenen faiz artışlarının miktarı konusunda yorumda bulunmadığı için piyasanın faiz artış tahminleri de geniş bir bantta gerçekleşti. Faiz oranına ilişkin tahmin aralığı yüzde 14 ve yüzde 40 seviyelerinde değişti.

Basın kuruluşlarının anketleri, yabancı banka tahminleri ve kimi yerli aracı kurumların öngörüleri şöyle oldu:

REUTERS ANKETİ

Reuters anketine katılan ekonomistler PPK toplantısında politika faizini 1150 baz puan artırarak yüzde 20’ye yükseltilmesini bekliyor.

Reuters anketine katılan 15 kurumun hepsi politika faizinde artışa gidileceğini öngördü. Tahminlerin medyanı bir haftalık repo faizinin 1150 baz puan arttırılarak yüzde 20 seviyesine çekileceğini gösterirken, tahminler yüzde 12,5 ile yüzde 30 aralığında bulunuyor.

Ankette yılsonu politika faizinin seviyesi hakkındaki soruya yanıt veren ekonomistlerin medyanı yüzde 30 oldu. Tahminler yüzde 18 ile yüzde 35 arasında bulunuyor.

BLOOMBERG ANKETİ

Bloomberg HT Araştırma'nın Haziran ayı TCMB faiz kararına ilişkin anketine göre piyasa aktörleri TCMB’nin bu toplantıda faizi artırmasını bekliyor.

Ankete katılan 15 kurumun medyan beklentisi, Haziran ayında faizin yüzde 25'e çıkarılması yönünde oldu. Bu anket döneminde 13 kurum 2023 yıl sonuna yönelik tahminlerini aktarırken; medyan beklenti yüzde 30, maksimum beklenti yüzde 50, minimum beklenti ise yüzde 18 seviyesinde gerçekleşti.

Mayıs ayı anketinde 2023 yıl sonu için medyan beklenti yüzde 8,5 seviyesindeydi.

FOREKS ANKETİ

Foreks Haber anketinde PPK’nın bu ayki toplantısına ilişkin medyan beklenti, faizin 1150 baz puan artırılacağı ve yüzde 8,50 seviyesinden yüzde 20 seviyesine yükseltileceği yönünde oluştu.

Ankete katılan 15 ekonomistin tamamı faizin artırılacağını öngördü. En yüksek tahmin yüzde 30 olurken, en düşük tahmin yüzde 15 olarak gerçekleşti.

Ankette, 2023 yıl sonuna ilişkin görüş veren 10 ekonomistin medyan faiz tahmini yüzde 26,50 oldu. Yıl sonu faiz tahminlerinde maksimum beklenti yüzde 35, en düşük beklenti ise yüzde 18 oldu.

12 ay sonrasına ilişkin haftalık repo faizi sorusuna yanıt veren 6 ekonomistin medyan tahmini yüzde 20 olurken, en yüksek tahminde bulunan ekonomist yüzde 25, en düşük tahminde bulunan ekonomist ise yüzde 15 beklentisini paylaştı.

AA FİNANS

AA Finans’ın PPK toplantısına yönelik beklenti anketi 18 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı.

PPK toplantısına ilişkin ankete katılan ekonomistler, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının (politika faizi) 1075 baz puan artırılarak yüzde 19,25’e çekileceğini tahmin etti.

Ekonomistlerin politika faizindeki değişikliğe ilişkin beklentilerinin medyanı 1075 baz puan artırım yönünde gerçekleşti.

Anket sonuçlarına göre, 350 ila 2 bin 150 baz puanlık bir artırım öngören ekonomistlerin politika faizi beklentileri yüzde 12 ile yüzde 30 arasında, yıl sonu politika faizi beklentileri ise yüzde 18 ile 35 arasında yer aldı.

Ekonomistlerin yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 25 oldu.

YABANCI BANKA TAHMİNLERİ

Türk ekonomistlerin yanı sıra yabancı bankalar da TCMB politika faizi kararını yakından izlemeye başladı. Uluslararası finans kuruluşları politika faizinin  artırılabileceğini belirtti. Uzmanların faiz tahminleri yüzde 20-40 arasında değişti.

Halihazırda yüzde 8,5 seviyesinde bulunan politika faizi için en yüksek tahmin Goldman Sachs'tan geldi. ABD'li banka faizlerin 40'a çıkacağını tahmin etti. En düşük tahmin ise İngiliz Standard Chartered'tan geldi. Banka TCMB'nin daha mütevazı bir artışla faizi yüzde 14'e çıkartacağını tahmin etti.

BOFA

Bank of America (BofA), TCMB Para Politikası Kurulu'nun (PPK) perşembe günü gerçekleştirilecek toplantısına ilişkin tahminlerini açıkladı. BofA, TCMB'nin politika faizini yüzde 25'e yükseltmesini beklediğini duyurdu.

Aralarında Zümrüt İmamoğlu’nun da bulunduğu ekonomistlerin dün açıkladığı raporda, yeni ekonomi ekibinin politikalar konusunda henüz çok az yönlendirmede bulunduğu hatırlatıldı.

Notta, “TCMB'nin politika faizini yüzde 25'e yükseltmesini bekliyoruz, ancak aşağı yönlü bir sürpriz için alan görüyoruz” ifadelerine yer verildi. Raporda ayrıca bankacılık düzenlemelerinde ve kontrollerinde kademeli uyumun hızlı normalleşmeden daha olası olduğu belirtildi.

