EPİLEPSİ NEDİR? | Epilesi öldürür mü, bulaşıcı mı, neden olur? Belirtileri nedir tedavisi var mı?

Kronik bir hastalık olarak bilinen ve temelde beyindeki elektrik sinyalleriyle ilgili olan, nörolojik bir rahatsızlık olan epilepsi, nöbetlerle ortaya çıkarak kendisini muhakkak eder. Nöbetler çok uzun sürmemekle birlikte kasılmalar, ağızda köpük, şuur kaybı üzere belirtiler gözlemlenebilir. Pekala sara hastalığı nedir? Epilepsi hastalığı neden olur, bulaşıcı mıdır, belirtileri nelerdir? Sara - epilepsi tedavisi var mı, öldürür mü? İşte merak edilenler...

EPİLEPSİ NEDİR?

Epilepsi ya da halk lisanındaki ismiyle sara hastalığı beynin bir bölgesindeki hücrelerin olağandışı elektrik sinyali yollamasıyla ortaya çıkar. En bilinen biçimiyle epilepsi, nöbetler ile kendini muhakkak eder. Epilepsi nöbetleri, ani biçimde ortaya çıkar ve beynin tümüne ya da makul bir kısmına yayılır. Epilepsi nöbet tipleri beynin hangi bölgesinde başladığına nazaran değişir.

Bazı epilepsi nöbetlerinde şuur kaybı, denetimsiz beden harekeleri olabileceği üzere, kimi nöbetlerde belirtiler silik hissedilir. Birçok epilepsi nöbeti 30 saniye ila 2 dakika ortasında sürer. 5 dakikadan daha uzun süren bir nöbet varsa acil tıbbi yardım alınması gerekir.

EPİLEPSİ HASTALIĞI (SARA) NEDEN OLUR?

Epilepsi, birçok nedene sahip olabilen ve her yaşta ortaya çıkabilen bir durumdur. Çoğunlukla çocukluk devrinde başlar. Beyni etkileyen her türlü hastalık epilepsi nöbetlerine neden olabilir. Epilepsinin nedenleri ortasında şunlar bulunur:

• Anne karnında geçirilen enfeksiyonlar
• Doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalması
• Kafa travması
• Genetik ve metabolik hastalıklar
• Tümörler
• Gelişimsel beyin malformasyonları
• Menenjit üzere beyin enfeksiyonları epilepsiye yol açabilir.

EPİLEPSİ - SARA BELİRTİLERİ NELERDİR?

Epilepsi beyindeki bir işlev bozukluğu olduğundan, beynin etkilenen bölgesinin yürüttüğü fonksiyona nazaran semptomlar farklılaşabilir. Birtakım belirtiler şunlardır:

• Vücutta ani kasılmalar
• Kollarda ve bacaklarda denetim edilemeyen sallantılar
• Şuur kaybı
• Seri formda baş sallama hareketi
• Kısa bir müddet seslere yahut konuşmalara karşılık verememe
• Sabit bir noktaya bakmak
• Hızlı göz kırpmak
• Korku, anksiyete ya da deja vu (o anı evvel yaşamış üzere hissetme) üzere ruhsal semptomlar

Nöbet Öncesi Belirtiler: Aura'lar

Nöbet, beynin küçük bir bölgesinden başlıyorsa, kişi nöbetin başlangıcında birtakım belirtiler yaşayabilir. Buna "aura" denir. Bu belirtiler, beynin hangi alanın olağandışı elektriksel aktiviteyle ilintili olduğunu gösterir.

• Uyuşma
• Görme yahut duyma değişikliği
• Hoş olmayan kokular alma
• Mide bulantısı ya da midede baskı hissi
• Ani endişe hissi

EPİLEPSİ - SARA BULAŞICI MIDIR?

