Bilim insanlarından ‘yürüme’ tavsiyesi: Nasıl daha fazla enerji harcarız?
Araştırmacılar, daha fazla kalori yakmak isteyen yürüyüşçüler için alışılmadık bir ipucu buldular: Baştan sona durmadan yürümek yerine, mola vermeyi düşünün.
Bu tavsiye, kısa yürüyüşler ile daha uzun yürüyüşlerin oksijen ve enerji taleplerini ölçmek için laboratuvarda teste tabi tutulan gönüllüler üzerinde yapılan bir çalışma sonucunda ortaya çıkmıştır.
Katılımcılar üzerinde yapılan testler, 10 ila 30 saniyelik aralıklarla yürümenin veya merdiven çıkmanın, aynı mesafeyi sürekli bir seansta kat etmekten %20 ila 60 daha fazla oksijen gerektirdiğini, bunun nedeninin de yürümenin birkaç dakika hareket ettikten sonra daha verimli hale gelmesi olduğunu ortaya koydu.
Milano Üniversitesi'nde araştırmacı olan ve çalışmanın ilk yazarı Francesco Luciano, “Daha kısa aralıklarla yürüdüğümüzde, aynı mesafeyi kat etmek için daha fazla enerji kullanır ve daha fazla oksijen tüketiriz. Bu tıpkı bir arabanın ilk birkaç kilometre boyunca daha sonra tükettiğinden daha fazla yakıt tüketmesine benziyor” dedi.
Ekip, yürüyüş için gereken enerjiye ilişkin birçok tahminin, metabolik olarak sabit bir durumda egzersiz yapan insanlardan elde edilen verilere dayandığını fark ettikten sonra çalışmayı başlattı.
Bilim insanları, farklı yürüyüşler için enerji ihtiyacı hakkında daha fazla bilgi edinmek amacıyla, merdiven tırmanıcı ve koşu bandında egzersiz yaparken izlenen 10 sağlıklı gönüllüyü işe aldı. Egzersizler 10 saniyeden dört dakikaya kadar süren üç farklı hızı kapsıyordu.
Egzersiz seansları sırasında araştırmacılar her bir kişinin ne kadar oksijen tükettiğini kaydetti ve çeşitli yürüyüşler için metabolik talepleri hesapladı. Her yürüyüşün başlangıcında, vücudu harekete geçirmek ve ısıtmak için, vücudun zaten hareket halinde olduğu ve daha verimli çalıştığı egzersizin ilerleyen zamanlarına göre daha fazla enerjiye ihtiyaç duyulduğunu buldular.
“ARABA KULLANMAYA BENZİYOR”
Luciano, şunları kaydetti:
“Yürümeye başladığımızda, yürüyüşün başında bazı sabit maliyetlere maruz kalabiliriz. Benzetme yapmak gerekirse, araba kullanmak motoru çalıştırmak ya da arabayı garajdan çıkarmak için bir miktar yakıta ihtiyaç duyar. Dinlenmeden başlarken, sadece yürümeye başlamak için önemli miktarda oksijen tüketildiğini gördük. Buna, 10 ya da 30 saniye yürümemizden bağımsız olarak maruz kalıyoruz, dolayısıyla daha uzun nöbetlerden ziyade daha kısa nöbetler için orantılı olarak daha ağır.”
Bu çalışma, özellikle büyük ölçüde hareketsiz olan insanlar için kısa yürüyüşlerin ve merdiven çıkmanın sağlığa faydaları hakkındaki bilgileri pekiştiriyor ve popüler “egzersiz atıştırmalıkları” ile gelen kondisyondaki iyileşmeleri açıklayabilir.
Çalışmanın, sağlıklı insanlar üzerindeki etkilerinin ötesinde, obezite ve felç geçirmiş kişiler gibi hareket kabiliyeti kısıtlı kişiler için rehabilitasyon programlarının ve egzersiz tavsiyelerinin tasarlanmasına yardımcı olabileceği kaydedildi.
Luciano, “Araştırmacılar, genellikle enerji taleplerini dakikalarca süren yürüme nöbetleri üzerinden ölçmüşlerdir. Ancak pek çok insan bu kadar uzun süre yürüyemez. Yaşlı bireyleri ya da yürüme bozukluğu olan insanları düşünün. Bu insanlar için fiziksel aktiviteyi veya egzersizi teşvik edecek programlar tasarlamak istiyorsak, enerji taleplerini nasıl tahmin edeceğimizi ve buna nasıl uyum sağlayacağımızı yeniden düşünmemiz gerekir. Kısa süreli yürüyüşlerin enerji taleplerini anlamak, fiziksel aktiviteyi daha kapsayıcı bir şekilde teşvik etmemize yardımcı olabilir” dedi.