Esed Erdoğan’ın çağrısına olumlu cevap verecek diye çok korktuk
Suriye’de 14 yılın büyük düğümünü 12 günde çözen büyük devrimin izlerini Suriye topraklarında, Halep, Hama, Humus ve Şam’da sürmeye devam ediyoruz. Sanırım en son 14 yıl önce gelmişim Şam’a. Gecenin bir yarısında çıkıp gezdiğim Şam sokaklarının önemli bir kısmını hiç değişmemiş olarak buldum. Zaten Şam’ın bombardımanlarla yıkılmış olanların dışında kalan kesimlerinde de son 15 yıldır doğru dürüst hiçbir yapılanma olmamış. Yeni binalar yapılmamış, esikler de pek yenilenmemiş. SURİYE’DE TARİHİN VE
Suriye’de 14 yılın büyük düğümünü 12 günde çözen büyük devrimin izlerini Suriye topraklarında, Halep, Hama, Humus ve Şam’da sürmeye devam ediyoruz.
Sanırım en son 14 yıl önce gelmişim Şam’a. Gecenin bir yarısında çıkıp gezdiğim Şam sokaklarının önemli bir kısmını hiç değişmemiş olarak buldum. Zaten Şam’ın bombardımanlarla yıkılmış olanların dışında kalan kesimlerinde de son 15 yıldır doğru dürüst hiçbir yapılanma olmamış. Yeni binalar yapılmamış, esikler de pek yenilenmemiş.
SURİYE’DE TARİHİN VE ŞEHİRLERİN ÜSTÜNDEKİ ÖLÜ TOPRAĞI KALKIYOR
Halep’in de Şam’ın da her sokağında Emevi, Abbasi, Eyyubi, Selçuklu ve Osmanlı tarihinin bütün izlerini görebiliyorsunuz. İslam medeniyetinin bu en önemli merkezlerinin 61 yıldır zincirler altında olması her şeyden önce İslam dünyası açısından büyük bir talihsizlik. Bugün İslam dünyasının kendi tarihiyle, şehirleriyle, kültürüyle, yeterince konuşamıyor, kendini ifade edemiyor olmasının muhtemel sebeplerinden biridir bu.
Tarihi bile tutsaktı, insanların erişimine kapalıydı.
Dünyanın her tarafında tarihsel-kültürel miras serpilip keşfedilip insanlığın dikkatine sunulurken Şam’ın her taşının altında yatan İslam tarihinin üzerinde ölü toprağı serilmiş durumdaydı.
Doğru dürüst bir yönetim olsaydı, insanlarına insan gibi davranan bir idare olsaydı bugün Şam da Halep de dünya sahnesinde İslam medeniyetinin en zengin boyutlarını ortaya koyardı. Hamidiye Çarşısı başlı başına bir dünya ticaret merkezi ve medeniyet ortamı.
Emevi Camii’nin mimarisi taa Roma mimarisinden ve yapısından esaslar taşıyor. İçinde
Hz. Yahya
’nın mezarı veya makamı, caminin hemen bitişiğindeki
Selahaddin Eyyübi
’nin kabri. Camiye gelmek için içinden geçtiğiniz
Hamidiye Çarşısı
nın bir noktasında bulunan 6. Raşit Halife diye de bilinen (Ömer b. Abdülaziz 5. sayıldığında kendisi Halife de olmadığı halde)
Nurettin Zengi
’nin ve Ashab-ı Kiram’dan
Ebu Derda
’nın kabirleri Caminin anayollarında ilerlerken karşınıza ilk anda çıkan sadece birkaçı.
II. Abdülhamid’in Hicaz Demiryolu İstasyonu
ve Osmanlı hanedanının son nesil şehzadeleri veya Padişah kızlarının kabristanının yer aldığı
Süleymaniye Külliyesi’nde son Padişah Vahdettin
de yatıyor.
İbn Arabi
,
İbn Teymiyye
ve
İbn Kesir
de Şam’daki kabristanlarda ziyaretçilerini bekliyor. Şam’ın kurtuluşu hiç kuşkusuz bu tarihin üzerine çökmüş ölü toprağının silkinmesini de beraberinde getirecektir.
Suriye 1918 yılının Eylül ve Ekim ayında Osmanlı toprağı olmaktan çıkmıştır ama öncesinde Selçuklu ve Osmanlı’nın buradaki varlığı Anadolu’daki en önemli şehirlerdekinden az olmamıştır. O yüzden nerenin altını kazırsanız Osmanlı’nın izlerini bulabileceğiniz gibi tanıştığınız herhangi bir insanın ya babaannesinin veya büyük babasının bir Osmanlı subayı veya memuru olduğunu işitebilirsiniz.