Epilepsi kronik bir hastalık olmakla birlikte bulaşıcı değildir. Kronik hastalıklar fizikî tesirlerine ek, hastaların psikolojileri üzerinde olumsuz tesirli olabilir. Kronik bir hastalıkla yaşayan kişinin, bu hastalığın sıhhatinin bir kesimi olduğunu kabul etmesi kıymetlidir. Kronik hastalıklarda, hastalıklar tedavi olunca geçecek şeyler değildir. Hasta, öncelikle hastalığının sıhhatinin bir modülü olduğunu kabul etmeli, hastalığıyla yaşamayı ve hastalığın olumsuz tesirlerini azaltmayı öğrenmelidir. Epilepsi hastalığında denetimsiz nöbetler hayat kalitesini olumsuz etkileyebilir, fizikî olarak yaralanmaya sebep olabilir. Bütün bunlar başta hasta ve sonrasında yakınları için vakit zaman bunaltıcı olabilir yahut depresyona yol açabilir. Hastalığın hasta üzerindeki olumsuz tesirlerini azaltmak için şunlar yapılabilir:

• Stresi yönetmek çok kıymetlidir. Gerilim beden için olağan ve gereklidir. Fazla gerilim ise var olan sıhhat sıkıntılarını artırabileceği üzere daha birçok meseleye neden olabilir. Bu nedenle hasta gerilimini azaltabilecek sistemler geliştirmelidir. Böylelikle gerilimin nöbetleri tetiklemesinin önüne geçilebilir.
• Alkollü içecekleri sonlandırılmalıdır.
• Sigaradan kaçınılmalıdır.
• Hekim tarafından verilen ilaçlar gerçek halde kullanılmalıdır.
• Yeterli ve nizamlı uyumak kıymetlidir. Uyku eksikliği nöbeti tetikleyebilir. Yetişkinler için 7-9 saat ortası mümkünse gece uykusu sistemli hale getirilmelidir.
• Egzersiz yapmak, fizikî ve ruhsal sıhhatin korunmasına, depresyonun azalmasına yardımcı olabilir.

SARA - EPİLEPSİ TEDAVİSİ VAR MI, ÖLDÜRÜR MÜ?

Epilepsi hastaları, büyük ölçüde erken mevt riskiyle karşı karşıya kalmaktadır. Fokal yahut jeneralize tonik-klonik nöbetler, en yaygın mevt nedenidir. Bununla birlikte, öteki nöbet çeşitleri, anti-nöbet tedavileri ve komorbid bozukluklar mortaliteyi artırabilir.

Epilepsi hastalarının birçok anti-epileptik denilen epilepsi ilaçları yoluyla tedavi edilebilir. İlaçlarla nöbetlerin durdurulması amaçlanır. Bu nedenle ilaçların tertipli olarak kullanımı değerlidir. İlaç tedavisi, hastaların büyük bir kısmında tesirli olmasına karşın, kimi hastalarda beklenen etkiyi sağlayamayabilir. Bu hastalarda epilepsiye sebep olan altta yatan duruma nazaran cerrahi tedaviler uygulanabilir.

İki çeşit epilepsi cerrahi sistemi vardır:

İlki epileptik odağın kendisinin kaldırılmasıdır (rezektiv cerrahi).

İkincisi nöbet yayılım yollarının kesilmesi yoluyla nöbetlerin yayılmasını, sıklık ve şiddetini azaltmaya yönelik olan cerrahi usuldür (fonksiyonel cerrahi, palyatif cerrahi).

Kimi uygun hastalarda ise vagus hudut stimülatörü denilen tedavi uygulanabilmektedir. Göğüs altına yerleştirilen pil, vagus hududunu aşikâr aralıklarla uyarır ve bu nöbetlerde azalma sağlayabilir. Bu tedavi yoluyla hastalarda besbelli düzelme sağlanabilir.

Diğer bir tedavi seçeneği de ketojenik diyettir. Birtakım çeşit epilepsilerde tesirli olan bu diyet yağdan çok güçlü beslenilmesi prensibine dayanır. Fakat uzman tabibin onayıyla, diyetisyen denetiminde uygulanmalıdır.