Balıkesir’in ‘Gömeç Bamyası’, Dünya Pazarında

(BALIKESİR)- Balıkesir Büyükşehir Belediyesi, tarlada üreticinin elinde kalan 'Gömeç Bamyası'nı alarak markalaşma sürecini başlattı. Kurutularak bamya cipsine dönüştürülen ürünler, 41 dolardan dünya pazarına açıldı. Burhaniye'de bamya kurutma fabrikasını ziyaret eden Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Akın, " Türkiye'ye örnek bir projeyi Balıkesir'den hayata geçirdik" dedi.

Gömeç Bamyası'nı markalaştırarak Avrupa, İngiltere ve Amerika pazarında 41 dolardan satan Balıkesir Büyükşehir Belediyesi, bir çalışmaya da imza attı. Krizin etkilerini en aza indirmekte kararlı olduklarını dile getiren Büyükşehir Belediye Başkanı Akın, bamya cipslerinin Avrupa, İngiltere ve Amerika pazarına kadar ulaştığına dikkati çekti. Bamya kurutma fabrikasını ziyaret ederek, üretim süreciyle ilgili çalışmaları inceleyen Akın, projeyle birlikte bölgede kadın istihdamını da artırmayı hedeflediklerini dile getirdi.

"Çiftçimiz maalesef toprağını terk ediyor"

Balıkesir'in tarım ve hayvancılık potansiyelinin çok yüksek olduğunu vurgulayan Akın, şöyle konuştu:

"Balıkesir'imiz, çok geniş coğrafyasıyla büyük potansiyele sahip bir ilimiz, büyükşehrimiz. Baktığınız zaman 15 bin kilometrekareye yakın bir alandayız. Yani İstanbul'un neredeyse üç misli büyüklüğünde bir alan. Bunun avantajları da var, dezavantajları da var. Şehrimizin potansiyelini değerlendirmek için de biz mücadele ediyoruz. Bu da bizim görevimiz. Balıkesir, tarımın ve hayvancılığın potansiyelinin çok yüksek olduğu bir nokta. Ancak yıllardır maalesef çiftçimiz yüksek girdi maliyetlerinin altında eziliyor. Bu girdi maliyetlerinin yüksekliğinden ve pazarla buluşamamasından dolayı maalesef ürününü, ürettiği fiyatın altında satmak zorunda kalıyor. Biz de bunu oturduk, çalıştık. Balıkesir Planlama ve Kalkınma Şirketimiz var. Sırf bunlar için kurulmuş bir şirket. Planlama olmadan hiçbir şeyin başarılı olmayacağını bildiğimiz için çalışıyoruz. Nedir? Burada en büyük sıkıntı plansızlık. Girdi maliyetlerinin artması, tarım arazilerinin tahrip edilmesi, üretimde dışa bağımlılık, pazar sorunu ve iklim krizi… Bunlar birleştiği zaman hemşehrilerime, çiftçilerimize maalesef girdi maliyetleri yüksek bir zarar ortamı oluşuyor. Biz de bunu kabullenemiyoruz.

Ben bu memleketin bir evladı olarak toprakta üretenin kazanmasının gerektiğine sonuna kadar inanıyorum. Üretiyorlar ama bu sıkıntılardan dolayı hem zarar ediyor hem de satış konusunda sıkıntıları oluyor ve çiftçimiz maalesef toprağını terk ediyor. Yani baktığımız zaman Türkiye'nin her yerinde, Balıkesir'de de bu böyle. Artık çiftçilik terk ediliyor, hayvancılık terk ediliyor. O bölgelerde hep yaşlı nüfuslar kalmış. Yeni nesiller bu işe maalesef sıcak bakmıyor. Biz de tarıma destek programı açıklayalım dedik ve bunun üzerine işin uzmanları, mühendisler, belediyemizdeki personellerimiz ile Balıkesir Planlama ve Kalkınma Şirketimizin önderliğinde bir çalışma başlattık. Dedik ki öncelik olarak Türkiye'de bamya üretiminde 2. sırada olan Balıkesir'imizde biz bunu bamyadan başlattık. Aslında bakarsanız en zor ürünlerden bir tanesi.