Bu durum gerçi Mısır, Irak ve Ürdün için de öyle ama Suriye için biraz daha fazla geçerli
. Şimdi 14 yıldır yolu bir şekilde Türkiye’den geçmiş olan 6 milyon Suriyeli dolayısıyla Osmanlı kültürünün bu topraklara kültürel dönüş süreci epeyce yol katetmiş durumda. Arabanın önünü kesen bir dilenci bizimle Türkçe konuşup dilendi, o kadar diyeyim. Sorduk, Türkiye’de yıllarca yaşadıktan sonra birkaç senedir Azez tarafına dönmüşken şimdi Şam’da dileniyor.
ŞAM VE HALEP DÜNYA ŞEHİRLER TOPLULUĞUNDA
Şam’da yabancıların kalabileceği yıldızlı otel sayısı toplam 5-6’yı geçmiyor. Bu otel kapasitesi şimdiye kadar hiç sorun oluşturmamış ve daha fazla talep oluşmamış, çünkü Şam’a yıllardır doğru dürüst gelip giden olmuyordu zaten. Uzun yıllardır Halep ve Şam şehirleri, bütün güzelliklerine, tarihsel ve kültürel derinliklerine, şehircilik sicillerine rağmen turizme neredeyse tamamen kapalıydı. Ancak şimdi bütün oteller dolu ve yer bulmak alabildiğine zor. Kapasitenin artık yeterli gelmeyeceği bir durum şimdiden yakalanmış durumda ve bundan sonra daha da fazla ihtiyaç olacağı çok açık,
çünkü kapkaranlık bir toplumdan alabildiğine açık bir topluma doğru yol alan ülkenin önü de çok açık.
Canlanması mukadder turizm ve seyahatler dolayısıyla bu otel kapasitesinin de hızla artması bekleniyor, tabii bu turizmin ekonominin canlanmasına da aynı oranda katkısı da.
Oteller bilhassa devrimi yakından izlemeye çalışan gazetecilerle dolu.
Aynı zamanda çok sayıda sivil toplum kuruluşu temsilcisi de otel lobilerinde durumdan vazifelerini okumaya çalışıyorlar. Tabii bu ortam çok güzel, derinlemesine sohbetler için de çok elverişli bir ortam sağlıyor.
Ziyaretimizde Ahmet el-Şara ile görüşmemizin dışında devrim sürecinde önemli roller oynamış komutanlarla da, şu veya bu düzeyde katkıda bulunanlarla da çok verimli mülakatlar yaptık.
Diyebilirim ki, bu komutanların hepsinde çok yüksek bir entelektüel derinlik, inanılmaz bir samimiyet, nezaket ve meramını çok iyi anlatan bir hitabet kalitesine şahit oldum. Ne yaptıklarını çok iyi bilen, Suriye’nin mevcut durumuna ve geleceğine dair çok güçlü bir niyetleri ve vizyonları var. Kendileri konuştukları gibi çok iyi dinliyor, dinlemeye ve anlamaya çalışıyorlar.
VE MÂ RAMEYTA İZ RAMEYTA
Birisine sordum mesela bu hızda gerçekleşen bir devrimin sırlarını. Bir çırpıda 11 madde sayıverdi.
“Öncelikle bu devrimin 12 günde gerçekleşmiş olduğu düşüncesi doğru değil. Bu 14 yıl artı 12 gün içinde gerçekleşmiş bir devrimdir”
diye itiraz etti ama bir yandan da bu devrimin gerçekten de son 12 gününün tamamen ilahi bir irade ve mucize ile gerçekleştiğini anlattı. Bunların hiçbirisi bize ait değil. Tam da Bedir’de Allah’ın
“Ve mâ rameyta iz rameyta”
(Oku attığında sen atmadın, bilakis Allah attı) buyurduğu gibi, bu devrimde Allah’ın apaçık müdahalelerini ve yardımlarını gördük.
Hiç öyle birilerinin dediği gibi bir uluslararası uzlaşma varmış, birileri bizim arkamızdaymış falan bunların hepsi gülünç.
Bu işte herkes Allah’ı hesap dışı tutuyor, oysa biz Allah’ın müdahalesini ve yardımlarını ayne’l-yakîn gördük” dedikten sonra devrimde Allah’ın müdahalesini şöyle sıraladı:
ALLAH BİZİ TAM 14 YIL EĞİTTİ VE FETHİ ÖYLE NASİP ETTİ
1
. Yüce Allah bize bu zaferi geciktirerek bize lütfetti ve bu gecikme esnasında bizim içimizden harici, dışlayıcı, katı eğilimleri, yaşattığı tecrübelerden ders almamızı sağlayarak bertaraf etti. Bu zafer 5 yıl önce gelmiş olsaydı gruplar birbirlerini dışlamaktan, belki de tekfir etmekten özgür ve herkes için bir Suriye inşa etme fikrinden uzak olurdu.
2
. İçimize ekilmiş bir fitne olarak DAEŞ’le mücadele ettirerek sadece örgütle değil, aynı zamanda onun temsil edebileceği veya onu çağrıştırabilecek bütün aşırılıkçı fikirleri görmemizi, onlara karşı hassasiyet oluşturmayı ve onları ayıklamamızı sağladı.