Kurum, TCMB'nin yüzde 15-18 gibi düşük bir faizle başlaması durumunda mevcut banka faizlerini yakalamak için en az iki faiz artışı daha yapabileceğini öngördü.

DEUTSCHE BANK

Alman Deutsche Bank, 16 Haziran tarihli notunda Merkez Bankası’nın politika faizini bu hafta 1150 baz puan artışla yüzde 20’ye çıkardıktan sonra, temmuz ayında piyasa tepkisine bağlı olarak ilave yüzde 5 puanlık artışın olası olduğunu belirtti.

Araştırma notunda ekonomistler, “Baz durum senaryomuzda yüzde 8,5'ten yüzde 20'ye 1150 baz puanlık bir artış bekliyoruz. Temmuzda yüzde 25'e kadar başka bir faiz artışı bekliyoruz ve piyasanın tepkisine bağlı olarak, yılın ilerleyen zamanlarında potansiyel olarak yüzde 30'a kadar faiz oranları için yer var” tespitinde bulundu.

GOLDMAN SACHS

ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs ise 16 Haziran tarihli notunda politika faizinin yüzde 40’a yükseltilmesini beklediğini açıkladı.

Yeni ekip tarafından istikrar sağlamak için kullanılacak para politikası araçları ve onların karşılaşabileceği olası kısıtlamalar konusundaki belirsizlikleri dikkate alarak, ekonomistlerimiz TCMB'nin haziran toplantısında faizleri yüzde 40 seviyesine yükselteceğini öngörüyor”

MORGAN STANLEY

ABD'li banka Morgan Stanley de bugün yayımladığı raporunda faizlerin yüzde 20 seviyesine çıkartılabileceğini belirtti. Raporda, “Enflasyona odaklanan iletişim ile 11,5 puanlık bir artışla faiz oranının 20'ye çıkartılmasını bekliyoruz” denildi.

Düzenlemelerin kademeli kaldırılmasının muhtemel olduğu belirtilen politika notunda, “Büyük artış, yüzde 40 enflasyonun olduğu ortamda yalnızca kısmi oran normalleşmesi anlamına gelir. Faiz koridoru ve likidite araçları gibi diğer politika yöntemleri kullanılırsa daha küçük bir artış olabilir” ifadeleri kullanıldı.

ARACI KURUM TAHMİNLERİ

Yabancı bankalarda faiz kararına ilişkin tahminlerde makas oldukça büyük olurken Türkiye’deki aracı kurumlar da faiz kararına ilişkin analizler yayımladı. Aracı kurumların raporlarındaki faiz beklentileri de değişiklik gösterdi.

Raporlarda faizlere ilişkin aralık yüzde 18,5 ila yüzde 25 arasında değişti. Aracı kurumların konuya ilişkin değerlendirmeleri şöyle oldu:

DİNAMİK YATIRIM

Dinamik Yatırım konu ile ilgili bilgi notunda politika faizinin faizinin 1150 baz puan artışla yüzde 20'ye doğru artırılmasını beklediklerini belirtti.

Konu ile ilgili araştırma notunda, “TCMB, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ‘akılcı politika yapımına’ dönüş çağrısının ardından, 22 Haziran’daki toplantısında ortodoks politika düzlemine geçerek son 2 yıldaki gevşek duruşundan muhtemelen uzaklaşacaktır. Bu kapsamda bir hafta vadeli repo faizinin 1150 baz puan artışla yüzde 20'ye doğru artırılmasını bekliyoruz” ifadeleri yer aldı.

Notta, “Elbette ilk beklenti Merkez Bankası’nın resmi olarak sıkı bir politika izlemesi, yani politika faizini mevcut ekonomik normlarımızın gerektirdiği düzeye çıkarmasıdır. Dolayısıyla yarın yapılacak muhtemel faiz hamlesi, gevşek parasal duruştan uzaklaşmanın başlangıcını işaret edecek. İlk toplantıda olduğu gibi bundan sonraki toplantılarda da faiz artışı, duruma göre devam ettirilebilir” ifadeleri kullanıldı.

ŞEKER YATIRIM

Şeker Yatırım Bülteni’nde politika faizinin yüzde 18,5 seviyesine yükseltilebileceği tahmini yer aldı. Bültende konu ile ilgili şu ifadelere yer verildi:

“Piyasa beklentisi politika faizinin 1150 baz puan artışla yüzde 20 düzeyine yükseltileceği yönünde. Şeker Yatırım olarak faizlerde 1000 baz puanlık artış ve yüzde 18,5 düzeyinde bir politika faizi öngörüyoruz.

Eylül 2021'de başlayan faiz indirim sürecinin sonuna gelindiği ve Ortodoks politikalara dönüş yönünde güçlü sinyal vermesi beklenen Merkez Bankasının kurul kararı gün içinde yakından takip edilecek. Faiz artışı kadar piyasalara verilecek mesajlar ve sözlü yönlendirmenin de para politikası duruşuna dair belirsizlikleri gidereceğini tahmin ediyoruz”

GEDİK YATIRIM

Gedik Yatırım bülteninde uzmanlar politika faizinin yüzde 25 seviyesine çıkartılabileceği yönündeki tahminlerini paylaştı. Bültende konu ile ilgili şu ifadelere yer verildi:

“Piyasalardaki konsensus bu toplantıda faiz artışının yapılması yönünde bulunuyor. Yüzde 8,50 olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 25 seviyesine yükseltilmesini öngörüyoruz. TCMB’nin kararı ve karar metnindeki ifadeler, yurt içi piyasaların seyrinde belirleyici olabilir”