Dicle Elektrik’ten 8 milyar TL’lik yeni proje hazırlığı

Başak Nur GÖKÇAM

Eksim Holding çatısı altında faaliyet gös­termekte olan Dicle Elektrik; Şanlıurfa, Diyarba­kır, Batman, Mardin, Şırnak ve Siirt illerinde kesintisiz, kayıpsız ve kaliteli enerji sun­ma hedefiyle yatırımlarına devam ediyor. Diyarbakır’da düzenlenen basın buluşma­sında bölgesel yatırım hari­tasını ve gelecek hedefleri­ni paylaşan şirket, özelleşme döneminden bu yana yakla­şık 45 milyar TL’lik yatırım­larıyla bölgenin enerji altya­pısını modernize etti.

Enerji nakil hattının top­lam uzunluğunu 81 bin kilo­metreye, dağıtım trafoları­nın sayısını ise 70 bine çıka­ran elektrik dağıtım şirketi, 2024 yılında 8.1 milyar TL’lik yatırım kapasitesine ulaştı.

Dicle Elektrik, 2025 yılı için ise 8 milyar TL bütçeli yeni projeleri devreye almaya ha­zırlıyor. Toplantıdaki konuş­masında 2024 yılında yapılan yatırımlara yönelik bilgi ve­ren Dicle Elektrik Genel Mü­dürü Yaşar Arvas, “Yıl içinde hizmet bölgemizde şebeke yatırımlarına 5,1 milyar TL, enerji nakil hatları ve modü­ler dönüşüm projelerine 1,1 milyar TL, küçük ek tesisle­reyse 780 milyon TL ayıra­rak altyapı iyileştirmeleri gerçekleştirdik.

Başta şirket merkezi, teknoloji ve inşaat olmak üzere diğer yatırımla­ra 1 milyar TL’ye yakın bütçe ayırdık. Ayrıca 23 milyon TL tutarındaki aydınlatma ya­tırımıyla bölgemiz genelin­de daha verimli bir aydınlat­ma sistemi sağlamayı başar­dık. Dicle Elektrik olarak yıl sonuna kadar 43 bin aboneyi kapsayan; toplamda 701 km enerji nakil hattı ile 25 km ay­dınlatma tesisinin yanı sıra akıllı şebeke yatırımlarını da tamamlayacağız” dedi.

“Dicle Elektrik Ar-Ge Merkezi’nde 60’ın üstünde proje gerçekleştirdik”

Türkiye’nin elektrik dağı­tım sektöründe ilk olma özel­liğini taşıyan Dicle Elektrik Ar-Ge Merkezi’nin başarıla­rından da söz eden Yaşar Ar­vas, “Özelleşmeden bu yana sürdürdüğümüz ‘Ar-Ge şir­keti olma’ hedefimiz kapsa­mında 60’ın üstünde nitelikli proje geliştirdik.

Bu projelerle enerji verimliliğini ve güven­liğini sağlayarak hizmet böl­gemizde sürdürülebilir bir alt­yapı oluşturmayı ve müşteri memnuniyetini daha da artır­mayı hedefliyoruz. Teknoloji ve Ar-Ge’nin gücünü kullana­rak Türkiye’de ilk olma özelli­ği taşıyan ve diğer dağıtım şir­ketlerinin çalışmalarına ör­nek teşkil eden projelerimizle elektrik dağıtımında yeni bir dönemin kapısını aralıyor ve sektörümüzde öncü rolümüzü pekiştiriyoruz” dedi.

Her yıl ortalama 8 bin 500 kaçak trafo tespit ediliyor

Kaçak elektrik sorununun hem enerji altyapısının sağ­lıklı işleyişini hem de tedarik sürekliliğini sekteye uğrattı­ğını belirten Arvas, “Her yıl ortalama 8 bin 500 kaçak tra­fo tespitimiz oluyor. Kaçak trafoların ekonomiye yıllık minimum zararı 298 milyon TL iken ortalama yıllık 1 ila 5 milyon TL arasında elektrik tüketiminde bulunan kulla­nıcılar mevcut.

Kayıp kaçak­la mücadelemiz sonucunda yüzde 76 olan oranı 2024 yı­lı itibarıyla yüzde 42 seviye­lerine indirdik. Kaliteli, ke­sintisiz ve kayıpsız olarak nitelendirdiğimiz 3K alanla­rında ise bu oran yüzde 12 se­viyelerine kadar düşmüş du­rumda.” dedi. Kaçak oranla­rındaki düşüşle elde edilen başarının aynı zamanda ül­ke ekonomisinin de kazan­cı olduğunu belirten Arvas, 2013 yılından günümüze ka­dar 193 milyar TL değerinde kaçak enerji tüketiminin ön­lendiğini ve milli ekonomiye önemli bir katkı sağlandığını da vurguladı.

2025’te 418 proje hayata geçirilecek

Dicle Elektrik, 2025 yılında toplam 8 milyar TL’lik yatırım bütçesiyle bölge genelinde 418 proje hayata geçirmeyi planlıyor. Bu kapsamda, Şanlıurfa’da 90 proje için 3,64 milyar TL, Diyarbakır’da 82 proje için 1,18 milyar TL, Batman’da 63 proje için 660,6 milyon TL, Mardin’de 80 proje için 592 milyon TL, Şırnak’ta 26 proje için 573 milyon TL ve Siirt’te 68 proje için 362,6 milyon TL yatırım hedefleniyor. Merkezde yürütülen 9 proje için de 942,7 milyon TL bütçe ayrıldı. Yatırımlar kapsamında; şehir şebekesi dönüşüm projeleri, kırsal alan dönüşüm çalışmaları, yeni şebeke inşaları ve altyapı güçlendirme çalışmalarının ön planda yer alması hedefleniyor.

İklim değişiyor, zemin tahrip oluyor

Yaşar Arvas, bölgedeki yüksek enerji tüketiminin en önemli sebebi olarak sulama problemlerini işaret etti. Hizmet bölgelerinde 130 bin dolayında çiftçi bulunurken bunun 51 bininin Çiftçi Kayıt Sistemi’ne kayıtlı sulu tarım yaptığını belirten Arvas, “Asıl elektrik tüketen tarımsal sulama abone sayısı ise 32 bin civarında.

Bu abonelerin yaklaşık 2 bin 700’ü büyük ölçekli tarımsal sulama yapıyor ve yoğun elektrik tüketiyor. Kullandıkları trafolar 200 aboneye yakın bir mahalleyi besleyecek kadar elektrik harcıyor. Atatürk Barajı’nın ürettiği enerjinin 2 katından fazlası hizmet bölgemizdeki tarım alanlarında tüketiliyor.

Açılan kuyulardan yüksek elektrik enerjisi harcanarak su çekiliyor ve bu metotla yapılan sulama coğrafyaya da zarar veriyor. İklim değişikliğinin yanında özellikle tarım alanlarındaki bilinçsiz ve aşırı su kullanımı kaynakları kurutuyor. Bundan 10 yıl önce 100-150 metreden su çeken çiftçiler, artık 600-700 metre derine inmek zorunda kaldı. Yeraltı sularının hızla azalışı, coğrafi yapıyı da değiştiriyor. Son olarak Harran Ovası’nda aşırı sulamayla 15 metre derinliğinde dev obruklar oluşmaya başladı. Kaynaklar tükenirken ortaya çıkan yüksek enerji maliyetleri çiftçilerimizin üzerine ekstra yük bindiriyor” dedi.