Emekli aylığı nasıl hesaplanıyor, 2024 – 2025 maaş farkı neden oluşuyor?
Emekliliğini bekleyen milyonlarca kişi, 2025'te yaşayacağı yüzde 30'luk kayıptan endişe ediyor. 2024'te emeklilik dilekçesi verenler enflasyon nedeniyle daha avantajlı oluyor. Hal böyle olunca emekli olmak isteyenler büyük kararsızlık yaşıyor. İş bulamama endişesi, geçim düşünceleri nedeniyle emekliliği erteleyenler, bu sefer de 2025'te daha düşük maaşla karşı karşıya.
Emeklilik hayali kuranlar yüksek enflasyon, büyüme hızındaki gerileme gibi sebeplerden 2025'ten adeta korkuyor. 2024 yılı emekli maaşları için avantajlı hala gelirken, 2024-2025 emekli maaşlarındaki fark ne kadar merak ediliyor.
Emekli maaş hesaplamasında 3 önemli tarih
Hürriyet'in haberine göre;Emeklilik maaşı hesaplamasında üç tarih önemli. 2000 yılı öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası. Prim gün sayısı, aylık ortalama kazanç, enflasyon, büyüme hızı ve aylık bağlama oranı gibi faktörler de maaşı etkiliyor.
2000 yılı öncesi sigorta girişi olanların gösterge rakamı, çalışanın yıllık ortalama kazancına göre hesaplanıyor.
İlk sigorta girişi 2000-2008 arası olanlarda güncelleme katsayısı kullanılıyor. Emekli olunacak tarihten bir önceki yılın büyüme hızı ve enflasyonu hesaba katılıyor. Çalışanın bu 8 yıllık kazancı güncellenerek ortalaması alınıyor. Kazançların güncellenmesinde de yıllık TÜFE ve gelişme hızının yüzde 100’ü alınıyor.
2008 sonrası için aylık kazancın ortalamasına, güncelleme katsayısına ve TÜFE oranına bakılıp hesaplama yapılıyor. Güncelleme katsayısı, emekli olunacak tarihten bir önceki yılın TÜFE oranı ve gelişme hızının yüzde 30’u alınıyor.
2024'te emekli olan daha yüksek maaş alacak
İki yıl arasında, enflasyon ve büyüme hızı rakamlarının değişmesi emekli maaşlarını da etkiliyor. Ocak 2024'te emeklilere yüzde 49.25, 6 ay sonra yüzde 24.73 oranında zam yapıldı, kümülatif olarak toplamda yüzde 86.16 zam yapılmış oldu. 2024’te emekli olacakların maaşına bu tutar da eklenecek. Özetle; yüzde 4.5’lik gelişme hızı, yüzde 64.77’lik enflasyon ve yüzde 86.16’lık zamma göre emekli maaşı hesaplanacak. Dolayısıyla da maaş yüksek olacak.
2025'te emekli maaşı farkı yüzde 36
2025'te emekli olacaklar, 2024 yılındaki yüzde 86.16’lık zamdan yararlanamayacak. Tahminlere göre 2025 gelişme hızı yüzde 4, enflasyon yüzde 38 - 42 arasında olacak. Kısaca sadece iki yıl arasında maaş farkı enflasyona göre yüzde 30 ila yüzde 36 değişecek.
İki yıl arası emekli maaşında 12 bin lira fark
Toplam 12 bin 600 gün prim ödeyen çalışan 2024'te emekli olursa 50 bin lira, 2025'te emekli olursa 38 bin lira maaş alacak. Emekliliği erteleyip çalışmaya devam ederse, maaş farkının 4 ile 6 yıl sonra kapanacağı düşünülüyor.
Bu konuda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı mağduriyetin giderilmesi için çalışıyor. Ancak henüz netleşmiş bir durum yok.