Çin’den Kazakistan’a Kuşak ve Yol Girişimi teklifi

Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, ülkesini ziyaret eden Kazakistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Murat Nurtleu'ya, Kuşak ve Yol Girişimi'nin yeni bağlantı koridorunu birlikte inşa etme çağrısında bulundu.

Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Çin-Kazakistan Dışişleri Bakanları Stratejik Diyaloğu'nun ilk toplantısı başkent Pekin'de gerçekleştirildi.

Toplantıda konuşan Vang, iki ülkenin tarihi İpek Yolu güzergahındaki Doğu-Batı ticaretini canlandırmayı amaçlayan Kuşak ve Yol Girişimi çerçevesindeki işbirliğinin önemine işaret ederek, "Yüksek kaliteli, sürdürülebilir ve dirençli bir yeni bağlantı koridorunu birlikte inşa edelim." ifadesini kullandı.

Vang, iki ülke ilişkilerinin son yıllarda güçlü gelişim ivmesi yakaladığını, komşu ülkeler arasında karşılıklı güven, destek ve dayanışmanın iyi bir örneği haline geldiğini vurguladı.

Nurtleu ise Kazakistan'ın dış politikasında Çin ile ilişkileri öncelik olarak gördüğünü, bu ülke ile siyasi güveni, halklar arasındaki etkileşimi ve karşılıklı faydaya dayalı işbirliğini geliştirmeyi, uluslararası ve bölgesel konularda yakın eşgüdümü sağlamayı istediklerini belirtti.

Toplantıda taraflar, Kuşak ve Yol işbirliği, yerel birimler ve haklar arasındaki etkileşimleri artırma, dış müdahalelere ve sızma girişimlerine karşı ortak mücadele, emniyet ve güvenlik alanında işbirliğini geliştirme, Çin-Orta Asya diyaloğu, Şanghay İşbirliği Örgütü, Asya'da Etkileşim ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı ve Birleşmiş Milletler gibi çok taraflı çerçevelerde işbirliğini güçlendirme konusunda mutabakata vardı.

"Kuşak ve Yol Girişimi" ve Kazakistan

Kazakistan Çin'in Avrasya ile ticareti için hayati bir koridor olan Orta Asya ülkeleri içinde kritik konumda bulunuyor.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Kuşak ve Yol Girişimi'ni ilk kez 2013'te Kazakistan'a yaptığı ziyarette duyurmuştu.

Kazakistan, Kuşak ve Yol Girişimi'nin 6 ana kara güzergahından 2'sinin kritik kavşak noktasında yer alıyor. Çin'den Avrupa'ya uzanan, "Yeni Avrasya Kara Köprüsü" (NELB) olarak adlandırılan güzergah Çin'in kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nden başlayarak Hazar Denizi'nin kuzeyi ve Kazakistan üzerinden Rusya'nın batısına, oradan Doğu Avrupa'ya ve Almanya'ya kadar uzanan bir demir yolu ulaştırma ağı oluşturuyor.

"Çin-Orta Asya-Batı Asya Koridoru" (CCAWAC) olarak adlandırılan ikinci güzergah ise aynı doğrultuda alternatif bir eksen yaratıyor ve Çin'in kuzeyindeki Şian şehrinden başlayarak Sincan'a, oradan Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan üzerinden Hazar Denizi bağlantısıyla Kafkaslar'a geçip Türkiye'yi kat ederek Balkanlar'a ve Orta Avrupa'ya uzanan hattı tanımlıyor.

Rusya üzerinden geçen güzergahın Ukrayna'daki savaş nedeniyle kesintiye uğraması Orta Asya bağlantısını daha önemli hale getirdi.

Güzergah, Türkiye'nin Orta Asya ve Çin ile ticaret bağlantılarını geliştirmeyi hedefleyen Hazar geçişli "Orta Koridor" Projesi'yle de hedefleri bakımından örtüşüyor.