Cennete kaçanlara 19 yıllık kıyak
Vergi cenneti ülkeler, zenginlerin can simidi oldu. Kazançlarını vergi cennetleri sayesinde gizleyip Maliye’ye vergi ödemekten kurtulan zenginler nedeniyle vergiler, vatandaşın sırtına biniyor. Vergi cennetlerindeki varlıklılara 19 yıldır dokunulmuyor.
Akla hayale gelmeyecek vergileri halkın sırtına yükleyen iktidar, vergi cennetleri üzerinden kazancını gizleyen milyarderleri 19 yıldır görmezden geliyor. AKP, vergi cennetleriyle yapılan işlemlerden yüzde 30 oranında vergi alınması için 1 Ocak 2006’da yasa çıkardı. Ancak, yönetmelik halen yayımlanmadı ve yasa da uygulanamıyor. Devasa kazançlar elde eden varlıklılardan vergi alınamadığı için bütçenin kaynak ihtiyacı da halktan alınan vergilerle sağlanıyor.
UYGULAMA YOK
2006’da çıkarılan ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun off-shore işlemlerle ilgili vergilendirmeyi tanımlayan 30’uncu maddesinin 7’nci bendiyle şu hüküm mevzuata girdi: “Kazancın elde edildiği ülke vergi sisteminin, Türk vergi sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı düzeyde bir vergilendirme imkanı sağlayıp sağlamadığı ve bilgi değişimi hususunun göz önünde bulundurulması suretiyle Bakanlar Kurulunca ilan edilen ülkelerde yerleşik olan veya faaliyette bulunan kurumlara nakden veya hesaben yapılan veya tahakkuk ettirilen her türlü ödemeler üzerinden, bu ödemelerin verginin konusuna girip girmediğine veya ödeme yapılan kurumun mükellef olup olmadığına bakılmaksızın yüzde 30 oranında vergi kesintisi yapılır.” Kanunun uygulanabilmesi için o dönemdeki Bakanlar Kurulu’nun vergi cennetlerinin listesinin (kara liste) de yer aldığı yönetmeliği yayımlaması gerekiyordu. Bunun için Avrupa Birliği’nin (AB) yılda iki kez güncelleyip ilan ettiği kara listeyi yönetmeliğe yazmak yeterli olacaktı. Bakanlar Kurulu 2018’e kadar yönetmeliği çıkarmadı. 2018’de hükümet sistemi değişti ve bu yetki Cumhurbaşkanı’na geçti. Ancak 6 yıldır Cumhurbaşkanlığı da yönetmeliği yayınlamadı.
Parasını kaçıran vergiden kurtuluyor
Vergi cennetleri, vergi ödemekten kaçınmayı alışkanlık haline getiren mükellefler için en kolay yöntem oldu. Mükellefler bu ülkeleri Türkiye’de vergi matrahını azaltmak için kullanıyor. Uygulama yönetmeliği yayımlansaydı parasını vergi cennetlerine kaçıranlar Türkiye’ye yüzde 30 oranında vergi ödeyecekti. Hazine’nin kasasına da milyarlarca dolar girecekti.
Kara liste nedir?
Bir ülkedeki vergi uygulamaları bir başka ülkeden vergi kaçırılmasına neden oluyorsa, kaçağa neden olan ülke AB’nin kara listesine alınıyor. Listeye giren ülke eğer sorunu giderecek adımlar atar ya da taahhütte bulunursa bu listeden çıkarılıyor. Liste, her yıl şubat ve ekim aylarında güncelleniyor. Kara listedeki ülkelerin AB ile finansal işlemleri daha sıkı biçimde denetleniyor. AB, en son 8 Ekim 2024’te listeyi güncelledi. Kara listede halen “Amerikan Samoası, Anguilla, Fiji, Guam, Palau, Panama, Rusya, Samoa, Trinidad ve Tobago, ABD Virjin Adaları ve Vanuatu” yer alıyor.