"Bu ürün şu anda Amerika, İngiltere ve Avrupa'da satış noktalarına ulaşıyor"

Balıkesir'de 7 bin 338 dekarlık bir alanda bamya yetişiyor. Bunun 3 bin 800 dekarlık kısmı, yani yüzde 52'si Gömeç'te. Gömeç, bamya üretiminde Balıkesir'imizin birinci sırasında. Bu kapsamda geldik, araştırdık. Bunun coğrafi işaret alması için de başvuruda bulunduk. Çiftçimiz bunu 70 liraya satamıyor. Çalıştığı pazarı araştırdık, sistemleri ortaya koyduk ve biz dedik ki bunu 90 liraya peşin parayla alıyoruz. Böyle olunca çiftçimizin yüzü güldü ve bunların hepsini topladık.

Bamyaları üreticimizden satın aldık ve biz bunu 70 liraya satılamayan ürünü 90 liraya aldık, Amerika'ya, İngiltere'ye satacağız dedik. Tabii bu baktığınız zaman kolay bir iş değil. Ama bu ürün şu anda Amerika, İngiltere ve Avrupa'da satış noktalarına ulaşıyor. Yani biz üreticiden aldığımız ürünün tamamını satmış durumdayız. Bir sonraki süreçte de yine bunun üretimi için anlaşmalarımızı yapacağız. Kırmızı meyvelerle ilgili satın alma garantilerini hayata geçiriyoruz. Seçim sürecinde de söylemiştim, satın alma garantisi vereceğiz ama şöyle; planladığımız ürünler. Çünkü planlanmayan hiçbir şeyin sonunda kar olmuyor, hep zarar ziyan oluyor. Planlıyoruz. Planlayınca hem çiftçimiz kazanıyor hem oradaki annelerimiz, babalarımız kazanıyor. Biz bu şekilde de yola çıktık, güzel de gidiyor. Önümüzdeki planımızı yaptık. Bu bizim birinci ürünümüz; ardından diğer ürünlerimiz de sırayla gelecek. Mesela özellikle nohut var. Onun da satın almasını garanti edip bir şekilde üreticilerle paylaşacağız.

"Türkiye'ye örnek bir projeyi Balıkesir'den hayata geçirip başlattık"

Sözleşmeli tarımı başlatıyoruz. Bu konuyla ilgili şirketlerimize üreticilerimize talimatlarımızı verdik. Yani ürünü katma değeri yüksek hale getirip, Balıkesir'i de bu işin merkezi haline getirip Türkiye'ye örnek bir projeyi Balıkesir'den hayata geçirip başlattık. Bu konudan büyük bir mutluluk duyuyoruz. 'Kadın eli Balıkesir'in her noktasına değecek' diye bir çalışma yaptık. Bu sadece üretimde değil ki, çiftçilikte en çok mücadele veren, toprakta çalışan, uğraşan bizim annelerimiz, ablalarımız, kız kardeşlerimiz. Onların da alın terinin karşılığını almaları lazım. Onların evlatları olarak hem Balıkesir'e hem de Türkiye'ye örnek projeyi başlattık. Hatta sonuca da getirdik"

Fabrika çalışanlarından Ayşegül Solak, Bamya kurutma süreciyle ilgili şu bilgileri verdi:

"İlk önce bamya geliyor. Mühendislerimiz ile birlikte hammadde kabulden ürünü alarak ayıklamasını yapıyoruz. Temizledikten sonra yıkamasını yapıyoruz, kasalıyoruz. eksi 40 derecede şokluyoruz onları. Daha sonra  eksi 18 dereceye alıp tepsilere diziyoruz."

Bir diğer fabrika çalışanı Huriye Yılmaz ise "Benim babam bamya üreticisi. Bamya çok zor, zahmetli bir iş. Toplarken elleri filan deliyor. Büyükşehir Belediyesi'nin desteği çok iyi oldu. Çiftçi normalde kazanamıyor, bu destek çok iyi oldu" diye konuştu.