Alman, İtalyan ve İspanyol TIR’ların yeni rotası Türkiye

Necmi ÇELİK

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Genel Müdürü Murat Baştor, alter­natif taşıma koridorlarına yönelik ta­lebin arttığını ve Türkiye üzerinden transit taşımaların çoğaldığını belir­terek, “Şimdiye kadar Türkiye toprak­larından hiç geçmeyen bazı yeni ülke plakalı TIR'ları yollarımızda görüyo­ruz. Transit ticarette Türkiye önem­li bir güzergâh oldu.

Yollarda transit yük taşıyan farklı ülke plakalı araçla­rın sayısının daha da artacağını bekli­yoruz” dedi. Baştor, özellikle Roman­ya, Litvanya, Özbekistan, Ukrayna gi­bi ülke taşıtlarının Türkiye üzerinden transit taşımalarının arttığını ifade ederek, Almanya, İtalya, İspanya gi­bi normalde bu yoldan transit taşıma yapmayan ülke taşıtlarının da transit taşımalara başladığını kaydetti.

Lojistik Hizmet Sağlayıcılar Der­neği (LojiDer) tarafından düzenlenen Lojistik Kongresi'nde DÜNYA’nın sorularını yanıtlayan Baştor, Türki­ye’nin temel politikasının ülkenin dış ticaret hedefleri doğrultusunda, ka­rayolu taşımacılığının kolaylaştırıl­ması, eşit rekabet şartlarında geçiş belgesiz/kotasız bir uluslararası eş­ya taşımacılığı düzeninin sağlanma­sı olduğunu vurguladı. Baştor, “Tür­kiye bugün Avrupa, Asya ve Afrika’yı kapsayan geniş bir coğrafyada, 70’ten fazla ülkeye uluslararası taşıma ger­çekleştiriyor. 60 ülke ile ikili karayolu taşımacılığı anlaşması imzalandı. 28 ülke ile serbestleştirme (ikili/transit) sağlanmış durumda” diye konuştu.

Transit ticaretin doğu batı eksenin­de iyice serbestleştiğini ve ticarette tek bir rotaya bağlı kalmanın riskli ol­duğunu söyleyen ve Orta Koridor’un önemine değinen Baştor, “Kırgızis­tan ile transit ve ikili taşımaları ser­bestleştirdik. Özbekistan’dan transit geçiş kasım ayı itibarıyla ücretsiz ola­cak. Çin ile kapılar daha da açılacak. Orta Koridor üzerinden Orta Asya’ya ihraç yükü taşıyan taşıtlarımızın dö­nüşte Çin’den yük almaları, böylece ihracat maliyetlerinin düşürülmesi ve hizmet ihracatı yapılarak ülkemize döviz girdisi kazandırılmasını hedef­liyoruz” dedi.

Türkiye, elektronik düzene geçişe öncülük ediyor

Baştor, elektronik geçiş belgesi­ne geçiş projesine Türkiye’nin öncü­lük ettiğini belirterek, şunları söyle­di: “Orta Koridoru dijitalleşme ile da­ha da güçlendiriyoruz. Özbekistan ile denemeler tamamlandı ve test süre­cinde canlı ortamda kullanıma baş­landı. 6 Temmuz 2024 tarihinde Şu­şa’da imzalanan Mutabakat Zaptı ile TDT bünyesindeki bütün ülkeler elektronik belgeye geçme kararı al­mış durumda. Özbekistan’dan sonra Azerbaycan ve Türkmenistan ile en­tegrasyon tamamlandı. Diğer ülkeler ile çalışmalar devam ediyor. Kasım ayı içerisinde, Özbekistan elektronik belgeleri firmaların genel kullanımı­na açılacak.”

Gürcistan ve Azerbaycan geçişle­ri konusuna da özel vurgu yapan Baş­tor, “Gürcistan ile tek-tip belgelerde kota kısıtlamasını kaldırdık ve talep üzerine istenilen sayıda belge verile­ceğini hüküm altına aldık. 3. ülke bel­ge sayımızı 5 binden 15 bin 500’e yük­selttik. Azerbaycan ile aramızda ikili geçiş belgesi kotasını 35 bin, 3. ülke belge sayısı 2 bin 500 idi ve transit bel­ge teatisi de yoktu. Şimdi ikili geçiş belgesi kotası 65 bin adete çıktı.

Tran­sit geçiş belgesi kotası ise 35 bin+ 50 bin adet ilave oldu ve 3. ülke geçiş bel­gelerinde de 15 bine ulaştık. Ayrıca ge­çiş ücretlerinde büyük indirim sağla­dık. Rusya ile de ikili geçiş belgesi ko­tası 9 bin, transit geçiş belgesi kotası 6 bin idi. İkili geçiş belgesi kotası 20 bin ve transit geçiş belgesi kotası 35 bine çıktı. Tek-tip geçiş belgesinde ise (iki­li/3. ülke): 6 bin+7 bin ilave geldi” dedi.

Geçiş belgeleri ücreti kaldırıldı

Geçiş belgeleri ve ücretleri konusunda son gelişmeleri de aktaran Murat Baştor, şu bilgileri verdi:“Kırgızistan ile 1 Mayıs 2024 itibariyle ikili ve transit taşımaları serbestleştirdik. Kazakistan ile ikili geçiş belgesi kotası 8 bin, transit geçiş belgesi kotası 2 bin idi. Şimdi ikili geçiş belgesi kotasını 10 bine, transit geçiş belgesi kotasını da 15 bine yükselttik. Özbekistan geçiş ücretleri ikili taşımalarda 400 dolar ve transit taşımalarda 800 dolar idi, bu rakamları makul düzeylere çektik. Toplam kota 37 bin idi, geçiş belgelerinden ücretleri kaldırdık, toplam kotayı 60 bine yükselttik.”