12 çeşit kanserde işe yarıyor, henüz belirtiler ortaya çıkmadan türünü tespit ediyor
Birleşik Krallık’ta, 12 yaygın kanser türünü semptomlar ortaya çıkmadan önce tespit edebilecek devrim niteliğinde bir kan testi tanıtılmaya hazırlanıyor. Sağlık Bakanı Wes Streeting, kanserin erken teşhisi için hükümet tarafından finanse edilen bu "evrensel" kan testinin beş yıl içinde kullanılabileceğini duyurdu. Kendisi de kanserden kurtulmuş olan Streeting, bu yeniliğin kanserle mücadelede hayati bir dönüm noktası olabileceğini vurguladı.
Pandemi sırasında kullanılan PCR testine dayanan bu yeni yöntem, hastaların hayatta kalma şansını büyük ölçüde artırabilir ve her yıl binlerce hayat kurtarabilir.
Bu gelişme, geçtiğimiz Haziran ayında meme kanserinin tekrar edip etmeyeceğini yıllar öncesinden tahmin eden bir kan testinin ardından geldi. Streeting, The Mirror gazetesine verdiği demeçte, “Birkaç damla kanla, akciğer, meme ya da mesane kanserine sahip olup olmadığınızı öğrenebilirsiniz. Bu, aylarca süren test ve tarama bekleyişine son verebilir. Bu yenilikler gerçek anlamda oyunun kurallarını değiştirebilir.” dedi.
12 farklı kanser türünü tespit edebilecek
Yeni testin maliyeti 120 sterlin olacak ve akciğer, meme, prostat, pankreas, kalın bağırsak, yumurtalık, karaciğer, beyin, yemek borusu, mesane, kemik ve yumuşak doku sarkomu ile mide kanserini tespit edebilecek. Hükümetin, bu 2.5 milyon sterlinlik projeyi Ulusal Sağlık ve Bakım Araştırma Enstitüsü (NIHR) aracılığıyla finanse ettiği belirtiliyor.
Bilim insanları, bu yeniliğin milyonlarca hayatı kurtarma potansiyeline sahip olduğunu belirterek, Xgenera adında bir startup şirketi kurdu. İngiltere'de her yıl 320.000'den fazla kişi -günde yaklaşık 900 kişi- kansere yakalanıyor. En yaygın kanser türleri ise prostat, meme, bağırsak ve akciğer kanserleri.
Pandemi ve kanser teşhislerindeki gecikmeler
Pandemi nedeniyle 2020'de birçok kanser hastasının tedavisi adeta durma noktasına gelmişti. Randevular iptal edilmiş, teşhis taramaları ertelenmiş ve bu durum binlerce kanser vakasının gözden kaçmasına yol açmıştı. Uzmanlar, pandeminin ilk yılında 40.000 kanser vakasının teşhis edilmediğini tahmin ediyor.
Ayrıca, İngiltere’deki NHS kanser hizmetleri sık sık hedeflerini tutturamıyor. Mart ayında GPs tarafından yapılan 254.594 acil kanser yönlendirmesinin sadece %77.3’ü, 28 gün içinde teşhis konulmuş veya hastalık ekarte edilmişti. Hedef ise %75'ti. Acil bir yönlendirmeden sonraki iki ay içinde kanser tedavisine başlayan hastaların oranı ise %68.7’de kaldı. NHS yönergeleri, kanser hastalarının %85’inin bu süre içinde tedaviye başlaması gerektiğini öngörüyor.
Erken teşhis, kanserle mücadelede en etkili yöntemlerden biri olarak kabul ediliyor ve yeni kan testi, bu alandaki umut verici gelişmelerden biri olarak dikkat çekiyor.