3
. Yüce Allah bizim bütün işlerimizi bazı ülkelere tamamen teslim eden o aşırı bağımlı olmaya karşı da hiçbir ülkeyle hiçbir iletişim kurmayan kapalı insanlar olmaya karşı da eğitti.
4
. Yüce Allah 14 silahlı grup olarak biz birbirimizle kavga ederken Şam’ı fethetmeyi nasip etmedi. 14 grup içinde kimin liderliği yapacağı ve nasıl bir organizasyon yapacağımız, bunu yaparken birbirimizle çatışma ihtimali bizi bekleyen önemli bir sorundu. Çok şükür şimdi böyle bir sorunumuz yok, tam bir birlik ve uyum içinde hareket ediliyor.
İDLİB’DE HÜKÜMET ETME PROVASI
5
. Yine yüce Allah bize İdlib’de küçük bir devlet idare etmeyi ve devlet fıkhını ortaya koymayı nasip etti. Bu bir benzetme yapmak gerekirse Erdoğan’ın bütün ülkenin sorumluluğunu aldığı Başbakanlıktan ve Cumhurbaşkanlığından önce Belediye yönetiminde bir yönetim tecrübesi yaşamasına benzetebiliriz. 6 yıllık İdlib deneyimi bize halkı daha fazla dikkate almayı, onu memnun etmeyi, onu razı etmeyi bize öğretti.
6
. Daha önceki dönemlerde de aslında başarıya ulaşabilirdik, ancak sivilleri hedef alan hava bombardımanıyla en büyük sorunumuz olan Rusya şimdi Ukrayna ile o kadar meşgul ki, Suriye onun önem sıralamasında oldukça aşağıya inmiş durumda.
7
. İran’ın İsrail’le, İsrail’in de İran’la meşguliyeti,
8
. Hizbullah’ın kendi derdiyle meşgul olması,
9
. Bu operasyona biz çok önceden hazırdık ve istekliydik. Ancak bunun yapılması bilhassa Türkiye tarafından tavsiye edilmiyordu. Bu ertelemeler bizim bu süreç içinde daha iyi pişmemizi ve hatta daha uzun soluklu hazırlanmamızı sağladı.
10
. Yüce Allah, Esed’in bütün ortaklarıyla aralarındaki güven ilişkisini bozdu. İran’la son zamanlarda samimi bir ilişkisi yoktu, belki onun bazı bilgilerini, Hizbullah’ın bilgileriyle birlikte İsrail’e sattı. Bunu yaparak aynı zamanda Körfez ülkeleriyle yakınlaşmış olmalıydı, ama ülkesini bir captagon imalathanesine dönüştürmüş olması da Körfez ülkelerini kızdırdı. İsrail’i de kızdırıyordu,
ama yanlış anlamayalım, bunların hiçbirisi bu ülkelerin Esed’den vazgeçmesine yetmiyordu. Onlar için hâlâ Esed tercihe şayandı. Son güne kadar da onun arkasında durdular.
O yüzden bu devrim tamamen Allah’ın inayetiyle Suriye halkına aittir.
YA ESED ERDOĞAN’IN DAVETİNE İCABET ETSEYDİ!
11
. Son olarak yüce Allah Esad’ın normalde aşırı ve herkese karşı bilinen pragmatizmini tek bir kişiye karşı körleştirdi. O da Erdoğan’dı.
Şayet Erdoğan’ın çağrısına kulak verebilseydi muhtemelen devrimciler böyle bir harekata girişemezlerdi, çünkü biz hiçbir şekilde Erdoğan’ın sözünün üstüne söz söylemezdik.
Şayet Erdoğan’ın çağrısına cevap verseydi zaten bizim hiçbir umudumuzun olmadığı ve asla bir netice alınacağını düşünmediğimiz bir oyalayıcı diyalog süreci başlamış olurdu.
Biz ise Erdoğan’a rağmen bir söz söyleyemeyeceğimiz için bu operasyonu da yapamazdık.
Böylece bu inadı ona çok ağır bir maliyet getirdi, bize ise devrimi getirdi. Bize 14 yıllık çileyi 12 günde bitiren net bir zafer nasip etti.”
Aralarından birinin hızla yaptığı bu analize hazırda bulunan ve devrim sürecinde büyük katkısı olan herkes katıldı. Hepsinde de en baskın ruh hali ve kanaat bu işin bir mucize olduğu ve kendilerinin doğrulukta karar kılma yönünde Allah’a verdikleri sözde durmanın karşılığında Allah’ın kendilerine verdiği bir mükafat olduğu. Bu durum ise kendilerine çok daha fazla sorumluluk yüklediği gibi birbirlerine karşı birliğin, beraberliğin ve tevazunun önemini de öğretmiş olduğunu söylüyorlar.